Jean-Jacques Rousseau: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k Doğum yeri ile ilgili bilgi yanlışı düzeltildi. |
78.175.81.10 tarafından yapılan 2013-11-11 16:25:37 tarihli değişiklik geri getirildi. |
||
8. satır: | 8. satır: | ||
|doğum_adı = |
|doğum_adı = |
||
|doğum_tarihi = 28 Haziran 1712 |
|doğum_tarihi = 28 Haziran 1712 |
||
|doğum_yeri = [[ |
|doğum_yeri = [[Cenova]], [[Ceneviz Cumhuriyeti]] |
||
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1778|7|2|1712|6|28}} |
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1778|7|2|1712|6|28}} |
||
|ölüm_yeri = |
|ölüm_yeri = Ermenonville, [[Fransa]] |
||
|ölüm_nedeni = |
|ölüm_nedeni = |
||
|çağ = [[18. yüzyıl felsefesi]] (modern felsefe) |
|çağ = [[18. yüzyıl felsefesi]] (modern felsefe) |
||
18. satır: | 18. satır: | ||
|önemli_fikirleri = ''Volonté générale'', ''amour-propre'', insanlığın ahlaki basitliliği, çocuk merkezli eğitim, sivil din, halk egemenliği, pozitif özgürlük |
|önemli_fikirleri = ''Volonté générale'', ''amour-propre'', insanlığın ahlaki basitliliği, çocuk merkezli eğitim, sivil din, halk egemenliği, pozitif özgürlük |
||
|etkilendikleri = [[Aristotle]], [[Cicero]], [[Niccolò Machiavelli]], [[Baruch Spinoza]], [[Michel de Montaigne]], [[Hugo Grotius]], [[Samuel von Pufendorf]], [[Thomas Hobbes]], [[John Locke]], [[Jean Barbeyrac]], [[Jean-Jacques Burlamaqui]], [[Denis Diderot]] |
|etkilendikleri = [[Aristotle]], [[Cicero]], [[Niccolò Machiavelli]], [[Baruch Spinoza]], [[Michel de Montaigne]], [[Hugo Grotius]], [[Samuel von Pufendorf]], [[Thomas Hobbes]], [[John Locke]], [[Jean Barbeyrac]], [[Jean-Jacques Burlamaqui]], [[Denis Diderot]] |
||
|etkiledikleri |
|etkiledikleri = [[Immanuel Kant|Kant]], [[Fransız devrimi]], [[Maximilien Robespierre|Robespierre]], [[Louis de Saint-Just]], [[The Counter-Enlightenment]], [[Johann Gottlieb Fichte|Fichte]], [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegel]], [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Alexis de Tocqueville]], [[Friedrich Nietzsche]], [[Romanticism]], [[Thomas Paine|Paine]], [[Marquis de Sade|de Sade]], [[Auguste Comte|Comte]], [[Simón Bolívar|Bolívar]], [[Karl Marx|Marx]], [[Friedrich Engels|Engels]], [[Proudhon]], [[Jacques Derrida|Derrida]], [[Paul de Man]], [[Benedetto Croce]], [[Galvano Della Volpe]], [[Claude Lévi-Strauss]], [[Leo Strauss]], [[Mary Shelley]], [[Maine de Biran]], [[Frederick Neuhouser]], [[Émile Durkheim]], [[Mikhail Bakunin]], [[Maria Montessori]], [[Leo Tolstoy]], [[John Rawls]], [[Michel Clouscard]], [[Juan José Castelli]], [[Mustafa Kemal Atatürk]] |
||
|imza = |
|imza = |
||
|imza_alt = |
|imza_alt = |
||
}} |
}} |
||
'''Jean-Jacques Rousseau''' (28 Haziran 1712; [[ |
'''Jean-Jacques Rousseau''' (28 Haziran 1712; [[Cenova]], [[Ceneviz Cumhuriyeti]] - 2 Temmuz 1778; [[Ermenonville]], [[Fransa]]), [[Cenevizli]] filozof ve yazar. Siyasi fikirleri, [[Fransız Devrimi]]ni etkilemiştir. Düşünceleri özellikle, [[Fransız Devrimi|Devrim'den]] sonra kurulan yeni devletin kalkınmasında, toplumun sosyal yapısında ve eğitim sisteminde etkili olmuştur. <ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Jean-Jacques_Rousseau Wikipedia maddesi.]</ref> |
||
== Hayatı == |
== Hayatı == |
||
28 Haziran 1712 günü, [[ |
