Salıpazarı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
31. satır: 31. satır:
| website =
| website =
}}
}}
'''Salıpazarı''' [[Samsun (il)|Samsun]]'un bir ilçesidir.
'''Salıpazarı''' [[Samsun (il)|Samsun]]'un bir [[ilçe]]sidir.


[[Terme]] ve [[Çarşamba, Samsun|Çarşamba]] ilçelerine ait Alanyaykın, Düzköy ve Bereket köylerinin birleşmesiyle [[1973]] yılında Belediye olmuştur. 1987-88 yıllarında da ilçe teşkilatı kurularak Samsun'a bağlanmıştır. Salıpazarı ismini her hafta salı günü ilçede kurulan pazar'dan almaktadır.
[[Terme]] ve [[Çarşamba, Samsun|Çarşamba]] ilçelerine ait Alanyaykın, Düzköy ve Bereket köylerinin birleşmesiyle [[1973]] yılında Belediye olmuştur. 1987-88 yıllarında da ilçe teşkilatı kurularak Samsun'a bağlanmıştır. Salıpazarı ismini her hafta salı günü ilçede kurulan pazar'dan almaktadır.
37. satır: 37. satır:
== Tarih ==
== Tarih ==


I. Dünya savaşından önce yörede Türk köylerinin yanında Rum, Ermeni ve Gürcü nüfusunun yaşadığı bilinmektedir. I. Dünya savaşı sırasında özellikle Ermeni çeteleriyle Türk halkı arasında çatışmalar yaşanmıştır. Ancak; Türk halkının mücadelesi sonunda Ermeniler bölgeyi terketmek zorunda kalmıştır. Ermenilerin ilçeyi terketmek zorunda kalmasının sebebi Durmuşoğlu Ali Ağa'nın tufan mezarlığında büyük bir Ermeni cephaneliğini ele geçirmesi ve bunları müslüman halka dağıtmasıdır.
[[I. Dünya savaşı]]ndan önce yörede Türk köylerinin yanında Rum, Ermeni ve Gürcü nüfusunun yaşadığı bilinmektedir. I. Dünya savaşı sırasında özellikle Ermeni çeteleriyle Türk halkı arasında çatışmalar yaşanmıştır. Ancak; Türk halkının mücadelesi sonunda Ermeniler bölgeyi terketmek zorunda kalmıştır. Ermenilerin ilçeyi terketmek zorunda kalmasının sebebi Durmuşoğlu Ali Ağa'nın tufan mezarlığında büyük bir Ermeni cephaneliğini ele geçirmesi ve bunları müslüman halka dağıtmasıdır.


İlçede bir fındık bahçesinde yosunlarla kaplanmış çeşitli kayaların üzerinde [[Oğuz boyları]]ndan [[Peçenekler]] ve [[Kıpçakların]] kullandığı [[Runik yazı|Runik]] Türkçe yazılar ve [[tamga]]lar bulunmuştur.<ref name=salipazari>{{Haber kaynağı
İlçede bir fındık bahçesinde yosunlarla kaplanmış çeşitli kayaların üzerinde [[Oğuz boyları]]ndan [[Peçenekler]] ve [[Kıpçakların]] kullandığı [[Runik yazı|Runik]] Türkçe yazılar ve [[tamga]]lar bulunmuştur.<ref name=salipazari>{{Haber kaynağı
52. satır: 52. satır:
== Coğrafya konum ==
== Coğrafya konum ==


Samsun'a uzaklığı 54 km. olan ilçenin, güneyi Erbaa ve Akkuş, doğusu Terme, batısı Ayvacık, kuzeyi ise Çarşamba ilçeleriyle çevrilidir. Salıpazarı'nın denize kıyısı yoktur.
Samsun'a uzaklığı 54 km olan ilçenin, güneyi Erbaa ve Akkuş, doğusu Terme, batısı Ayvacık, kuzeyi ise Çarşamba ilçeleriyle çevrilidir. Salıpazarı'nın denize kıyısı yoktur.


