Tufan: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Sayfayı genişlettim. |
kDeğişiklik özeti yok |
||
| 4. satır: | 4. satır: | ||
'''Tufan''', birçok yerel efsaneye ve kutsal kitaplara göre Tanrı tarafından bir kavmi, milleti ya da tüm insanları cezalandırmak amacıyla gönderildiğine inanılan büyük felaket. Tufanın detayları değişik kültürlerde farklılıklar arz etmekle beraber en çok bilinen şekli [[Kutsal Kitap]]'ta anlatılan '''[[Nuh]]'un Tufanı'''<nowiki>'</nowiki>dır. |
'''Tufan''', birçok yerel efsaneye ve kutsal kitaplara göre Tanrı tarafından bir kavmi, milleti ya da tüm insanları cezalandırmak amacıyla gönderildiğine inanılan büyük felaket. Tufanın detayları değişik kültürlerde farklılıklar arz etmekle beraber en çok bilinen şekli [[Kutsal Kitap]]'ta anlatılan '''[[Nuh]]'un Tufanı'''<nowiki>'</nowiki>dır. |
||
Eski Ahit'in [[Genesis]] bölümünde verilen sayılara göre yaratılıştan Nuh'un doğumuna kadar geçen süre 1056 yıldır. Tufan Nuh 600 yaşında iken olur. |
|||
Tufan yalnızca Kutsal Kitap'ta özgü bir kavram değildir; kutsal metinlerden önce de mevcut bulunan, pek çok [[mitoloji]], masal ve inanışta yer etmiş bir kavramdır. |
Tufan yalnızca Kutsal Kitap'ta özgü bir kavram değildir; kutsal metinlerden önce de mevcut bulunan, pek çok [[mitoloji]], masal ve inanışta yer etmiş bir kavramdır. |
||
Sayfanın 06.40, 30 Ağustos 2021 tarihindeki hâli
Tufan, birçok yerel efsaneye ve kutsal kitaplara göre Tanrı tarafından bir kavmi, milleti ya da tüm insanları cezalandırmak amacıyla gönderildiğine inanılan büyük felaket. Tufanın detayları değişik kültürlerde farklılıklar arz etmekle beraber en çok bilinen şekli Kutsal Kitap'ta anlatılan Nuh'un Tufanı'dır.
Tufan yalnızca Kutsal Kitap'ta özgü bir kavram değildir; kutsal metinlerden önce de mevcut bulunan, pek çok mitoloji, masal ve inanışta yer etmiş bir kavramdır.
Birçok kültürde büyük felaketlerden bahsedilir. Bunu Heraklitus, Empedokles, Platon ve Aristoteles, "geçmişte insanlığın uğradığı su ve ateş felaketleri" olarak ifade etmişlerdir. Pisagor’a göre insanlık, böyle yedi “doğal afet dönemi” geçirmiştir. Aynı şekilde Maya kültüründe de insanlığın geçirdiği çağları birbirinden ayıran, birçok büyük felaket dönemi yaşanmış olduğu belirtilir.[kaynak belirtilmeli]
Kutsal Kitap'ın raporu
Kutsal Kitap'taki tarihi kayıtlara göre, 4.390 yılı aşkın bir süre önce göklerin kapıları açıldı ve bir tufan tüm dünyayı sular altında bıraktı. Tanrıtanımaz, zorbalar ve Tanrı'nın uyarısına kulak asmayacak kadar kayıtsız olanlar helak oldular. Sadece dürüst Nuh ve ailesi, toplam sekiz kişi (Başlangıç 8:18; 1. Petrus 3:20) ve her türden sınırlı sayıda hayvan (Başlangıç 7:2), Tanrı'nın talimatına göre inşa edilmiş devasa bir gemide tufandan kurtuldu. Tufanın gerçekten var olduğu, bazı Kutsal Kitap yazarları tarafından doğrulanır (İşaya 54:9; 2. Petrus 3:5, 6; İbrnaniler 11:7). Bununla birlikte en güçlü kanıt İsa Mesih'in tanıklığıdır. O şöyle dedi: "Ayrıca, Nuh’un zamanında neler olduysa, İnsanoğlunun zamanında da öyle olacaktır: İnsanlar Nuh’un gemiye girdiği güne dek, yer, içer ve evlenirlerdi. Sonra tufan geldi ve hepsini yok etti." (Luka 17:26, 27). İsa Nuh'un zamanındaki durumu kendi ikinci gelişinin öngörüsü olarak kullandı.
Geminin büyüklüğü
Bu geminin boyutunu anlamak için daha ihtiyatlı bir tahmine göre bir arşın için 44,5 cm hesaplarsak, o zaman gemi 133,5 m uzunluğunda, 22,25 m genişliğinde ve 13,35 m yüksekliğindeydi (Başlangıç 6:15). Üç katlı olduğu için yaklaşık 8.500 metrekare taban alanına ve 34.000 metreküp kapasiteye sahipti. Bu alan, 445 orta boy yük vagonu veya her biri en az 44 vagonlu 10 tren için yer sağlamak için yeterlidir.
Tarih ve Takvim
Tarih
Eski Ahit'in Başlangıç (Genesis) kitabında verilen sayılara göre yaratılıştan Nuh'un doğumuna kadar geçen süre 1.056 yıldır (Başlangıç 5:3-31). Tufan, Nuh 600 yaşında iken başlar (Başlangıç 7:6).
Anno Lucis'e göre yaratılış M.Ö. 4004, tufan 2348 yılında olur. Çoğunluğa göre tufan M.Ö. 4100 yılında olur.[1]
Kutsal Kitap'ın kendi kronolojisine göre yaratılış M.Ö. 4026 ve Nuh'un tufanı M.Ö. 2370'de yılında oldu.[2]
Takvim
Yıl
Eskilerin yılın uzunluğunu nasıl hesapladıklarına dair ilk kayıt, Nuh'un zamanından gelir. Belli ki yılı, her biri 30 günlük 12 aya böldü. Nuh'un tuttuğu “seyir defterine” göre (Başlangıç 7:11, 24 ve 8:3-5), 150 gün 5 aya tekabül ediyordu. Tufan yılının ikinci, yedinci ve onuncu aylarından bahsedilir. Daha sonra onuncu ayın birincisini takip eden 40 günlük bir süre ve 7'şer günlük iki adet veya toplam 54 gün rapor edilir. Ayrıca kuzgunun dışarı çıkışı ile güvercinin ilk çıkışı arasında belirsiz bir süre vardı. Tekvin 8:12'ye göre, güvercinin üçüncü ve son gönderilişinden sonra da belirsiz bir süre geçmiştir. Gelecek ayette, sonraki yılın ilk ayının ilk gününden bahsedilir. Nuh'un veya ondan önce yaşayanların 30 günlük ay yılını güneş yılı ile denkleştirmek için hangi yöntemi kullandıkları bilinmiyor.[3]
Ay
Kutsal Kitap “kameri aylardan” bahseder (Çıkış 2:2; Kanunun Tekrarı 21:13; 33:14; Ezra 6:15). Bir kameri ay yeni ay tarafından belirlenir. Nuh, görünüşe göre olayları tam olarak kameri aylara göre değil, her biri 30 günlük aylara göre kaydetmiştir. Gemide tuttuğu seyir defterinden, tufanın sularının beş ay veya “yüz elli gün” boyunca dünyayı kapladığını öğreniyoruz. On iki ay on gün sonra dünya kurudu, böylece gemide bulunanlar onu terk edebildi. Böylece bu olaylarla ilgili olarak kesin tarihler verildi (Başlangıç 7:11, 24; 8:3, 4, 14-19). Tufan bir yıl ve 10 gün sürdü.
Tufanın gidişi (Başlangıç 7, 8)
Tufan birkaç aşamada tarif edilir:
| „Nuh’un yaşamının altı yüzüncü yılında, ikinci ayda, ayın on yedinci gününde, işte o gün derin suların tüm kaynakları yarıldı ve göklerin bentleri açıldı.“ (7:11) |
1. Nuh'un 600. yılında tufan ikinci ayın 17. gününde başladı.
2. Şiddetli yağmur kırk gün kırk gece devam etti (7:12).
3. Yeryüzü yüz elli gün boyunca sular altındaydı (7:24).
4. Yeryüzünde sular çekilmeye başladı ve tekrar yüz elli gün sonra iyice azaldı (8:3).
5. Arada gemi yedinci ayın 17. günü Ararat dağlarına indi (8:4).
6. Onuncu ayın 1. gününde ilk dağ tepeleri görünür hale geldi (8:5).
7. On birinci ayın 11. gününde Nuh pencereyi açtı ve bir kuzgunun uçmasına izin verdi (8:6)
8. Nuh'un 601. yılında, sular birinci ayın 1. gününde çekilmişti (8:13).
9. Bir yil ve on gün gemide kaldıktan sonra Nuh ve ailesi gemiden çıktılar.
| „Altı yüz birinci yılda ... ikinci ayın yirmi yedinci günü geldiğinde toprak tamamen kurumuştu. ... Nuh gemiden çıktı“ (8:13, 14, 18) |
Bilimsel yönden tufan inancı
Emin Bilgiç'e göre; "En eski insanlığın ve evrenin yaratılışı ile ilgili kozmogonik inanışın bir parçası olan tufan efsanesinin gerçekle ilgisi yoktur. Bu inanışın tabiat kanunlarına aykırılığı genellikle bilinmektedir. Tarih ve bilim açısından sabit değildir. Eski âlemin büyük bir kısmına yayılmış olan kavimlerin kaynaklarında ve folklorunda tufanın önemli bir yerinin olduğu ve çeşitli jeolojik tabaklarda fosilleri bulunan hayvan türlerinin tufan sonrasında görülmediği gibi iddialarla gerçekleştiği ispat edilmeye çalışılan tufanın, en eski yazılı tufan efsanelerinin kaynağı olan Mezopotamya’da ve başka ülkelerde arkeolojik yönden ve tabiat tarihi ile ilgili bir delili ortaya çıkmamıştır savı çarpıtma olmakla birlikte 1800'lü yılların sonunda İngiliz arkeolog Sir Leonard Woolley ve Alman arkeolog Erich Schmidit yaptıkları çalışmalarda yerin altını kazdıkları zaman o kazılan yerin balçık olduğunu fark ettiler. Ayrıca bu kazı sonucu bölgede Sümer krallarına ait mezarlar bulunmuştur. Bunun anlamı o bölgede büyük bir su baskını olduğu yönündedir. Ayrıca jeolog Prof.Dr.Mümin Köksoy'un Yer Bilimlerinin Katkılarıyla Nuh Tufanı ve Sümerlerin Kökeni kitabında Köksoy bu bölgede büyük bir felaketin yaşandığını ve bunu jeoloji bilimi ışığında o coğrafyayla ilgili olarak örnekler vererek kitabında sunmuştur. Ayrıca kitabında çeşitli jeoloji uzmanlarının Mezopotamya bölgesindeki araştırmalarını da okuyucularına sunmuştur.[4]
Evrensel tufan efsanesi günümüz bilimsel ve jeolojik verilerine uymamakta,[5] dinsel mantık açısından da kendilerine peygamber gönderilmeyen diğer toplumların da aynı felaketle yok ediliyor oluşu gibi sorunlar ortaya çıkarmakta, yeni yorumlar Kur'an'ın tufan olayını yerel bir afet olarak ele aldığı yaklaşımı üzerinden yapılmaktadır. Tufanın gerçekleştiği bölge için de Mezopotamya bölgesine işaret edilmektedir.[6] Ancak bu yaklaşımlar yerel bir afet için büyük bir gemi inşası ve bu gemiye az sayıda inanan insan ve hayvanlardan çifter çifter bindirilmesi, sonrasında da Nuh'un insanlığın ikinci babası kabul edilmesi[7] gibi anlatımlarla uyuşmamaktadır.