28 Haziran 1712 günü, [[İtalya]]'nın [[Cenova]] kentinde doğmuştur. 4 Temmuz 1712'de vaftiz edilmiştir. Rousseau'nun annesi Suzanne, doğumdan dokuz gün sonra, doğum sonrası enfeksiyon kaptığı için hayatını kaybetmiştir. Rousseau, daha sonraları bu olayı "ilk talihsizliği" olarak nitelendirecektir. Bir saatçinin oğludur. Babası Isaac, [[Topkapı Sarayı]]'nda saat tamirciliği yapmıştır.<ref name="saatci">{{Web kaynağı| url =http://www.ambafrance-tr.org/Fransa-Turkiye-iliskileri,1160 | başlık =Fransa - Türkiye ilişkileri konusunda bunları biliyor muydunuz? | yayımcı =ambafrance-tr.org | erişimtarihi=9 Nisan 2012 | yazar = | erişimsaati = | son = | ilk = | yazarlink = | yardımcıyazarlar= | tarih = | yıl = | ay = | biçim = | çalışma = | yer = | sayfalar = | dil = | arşivurl = | arşivtarihi = | quote = | iş = }}.{{tr}}</ref> 9-10 yaşlarına kadar babası Isaac ve teyzesi ile kalmıştır. Rousseau on yaşında iken babası Isaac, şehirdeki bir toprak sahibi ile kavga etmişti. Bu tartışmanın ardından babası, Rousseau'yu kardeşine emanet edip [[Nyon]]'a taşınmıştır. Isaac Nyon'a giderken yanında Rousseau'nun teyzesini de götürmüştür. Isaac o günden sonra bir daha asla Rousseau'yu ziyaret etmemiştir. Daha sonradan Isaac'in, Rousseau'nun teyzesi ile evlendiği açığa çıkar. Babası tarafından terk edilen Rousseau, amcası ile bir süre kaldıktan sonra evden kaçarak Cenova'yı terk eder. 1728-1738 yılları arasında, sekreterlik, müzik hocalığı ve tercümanlık yaparak, [[Fransa]] ve [[İtalya]]'da dolaşmıştır. Fransa'da yazıları yasaklanınca daha sonra aralarının açıldığı dostu [[David Hume]]'un daveti üzerine [[İngiltere]]'ye gider. [[Kalvenist]] olarak vaftiz olan Rousseau, [[Torino]]'da iken [[Katolik|Katolikliğe]] geçer, daha sonra tekrar [[Kalvenist]] olur. |
||
2 Temmuz 1778 tarihinde, 66 yaşında iken sabah yürüyüşü sırasında düşer ve kan kaybından dolayı hayatını kaybeder.<ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Jean-Jacques_Rousseau Wikipedia maddesi.]</ref> |
2 Temmuz 1778 tarihinde, 66 yaşında iken sabah yürüyüşü sırasında düşer ve kan kaybından dolayı hayatını kaybeder.<ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Jean-Jacques_Rousseau Wikipedia maddesi.]</ref> |
Sayfanın 09.16, 12 Kasım 2013 tarihindeki hâli
Jean-Jacques Rousseau | |
---|---|
Doğumu | 28 Haziran 1712 Cenova, Ceneviz Cumhuriyeti |
Ölümü | 2 Temmuz 1778 (66 yaşında) Ermenonville, Fransa |
Çağı | 18. yüzyıl felsefesi (modern felsefe) |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Toplum sözleşmesi, romantizm |
İlgi alanları | Siyaset felsefesi, müzik, eğitim, edebiyat, otobiyografi |
Önemli fikirleri | Volonté générale, amour-propre, insanlığın ahlaki basitliliği, çocuk merkezli eğitim, sivil din, halk egemenliği, pozitif özgürlük |
Etkiledikleri
|
Jean-Jacques Rousseau (28 Haziran 1712; Cenova, Ceneviz Cumhuriyeti - 2 Temmuz 1778; Ermenonville, Fransa), Cenevizli filozof ve yazar. Siyasi fikirleri, Fransız Devrimini etkilemiştir. Düşünceleri özellikle, Devrim'den sonra kurulan yeni devletin kalkınmasında, toplumun sosyal yapısında ve eğitim sisteminde etkili olmuştur. [1]
Hayatı
28 Haziran 1712 günü, İtalya'nın Cenova kentinde doğmuştur. 4 Temmuz 1712'de vaftiz edilmiştir. Rousseau'nun annesi Suzanne, doğumdan dokuz gün sonra, doğum sonrası enfeksiyon kaptığı için hayatını kaybetmiştir. Rousseau, daha sonraları bu olayı "ilk talihsizliği" olarak nitelendirecektir. Bir saatçinin oğludur. Babası Isaac, Topkapı Sarayı'nda saat tamirciliği yapmıştır.[2] 9-10 yaşlarına kadar babası Isaac ve teyzesi ile kalmıştır. Rousseau on yaşında iken babası Isaac, şehirdeki bir toprak sahibi ile kavga etmişti. Bu tartışmanın ardından babası, Rousseau'yu kardeşine emanet edip Nyon'a taşınmıştır. Isaac Nyon'a giderken yanında Rousseau'nun teyzesini de götürmüştür. Isaac o günden sonra bir daha asla Rousseau'yu ziyaret etmemiştir. Daha sonradan Isaac'in, Rousseau'nun teyzesi ile evlendiği açığa çıkar. Babası tarafından terk edilen Rousseau, amcası ile bir süre kaldıktan sonra evden kaçarak Cenova'yı terk eder. 1728-1738 yılları arasında, sekreterlik, müzik hocalığı ve tercümanlık yaparak, Fransa ve İtalya'da dolaşmıştır. Fransa'da yazıları yasaklanınca daha sonra aralarının açıldığı dostu David Hume'un daveti üzerine İngiltere'ye gider. Kalvenist olarak vaftiz olan Rousseau, Torino'da iken Katolikliğe geçer, daha sonra tekrar Kalvenist olur.
