Alamut Kalesi: Revizyonlar arasındaki fark

Koordinatlar: 36°26′40.63″K 50°35′9.58″D / 36.4446194°K 50.5859944°D / 36.4446194; 50.5859944
Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
==== Elemût'un imâmları ve kalesinin komutanları ''(1090-1256)'' ====..
==Elemût'un imâmları ve kalesinin komutanları ''(1090-1256)'' ==..== Kaynakça ==..
20. satır: 20. satır:
Tarihte adından '''[[Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl]]''' ([[Farsça]]: '''قلعه الموت''' Kale-ye Elemût; [[1090]] - [[1256]]) ya da [[Elemûtlar]] [[Nizârî]] [[Bâtınî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] Devleti'nin Karargahı olarak bahsedilen sarp dağların tepesine yer alan bu kale Elemût [[İsmâilî]] Devleti'nin merkezi konumundaydı. "Heft Bab-ı Seyyidne Kelam-i Pir" olarak ta anılan kurucuları [[Hasan Sabbah]]’ın [[Yemen]]’den gelerek [[Kûfe]] yakınlarındaki [[Himyar Krallığı|Himyari]] bölgesinde yerleşmiş olduğu, ve oradan da [[İran]]’a geçerek bir süre [[Kum]]’da kalan, daha sonra [[Rey]]’de yaşamaya başlamış olan bir aileden geldiği iddia edilir. [[Devlet]], [[İsmâilîlik]] öğretileri, [[inanç]] ve yaşam biçimi temelleri üzerine kurulmuştur.
Tarihte adından '''[[Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl]]''' ([[Farsça]]: '''قلعه الموت''' Kale-ye Elemût; [[1090]] - [[1256]]) ya da [[Elemûtlar]] [[Nizârî]] [[Bâtınî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] Devleti'nin Karargahı olarak bahsedilen sarp dağların tepesine yer alan bu kale Elemût [[İsmâilî]] Devleti'nin merkezi konumundaydı. "Heft Bab-ı Seyyidne Kelam-i Pir" olarak ta anılan kurucuları [[Hasan Sabbah]]’ın [[Yemen]]’den gelerek [[Kûfe]] yakınlarındaki [[Himyar Krallığı|Himyari]] bölgesinde yerleşmiş olduğu, ve oradan da [[İran]]’a geçerek bir süre [[Kum]]’da kalan, daha sonra [[Rey]]’de yaşamaya başlamış olan bir aileden geldiği iddia edilir. [[Devlet]], [[İsmâilîlik]] öğretileri, [[inanç]] ve yaşam biçimi temelleri üzerine kurulmuştur.


==== Elemût'un imâmları ve kalesinin komutanları ''(1090-1256)'' ====
=== Elemût Devleti'nin yıkılışı ===
[[Hasan Sabbah]]'ın ölümünden sonra yerine [[Rudbar]]lı bir [[Türk]] ve sağ kolu olan [[Kiya Buzrug Ummid]] ''([[1124]] - [[1138]]),'' Alamut Piri olur. [[Alamut Devleti]]’nin [[1256]] yılında [[Moğollar]] tarafından yıkılıncaya dek de aynı soydan [[İranlı]]lar yönetime gelirler. [[Nizari İsmaililer]] [[Hazar Denizi]]’nin güneyine [[Deylem]] ve [[Gilan]]’a da egemen olmuşlardır.

== Elemût'un imâmları ve kalesinin komutanları ''(1090-1256)'' ==
* ''"Birinci Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanlığı"'' [[Hasan Sabbah]] (H. 483-518 / M. 1090-1124) ''(35 sene)''
* ''"Birinci Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanlığı"'' [[Hasan Sabbah]] (H. 483-518 / M. 1090-1124) ''(35 sene)''
* ''"Elemût Birinci Gizlenen-İmamı"'' [[El-Hâdî bin el-Nizâr]] ''(Doğum: H. 470 / M. 1076 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] süresi: [[Hicrî]] 490-530 / M. 1097-1136) ''([[Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh]]'ın öz oğlu olduğu öne sürülen)''
* ''"Elemût Birinci Gizlenen İmamı"'' [[El-Hâdî bin el-Nizâr]] ''(Doğum: H. 470 / M. 1076 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] süresi: [[Hicrî]] 490-530 / M. 1097-1136) ''([[Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh]]'ın öz oğlu olduğu öne sürülen)''
* ''"İkinci Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanlığı "'' [[Kiya Buzrug Ummid]] (H. 518-532 / M. 1124-1138) ''(14 sene)''
* ''"İkinci Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanlığı "'' [[Kiya Buzrug Ummid]] (H. 518-532 / M. 1124-1138) ''(14 sene)''
* ''"Elemût İkinci Gizlenen-İmamı"'' [[El-Môhtadî bin el-Hâdî]] ''(Doğum: H. 500 / M. 1106 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] süresi: [[Hicrî]] 530-552 / M. 1136-1157) ("Devr-i Setr" adı verilen ''"Gizlenen-[[İmâmlar]]"'' devrinin ''"Kırk yıllık"'' ilk bölümü sona erdi ve [[Gayba]] hâlindeki İmâm "Yarı-Gözükür-İmâm" hâline gelerek Setir Devri'nin sonunun yaklaştığını hazırladığı tebliğler ve [[Dâ’î]]ler aracılığıyla [[Nizârî]] [[mezheb]]inin mensûplarına bildirdi ve [[Elemût Devleti]]'ni resmen yönetmeğe başladı.) ''(I. Muhammed - [[Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh]]'ın öz torunu olarak iddia edilen)''
* ''"Elemût İkinci Gizlenen İmamı"'' [[El-Môhtadî bin el-Hâdî]] ''(Doğum: H. 500 / M. 1106 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] süresi: [[Hicrî]] 530-552 / M. 1136-1157) ("Devr-i Setr" adı verilen ''"Gizlenen-İmâmlar"'' devrinin ''"Kırk yıllık"'' ilk bölümü sona erdi ve "Gizlenen İmam" hâlindeki İmâm "Yarı-Gözükür-İmâm" hâline gelerek Setir Devri'nin sonunun yaklaştığını hazırladığı tebliğler ve [[Dâ’î]]ler aracılığıyla [[Nizârî]] [[mezheb]]inin mensûplarına bildirdi ve [[Elemût Devleti]]'ni resmen yönetmeğe başladı.) ''(I. Muhammed - [[Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh]]'ın öz torunu olarak iddia edilen)''
* ''"Üçüncü Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanı"'' [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]] ([[Hicrî]] 532-554 / M. 1138-1159) ''(22 sene)''
* ''"Üçüncü Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanı"'' [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]] ([[Hicrî]] 532-554 / M. 1138-1159) ''(22 sene)''
* ''"Elemût Üçüncü Gizlenen-İmamı ve Dördüncü Elemût Kalesi Komutanı"'' [[El-Kahir bin el-Môhtadî bi-Kuvvet’ûl-Lâh / bi-Ahkâmî’l-Lâh]] bin [[El-Hâdî bin el-Nizâr|el-Hâdî]] bin el-[[Nizâr]] ''(Doğum: H. 520 / M. 1126)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] süresi: [[Hicrî]] 552-557 / M. 1157-1162; Dördüncü Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 554-557 / M. 1159-1162) ''(I. Hasan / Hasan-ı Evvel bin el-Muhammed bin Ali)''
* ''"Elemût Üçüncü Gizlenen İmamı ve Dördüncü Elemût Kalesi Komutanı"'' [[El-Kahir bin el-Môhtadî bi-Kuvvet’ûl-Lâh / bi-Ahkâmî’l-Lâh]] bin [[El-Hâdî bin el-Nizâr|el-Hâdî]] bin el-[[Nizâr]] ''(Doğum: H. 520 / M. 1126)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] süresi: [[Hicrî]] 552-557 / M. 1157-1162; Dördüncü Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 554-557 / M. 1159-1162) ''(I. Hasan / Hasan-ı Evvel bin el-Muhammed bin Ali)''
* [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 539 / M. 1145)'' veya ''(Doğum: [[Hicrî]] 536 / M. 1142)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Beşinci Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 557-561 / M. 1162-1166) ''(II. Hasan - Cûveynî'nin Elemût Kütüphanesi'nin Moğollar tarafından yakılmasından evvel yaptığı tetkiklere göre ise [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]]'ın [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]]'in oğlu olduğu neticesine varılmıştır. Bu iddia [[Nizârî]] [[Bâtınî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] [[Mezheb]]i'nin [[İmâmet i'tikadı]]na aykırı düşeceğinden ve [[İmâmet]] silsilelerini tamamen bozacağından dolayı [[Nizârîler]] tarafından reddedilmektedir. [[Nizârîler]]'in kuramına göre ise, Elemût'taki yetmiş yıllık ''"Setir Devri"'' sona erdiğinde ve İmâm [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]] ''"Gözükür-İmâm"'' olarak ortaya çıktığı zamân, vezîr, [[Dâ’î]] ve Hüccet vazifelerini yüklenmiş olan bir başka ''"Hasan"'' daha vardı. Bu şahıs [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]]'in oğlu olan "el-Hasan bin Muhammed bin Kiya Buzrug" idi.)''
* [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 539 / M. 1145)'' veya ''(Doğum: [[Hicrî]] 536 / M. 1142)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Beşinci Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 557-561 / M. 1162-1166) ''(II. Hasan - Cûveynî'nin Elemût Kütüphanesi'nin Moğollar tarafından yakılmasından evvel yaptığı tetkiklere göre ise [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]]'ın [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]]'in oğlu olduğu neticesine varılmıştır. Bu iddia [[Nizârî]] [[Bâtınî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] [[Mezheb]]i'nin [[İmâmet i'tikadı]]na aykırı düşeceğinden ve [[İmâmet]] silsilelerini tamamen bozacağından dolayı [[Nizârîler]] tarafından reddedilmektedir. [[Nizârîler]]'in kuramına göre ise, Elemût'taki yetmiş yıllık ''"Setir Devri"'' sona erdiğinde ve İmâm [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]] ''"Gözükür-İmâm"'' olarak ortaya çıktığı zamân, vezîr, [[Dâ’î]] ve Hüccet vazifelerini yüklenmiş olan bir başka ''"Hasan"'' daha vardı. Bu şahıs [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]]'in oğlu olan "el-Hasan bin Muhammed bin Kiya Buzrug" idi.<ref>Dr. Mustapha Ghaleb, ''The Ismailis of Syria,'' sahife 73-74, Beirut, 1970.</ref> )''
* [[II. Muhammed (Haşhaşi)|II. Muhammed]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 550 / M. 1155)'' veya ''(Doğum: [[Hicrî]] 553 / M. 1158 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Altıncı Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 561-607 / M. 1166-1210)
* [[II. Muhammed (Haşhaşi)|II. Muhammed]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 550 / M. 1155)'' veya ''(Doğum: [[Hicrî]] 553 / M. 1158 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Altıncı Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 561-607 / M. 1166-1210)
* [[Celal’ed-Dîn Hasan-ı Sâlis]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 583 / M. 1187)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Yedinci Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 607-618 / M. 1210-1221) ''(III. Hasan)''
* [[Celal’ed-Dîn Hasan-ı Sâlis]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 583 / M. 1187)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Yedinci Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 607-618 / M. 1210-1221) ''(III. Hasan)''
33. satır: 36. satır:
* [[Rûkn’ed-Dîn Hûr-Şâh]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 627 / M. 1230)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Dokuzuncu Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 653-655 / M. 1255-1257)
* [[Rûkn’ed-Dîn Hûr-Şâh]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 627 / M. 1230)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Dokuzuncu Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 653-655 / M. 1255-1257)
{{ayrıca bakınız|Elemût Devleti}}
{{ayrıca bakınız|Elemût Devleti}}
==== Yıkılışı ====
[[Hasan Sabbah]]'ın ölümünden sonra yerine [[Rudbar]]lı bir [[Türk]] ve sağ kolu olan [[Kiya Buzrug Ummid]] ''([[1124]] - [[1138]]),'' Alamut Piri olur. [[Alamut Devleti]]’nin [[1256]] yılında [[Moğollar]] tarafından yıkılıncaya dek de aynı soydan [[İranlı]]lar yönetime gelirler. [[Nizari İsmaililer]] [[Hazar Denizi]]’nin güneyine [[Deylem]] ve [[Gilan]]’a da egemen olmuşlardır.

== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.alamutbase.ir "Alamut Cultural Heritage Base - Official Website"]
* [http://www.alamutbase.ir "Alamut Cultural Heritage Base - Official Website"]
* [http://www.vmfa.state.va.us/worlds/worlds_hulagu_khan_68_8_53.html "Page from a Manuscript of the Chinghiz-nama: Hulagu Khan Destroys the Fort at Alamut"] (Retrieved February 23, 2005)
* [http://www.vmfa.state.va.us/worlds/worlds_hulagu_khan_68_8_53.html "Page from a Manuscript of the Chinghiz-nama: Hulagu Khan Destroys the Fort at Alamut"] (Retrieved February 23, 2005)
* [http://www.osmansoysal.com/yazilarim/16-iran-alamut-kalesi-.html Alamut kalesi]
* [http://www.osmansoysal.com/yazilarim/16-iran-alamut-kalesi-.html Alamut kalesi]

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}


[[Kategori:Asya tarihi]]
[[Kategori:Asya tarihi]]

Sayfanın 20.31, 30 Mart 2014 tarihindeki hâli

Şablon:Coor title dms

Alamut bölgesinin kuşbakışı görünümü.
Elemût Bölgesi, İran.
Kışın Elemût'un batısında yer alan Hir kenti.

Alamut (Farsça: الموت Elemût); İran'da Hazar Denizi'nin güney kıyısında yer alan bir coğrafi bölgedir.

Bölgenin tarihçesi

Ovan Gölü, Doğu Alamut.

Bölge tarihte Şiîlik meşrebinin İsmâilîlik mezhebinin Nizârîlik koluna bağlı Hasan Sabbah'ın devrinde şöhrete kavuşmuştur. Tarihe adları "Haşhaşiler" olarak geçen Alamut Kalesi-İsmâilîleri'nin batılı yazarlar tarafından bu şekilde tanımlanmalarının nedenlerinden birisi Marco Polo'nun anılarında aktardığımış olduğu bilgilerdir. İddialara göre burası Hasan Sabbah'ın fedailerine sahte bir cennet vaad ederek kendi Haşhaşilik öğretisini yaydığı mekândır.[kaynak belirtilmeli]

Elemût Kalesi

Hir, Batı Alamut.

Tarihte adından Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl (Farsça: قلعه الموت Kale-ye Elemût; 1090 - 1256) ya da Elemûtlar Nizârî Bâtınî-İsmâ‘îl’îyye Devleti'nin Karargahı olarak bahsedilen sarp dağların tepesine yer alan bu kale Elemût İsmâilî Devleti'nin merkezi konumundaydı. "Heft Bab-ı Seyyidne Kelam-i Pir" olarak ta anılan kurucuları Hasan Sabbah’ın Yemen’den gelerek Kûfe yakınlarındaki Himyari bölgesinde yerleşmiş olduğu, ve oradan da İran’a geçerek bir süre Kum’da kalan, daha sonra Rey’de yaşamaya başlamış olan bir aileden geldiği iddia edilir. Devlet, İsmâilîlik öğretileri, inanç ve yaşam biçimi temelleri üzerine kurulmuştur.

Elemût Devleti'nin yıkılışı

Hasan Sabbah'ın ölümünden sonra yerine Rudbarlı bir Türk ve sağ kolu olan Kiya Buzrug Ummid (1124 - 1138), Alamut Piri olur. Alamut Devleti’nin 1256 yılında Moğollar tarafından yıkılıncaya dek de aynı soydan İranlılar yönetime gelirler. Nizari İsmaililer Hazar Denizi’nin güneyine Deylem ve Gilan’a da egemen olmuşlardır.

Elemût'un imâmları ve kalesinin komutanları (1090-1256)

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Dr. Mustapha Ghaleb, The Ismailis of Syria, sahife 73-74, Beirut, 1970.