Tufan Efsaneleri
| Su ile yok ediliş | Tanrı neden oldu | Bir uyarı verildi | Bazı insan sağ kaldı | Hayvanlar sağ kaldı | Bir gemide sağ kaldılar | Efsane |
|---|---|---|---|---|---|---|
| x | x | x | x | x | ABD (Alaska) – Koluşan | |
| x | x | x | x | x | ABD (Alaska) – Tlingit | |
| x | x | x | x | x | ABD (Arizona) – Papago | |
| x | x | x | x | x | ABD (Hawaii) – Nu-u efsanesi | |
| x | x | x | x | Avustralya - Kurnai | ||
| x | x | x | x | x | Babil – Berossos'un hikâyasi | |
| x | x | x | x | x | x | Babil – Gilgameş Destanı |
| x | x | x | x | x | Bolivya - Chiriguano | |
| x | x | x | x | Borneo – See-Dayak | ||
| x | x | x | x | x | Çin – Lolo | |
| x | x | x | x | x | x | Doğu Afrika – Massai |
| x | x | x | x | Fici – Valavu-levu-efanesi | ||
| x | x | x | x | x | Fransız Polinezya – Raiatea | |
| x | x | x | x | Galler ülkesi – Dwyfan/Dwyfach efsanesi | ||
| x | x | x | x | x | Guyana – Makuşi | |
| x | x | x | x | Hindistan – Andamanlar | ||
| x | x | x | x | x | Hindistan – Bhil | |
| x | x | x | x | x | Hindistan – Kamar | |
| x | x | x | x | İran - Zend-Avesta | ||
| x | x | x | x | İslanda – Edda | ||
| x | x | x | x | İtalya – Ovid'in şiiri | ||
| x | x | x | x | x | Kanada – Cree-Kızıl derililer | |
| x | x | x | x | x | x | Kanada - Mantagnais |
| x | x | x | x | x | Küba – Eski yerliler | |
| x | x | x | x | Malakka Yarımadası – Jakun | ||
| x | x | x | x | Meksika – Kodeks Chinalpopoca | ||
| x | x | x | x | x | Meksika - Huichol | |
| x | x | x | x | x | Mısır – Mısırlıların Ölüler Kitabı | |
| x | x | x | x | x | Myanmar - Singpho | |
| x | x | x | x | Peru – Huarochiri kızıl derililer | ||
| x | x | x | x | Rusya – Vogul | ||
| x | x | x | x | Vanuatu - Melanezyalılar | ||
| x | x | x | x | Vietnam -Bahnar | ||
| x | x | x | x | Yeni Zelanda - Maori | ||
| x | x | x | x | Yunanıstan – Lukian'ın hikâyesi |
"Gemi" için Çince karakter: ağız (=insan): 口 + sekiz: 八 + kayık: 舟 = gemi: 船
Türk mitolojisinde
Nuh Tufanı Türklerde "Taşkın" olarak anılır. Musevilik, Hristiyanlık ve İslâm ile birlikte tüm Dünya’nın ortak bir inancı hâline dönüşmüş ve zaten pek çok toplumda var olan tufan inançlarıyla da birleşmiştir. Türk kültüründeki önemi yeryüzünün yeniden ilk başlangıçtaki sularla kaplı hâline dönmesidir. Yenilenmenin sembolüdür fakat yenilenme bir çeşit devrim ile ortaya çıkmaktadır. Çünkü tufan ile eskimiş olan her şeyin sonu gelir ancak dönülen yer ise başlangıç yani "öz"dür. Bu bağlamda yaşamın bir çember olduğu inancını benimseyen ilkel toplumların düşünce sisteminin en güzel örneğidir. Kötülük yüzünden kaos ortaya çıkar ancak sonradan yeniden dinginleşir. Nuh Peygamber bir gemi yapar ve bütün canlılardan bir çift alarak taşkından korunur. Tufan olacağını "demir boynuzlu kök teke" önceden haber vermiştir. Bu teke yedi gün dünya çevresinde dolaşmış, acı acı melemiş, yedi gün deprem olmuş, yedi gün dağlardan ateş fışkırmıştır. Tufan, Altay söylencelerinde şöyle anlatılır:
- Gök teke yedi gün yeryüzünü dolaştı ve bağırdı
- Yedi gün zelzele oldu
- Yedi gün dağlar ateş püskürdü
- Yedi gün yağmur yağdı
- Yedi gün fırtına oldu ve dolu yağdı
- Yedi gün kar yağdı
Altay Türklerinin yaratılış efsanesinde Dünya’nın ekseninin sabitliği Tanrı Ülgen’ce başı zincirle bir kazığa bağlanan balık sembolizmiyle belirtilir ve balığın başının yönünün, yani eksenin yönünün değişmesi hâlinde tufanın tekrar meydana geleceği söylenir.
Farklı kültür ve dinlerde Tufan efsaneleri
Tufandan söz eden kültürlerden bazıları ve değindikleri tufanlar şunlardır:
- Tevrat ve Kur'an’da sözü edilen Nuh Tufanı.
- Türklerdeki Nama.
- Zunilerdeki tufan.
- Sümerler’in Gılgamış Destanı'nda kutsal kitaplarla paralellik gösteren tufan hikâyesi
- Berossus’un aktardığı Sisithrus dönemindeki tufan.
- Eski Mısır geleneğinde tufan.
- Platon’dan aktaran Strabon’un sözünü ettiği, kiklopların yaşadığı “devre”deki tufan.
- Hint geleneğinde son Manu tufanı;Hindu mitolojisinde bir balık Manu’ya‚tufan olacağını, bir gemi yapmasını, bütün yaratıkların öz ve tohumlarını gemiye almasını, onu kurtaracağını söyler. Tufan bütün yaratıkları silip süpürür ve ortada sadece Manu kalır.[8]
- Hint geleneğinde İsi ve İswara tufanı.
- Sabiî geleneğinde tufan. (Sabiî geleneğine göre, dünya bugüne dek üç büyük felaket dönemi geçirmiştir.)
- Kuzey ve Güney Amerika mitolojilerindeki tufan (Maya ve İnka gelenekleri, Hopi, Algonkin ve Tupinamba kızılderilileri gelenekleri)
- İrlanda’nın Kelt geleneklerinde ve Kuzey Avrupa efsanelerinde belirtilen tufan.
- Grek mitolojisindeki Deukalion tufanı.
- Endonezya ve Melanezya geleneklerinde tufan.
- Afrika geleneklerinde tufan.
- Kuzey Asya ve Orta Asya geleneklerinde tufan.
- Çin mitolojisi'indeki tufan hikâyeleri
Hint efsanelerinde Tufan
Geçmişte birçok doğal afet döneminin yaşanmış olduğunu bildiren Hint efsanelerine göre, içinde bulunduğumuz devre (manvantara) Manu Vaivasvata devresidir; ve bizler bu devrenin son çağı olan Kali-Yuga çağını yaşamaktayız.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Türkler, Sümerler ve kutsal kitaplarda tufan11 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- UNCC Education, World creation/flood myths3 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0)27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dictionnaire des Symboles, Jean Chevalier ve Alain Gheerbrant
- Semboller Ansiklopedisi, Ruh ve Madde Yayınları
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017.
- ^ Watch Tower Society, Insight On The Scrptures, 1992, s. 53
- ^ Watch Tower Society, Insight On The Scrptures, 1992, s. 1257
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2012.
- ^ https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/634766
- ^ https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/871368
- ^ https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/10584
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012.