2 Temmuz 1778 tarihinde, 66 yaşında iken sabah yürüyüşü sırasında düşer ve kan kaybından dolayı hayatını kaybeder.[3]
Edebî Yönü
Jean – Jacques Rousseau’nun yapıtlarındaki karmaşıklık onun; doğal hukuk kuramcısı, doğal hakları yadsıyan biri, aydınlanmacı, aydınlanma ilkelerini yerle bir eden biri, demokrasinin inançlı savunucusu, demokrasiyi ayaklar altına alan biri, burjuva liberal devriminin hazırlayıcısı, öte yandan böyle bir devrimin olumsuzluklarını çok önceden gösteren, hatta reformculuğu bile benimseyen biriymiş gibi birbiriyle çelişen ve çatışan çok karşıt düşüncelerle yorumlanmasına sebep olmuştur. Bu sebeple Rousseau anlaşılması güç bir düşünür olmuştur. Kendisini hep halktan birisi olarak görmüş, halktan kişiler arasında daha rahat etmiştir. Romantizmden etkilenmiş ve etkileri görülmüştür.
Rousseau, doğru bir siyasal toplumun temellerini ortaya koyabilmek için olguların bir yana bırakılması gerektiğini belirtir. Çünkü ona göre salt olgulardan hareket edildiğinde, çıkarlar, yararlar ön plana yerleştirilmekte ve böylece adalet, hukuk ayaklar altına alınmaktadır. Rousseau, güçlünün haklı kabul edildiği, siyasal toplumun kökenine olguları yerleştiren, olgusal verileri ve kuramları eleştirmektedir. Yurttaşı, ortak benliği, halkı, devleti yaratan bir “toplum sözleşmesi”ni ve bu sözleşmeye toplumdaki her bireyin dahil olması gerektiğini savunur. Halk olmanın temelinde egemenliğin var olması gerektiğini düşünür. Yasaların olmadığı bir yerde devletten söz edilemeyeceğini savunmuştur. Yasaların, halkın tümü için geçerli olması gerektiğini düşünmektedir.
Halk sayısı arttıkça, yönetici sayısının azalması gerektiğini savunan Rousseau, “demokrasi, aristokrasi, monarşi” şeklindeki sınıflandırmayı benimsemiştir. Rousseau’ya göre demokrasi biçimindeki hükümette yönetici, halkın tamamı ya da büyük bir kısmıdır. Aristokrasi biçimiyse küçük bir azınlığın yönetimidir. Monarşik hükümette ise yönetme yetkisi tek bir kişidedir.
Rousseau’ya göre yurttaşlar olmadan erdem, erdem olmadan özgürlük, özgürlük olmadan devlet olamaz. Rousseau; devletin iktidara değil, halka ait olduğunu savunmuş ve ulus-devlet anlayışını benimsemiştir.
Başlıca eserleri
- Discours sur les Sciences et les Arts (Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev),
- Discours sur l’Origine et les Fondements de l’Inégalité parmi les hommes (İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Temeli ve Kökenleri),
- Émile ou de l’éducation (Emile ya da Eğitim Üzerine),nouvelle heloise
- Du Contrat Social (Toplum Sözleşmesi (Rousseau)),
- Les Confessions (İtiraflar)
- Lettre à D'Alembert sur les spectacles (Tiyatro Oyunları Üstüne d'Alembert'e Mektup)
- Julie ou la Nouvelle Héloise (Julie ya da yeni Heloise)
- Les Rêveries du promeneur solitaire (Yalnız Gezenin Düşleri)
- ESSAI SUR L'ORIGINE DES LANGUES ( Dillerin Kökeni Üstüne Deneme)
Kaynak
- ^ Wikipedia maddesi.
- ^ "Fransa - Türkiye ilişkileri konusunda bunları biliyor muydunuz?". ambafrance-tr.org. Erişim tarihi: 9 Nisan 2012. .(Türkçe)
- ^ Wikipedia maddesi.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Jean-Jacques Rousseau ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Jean-Jacques Rousseau ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Du contrat social -- MetaLibri
Bir Fransız yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |