Şibam: Revizyonlar arasındaki fark

Koordinatlar: 15°55′K 48°37′D / 15.917°K 48.617°D / 15.917; 48.617

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Peykbot (mesaj | katkılar)
Botlar
463.024 değişiklik
k başlık düzenlemeleri
Stambouliote (mesaj | katkılar)
Devriyeler
28.078 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
13. satır: 13. satır:
}}
}}


'''Şibam''' ({{dil-ar|شبام}}, çoğu zaman ''Şibam Hadramevt'' olarak da anılır) [[Yemen]]'de bulunan 7 bin nüfuslu bir kasabadır. Şehrin adına ilk kez MS [[3. yüzyıl]]a tarihlenen belgelerde rastlanmıştır.<ref name=Shibam Online|accessdate=2010-01-03|Title=Wadi Hadramowt and walled city of Shabam>[http://www.shibamonline.net/eng/wadi13.php]</ref> Kasaba, geçmişte Hadramevt Krallığı'nın başkentiydi.
'''Şibam''' ({{dil-ar|شبام}}, çoğu zaman ''Şibam Hadramut'' olarak da anılır) [[Yemen]]'de bulunan 7 bin nüfuslu bir kasabadır. Şehrin adına ilk kez MS [[3. yüzyıl]]a tarihlenen belgelerde rastlanmıştır.<ref name=Shibam Online|accessdate=2010-01-03|Title=Wadi Hadramowt and walled city of Shabam>[http://www.shibamonline.net/eng/wadi13.php]</ref> Kasaba, geçmişte Hadramevt Krallığı'nın başkentiydi.


[[UNESCO]]'nun [[Dünya Kültür Mirası]] listesinde yer alan kasaba, ününü kendine özgü mimari dokusuna borçludur. Şibam'da bulunan tüm yapılar [[kerpiç]]ten yapılmıştır ve bunlardan 500 kadarı yüksekliği 5 ilâ 11 kat arasında değişen çok katlı evlerdir.<ref>{{Kaynak|title=Land without shade|first=Hans|last=Helfritz|journal=Journal of the Royal Central Asian Society|volume=24|issue=2|date=April 1937|pages=201–16}}</ref> Çok katlı yapıların pek çoğunda, her katta bir ya da iki daire yer alır.<ref name=Jerome>{{Kaynak|title=The Architecture of Mud: Construction and Repair Technology in the Hadhramaut Region of |last=Pamela Jerome, Giacomo Chiari|first=Caterina Borelli|journal=APT Bulletin|volume=30|issue=2-3|year=1999|pages=39–48 [44]|doi=10.2307/1504639}}</ref> Çoğu bitişik nizamda inşa edilen ve evler arasında sokak olarak 1-2 metrelik geçitlerin bırakıldığı şehrin mimari yapısı, [[bedevi ]]saldırılarından korunmak için bu şekilde geliştirilmiştir. Şibam'ın yaklaşık olarak 1700 yıllık bir şehir olduğu sanılmakla birlikte, şehirde bulunan yapıların çoğu 16. yüzyıldan kalmadır. Kerpicin dayanıksızlığı nedeniyle çabuk yıpranan evler yüzyıllar boyunca pek çok onarım ve yıkım da görmüştür.
[[UNESCO]]'nun [[Dünya Kültür Mirası]] listesinde yer alan kasaba, ününü kendine özgü mimari dokusuna borçludur. Şibam'da bulunan tüm yapılar [[kerpiç]]ten yapılmıştır ve bunlardan 500 kadarı yüksekliği 5 ilâ 11 kat arasında değişen çok katlı evlerdir.<ref>{{Kaynak|title=Land without shade|first=Hans|last=Helfritz|journal=Journal of the Royal Central Asian Society|volume=24|issue=2|date=April 1937|pages=201–16}}</ref> Çok katlı yapıların pek çoğunda, her katta bir ya da iki daire yer alır.<ref name=Jerome>{{Kaynak|title=The Architecture of Mud: Construction and Repair Technology in the Hadhramaut Region of |last=Pamela Jerome, Giacomo Chiari|first=Caterina Borelli|journal=APT Bulletin|volume=30|issue=2-3|year=1999|pages=39–48 [44]|doi=10.2307/1504639}}</ref> Çoğu bitişik nizamda inşa edilen ve evler arasında sokak olarak 1-2 metrelik geçitlerin bırakıldığı şehrin mimari yapısı, [[bedevi ]]saldırılarından korunmak için bu şekilde geliştirilmiştir. Şibam'ın yaklaşık olarak 1700 yıllık bir şehir olduğu sanılmakla birlikte, şehirde bulunan yapıların çoğu 16. yüzyıldan kalmadır. Kerpicin dayanıksızlığı nedeniyle çabuk yıpranan evler yüzyıllar boyunca pek çok onarım ve yıkım da görmüştür.

Sayfanın 20.14, 5 Ocak 2014 tarihindeki hâli

Şibam
UNESCO Dünya Mirası
Konum Yemen
KriterKültürel: iii, iv, vi
Referans192
Tescil1982 (6. oturum)
BölgeArap ülkeleri

Şibam (Şablon:Dil-ar, çoğu zaman Şibam Hadramut olarak da anılır) Yemen'de bulunan 7 bin nüfuslu bir kasabadır. Şehrin adına ilk kez MS 3. yüzyıla tarihlenen belgelerde rastlanmıştır.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme) Kasaba, geçmişte Hadramevt Krallığı'nın başkentiydi.

UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan kasaba, ününü kendine özgü mimari dokusuna borçludur. Şibam'da bulunan tüm yapılar kerpiçten yapılmıştır ve bunlardan 500 kadarı yüksekliği 5 ilâ 11 kat arasında değişen çok katlı evlerdir.[1] Çok katlı yapıların pek çoğunda, her katta bir ya da iki daire yer alır.[2] Çoğu bitişik nizamda inşa edilen ve evler arasında sokak olarak 1-2 metrelik geçitlerin bırakıldığı şehrin mimari yapısı, bedevi saldırılarından korunmak için bu şekilde geliştirilmiştir. Şibam'ın yaklaşık olarak 1700 yıllık bir şehir olduğu sanılmakla birlikte, şehirde bulunan yapıların çoğu 16. yüzyıldan kalmadır. Kerpicin dayanıksızlığı nedeniyle çabuk yıpranan evler yüzyıllar boyunca pek çok onarım ve yıkım da görmüştür.

Şibam batılı kaynaklarda çoğu zaman "en eski gökdelenler şehri" ya da "çölün Manhattan'ı" olarak anılır. Şehir, kent planlamacılığının en eski ve en iyi uygulandığı yerlerden biridir.[3] Dünyadaki en yüksek kerpiç binalar, 30 metreyi aşan yükseklikleriyle Şibam'da bulunmaktadırlar. Bu yapılar dünyada apartman tarzı yapıların ilk örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir.[4] Kerpiç yapıların dış cephelerine yağmur ve rüzgârlardan zarar görmemesi için kalın bir mantolama işlemi uygulanır ve cephelerin belirli aralıklarla elden geçirilmesi gerekir.

Şehrin yakınlarında bulunan Tarim kasabası da Hadramevt Vadisi'ndeki en uzun yapıya ev sahipliği yapar. El-Minder Camii'nin yaklaşık 53 metre uzunluğundaki kerpiç minaresi bölgenin ve Güney Arap Yarımadası'nın en yüksek minaresidir.[2][5]

Şibam'da tehlikeler

Şehrin bir başka açıdan görünümü

Şehir 2008 yılındaki yoğun yağışlar nedeniyle bir sel felaketi geçirdi.[6] Şehirde bulunan çoğu binanın temeli sel suları nedeniyle hasar gördü ve bu yüzden pek çok bina çöktü.[7] 2009 yılında El Kaide'nin şehri ziyaret eden turistlere yönelik gerçekleştirdiği bombalı saldırı 6 kişinin ölümü, 4 kişinin yaralanması ile sonuçlandı.[8][9]

Kaynaklar

  1. ^ Helfritz, Hans (April 1937), "Land without shade", Journal of the Royal Central Asian Society, 24 (2), ss. 201–16 
  2. ^ a b Pamela Jerome, Giacomo Chiari, Caterina Borelli (1999), "The Architecture of Mud: Construction and Repair Technology in the Hadhramaut Region of", APT Bulletin, 30 (2-3), ss. 39–48 [44], doi:10.2307/1504639 
  3. ^ Old Walled City of Shibam, UNESCO World Heritage Centre
  4. ^ Shipman, J. G. T. (June 1984), "The Hadhramaut", Asian Affairs, 15 (2), ss. 154–62, doi:10.1080/03068378408730145 
  5. ^ p. 9, The Shadow Factory: The Ultra-Secret NSA from 9/11 to the Eavesdropping on America, James Bamford, Random House, Inc., 2009, ISBN 0-307-27939-1.
  6. ^ "Death Toll Mounts In Tropical Storm". CBS 13. 2008-10-26. Erişim tarihi: 2008-10-26. 
  7. ^ "Historic Town of Shibam Hadramout Escapes Flooding Largely Unscathed". ITN Source. November 3, 2008. 
  8. ^ "Al Qaeda blamed for Yemen attack". CNN. 2009-03-16. Erişim tarihi: 2009-04-26. 
  9. ^ "Al-Qaeda in Yemen:Political, Social and Security Dimensions". Yemen Post. 2009-04-12. Erişim tarihi: 2009-04-26. 

Dış bağlantılar



"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Şibam&oldid=14056636" sayfasından alınmıştır