İlçenin kuzeyi düzlük, güneyi engebelidir. Yeşilçay ve Terme çayı ilçe merkezinde kesişmektedir. Bu çaylar üzerinde üç köprü vardır. Salıpazarı ile Gökçeli köyünü Kurt köprüsü, Yavaşbey köyünü ise Maviren köprüsü birbirine bağlar. 15.471 nüfusa rağmen salı günleri ilçe merkezine kurulan pazar sayesindeki hareketliliğin dışında genel olarak sessiz bir görüntüye hakimdir. İlçeye ulaşım [[Çarşamba, Samsun|Çarşamba]]'dan kalkan özel halk otobüsleri ve [[Terme, Samsun | Terme]]'den kalkan minibüslerle ile yapılmaktadır. Terme çayının ve yeşil çayının biraraya toplanmasıyla büyük bir gölet oluşturulmuştur. Ayrıca bu çayların kenarlarında turistlerin konaklayabileceği alabalık tesisleri bulunur.
İlçenin kuzeyi düzlük, güneyi engebelidir. Yeşilçay ve Terme çayı ilçe merkezinde kesişmektedir. Bu çaylar üzerinde üç köprü vardır. Salıpazarı ile Gökçeli köyünü Kurt köprüsü, Yavaşbey köyünü ise Maviren köprüsü birbirine bağlar. 15.471 nüfusa rağmen salı günleri ilçe merkezine kurulan pazar sayesindeki hareketliliğin dışında genel olarak sessiz bir görüntüye hakimdir. İlçeye ulaşım [[Çarşamba, Samsun|Çarşamba]]'dan kalkan özel halk otobüsleri ve [[Terme, Samsun | Terme]]'den kalkan minibüslerle ile yapılmaktadır. Terme çayının ve yeşil çayının biraraya toplanmasıyla büyük bir gölet oluşturulmuştur. Ayrıca bu çayların kenarlarında turistlerin konaklayabileceği alabalık tesisleri bulunur.
69. satır: 69. satır:
== Turistik imkânlar ==
== Turistik imkânlar ==


Adını Salı günleri kurulan pazarından aldığı bilinmektedir. Gelenlerin ziyaret edip uzun süre konaklayabilecekleri bir tesis ya da mesire yeri bulunmamaktadır ancak dağların eteklerine kurulmuş ve ilçe merkezine de oldukça yakın olan iki adet de alabalık tesisi bulunmaktadır. Sportif olarak da Yavaşbey Köyü'nde Terme yolu üzerinde bir adet halı saha bulunmaktadır.İlçede günümüze gelebilen tarihi eserlerarasında M.Ö VII. yüzyıla ait oldugu bilinen garpu kalesi kalıntıları, kırgıl köyünde ki çıngırdaklı (egri) kale, değirmen başı mahallesindeki 500 senelik su değirmeni suan halen daha faaliyet göstermektedir.
Adını Salı günleri kurulan pazarından aldığı bilinmektedir. Gelenlerin ziyaret edip uzun süre konaklayabilecekleri bir tesis ya da mesire yeri bulunmamaktadır ancak dağların eteklerine kurulmuş ve ilçe merkezine de oldukça yakın olan iki adet de alabalık tesisi bulunmaktadır. Sportif olarak da Yavaşbey Köyü'nde Terme yolu üzerinde bir adet halı saha bulunmaktadır.İlçede günümüze gelebilen tarihi eserlerarasında [[MÖ 7. yüzyıl]]a ait oldugu bilinen garpu kalesi kalıntıları, kırgıl köyünde ki çıngırdaklı (egri) kale, değirmen başı mahallesindeki 500 senelik su değirmeni suan halen daha faaliyet göstermektedir.


==Kültür==
==Kültür==
96. satır: 96. satır:
{{kaynakça}}
{{kaynakça}}


{{Salıpazarı belde ve köyleri}}
{{Samsun-taslak}}
{{ilçe-taslak}}
{{ilçe-taslak}}


[[Kategori:Salıpazarı| ]]
{{Samsun-taslak}}
{{Salıpazarı belde ve köyleri}}

[[Kategori:Salıpazarı|*]]


[[en:Salıpazarı]]
[[en:Salıpazarı]]

Sayfanın 20.43, 5 Kasım 2012 tarihindeki hâli

Salıpazarı
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlSamsun
İdare
 • KaymakamRizvan Eroğlu
 • Belediye başkanıHalil Akgül
Yüzölçümü
 • Toplam16.451 km²
Rakım859.1 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam22,923
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl plaka kodu55

Salıpazarı Samsun'un bir ilçesidir.

Terme ve Çarşamba ilçelerine ait Alanyaykın, Düzköy ve Bereket köylerinin birleşmesiyle 1973 yılında Belediye olmuştur. 1987-88 yıllarında da ilçe teşkilatı kurularak Samsun'a bağlanmıştır. Salıpazarı ismini her hafta salı günü ilçede kurulan pazar'dan almaktadır.

Tarih

I. Dünya savaşından önce yörede Türk köylerinin yanında Rum, Ermeni ve Gürcü nüfusunun yaşadığı bilinmektedir. I. Dünya savaşı sırasında özellikle Ermeni çeteleriyle Türk halkı arasında çatışmalar yaşanmıştır. Ancak; Türk halkının mücadelesi sonunda Ermeniler bölgeyi terketmek zorunda kalmıştır. Ermenilerin ilçeyi terketmek zorunda kalmasının sebebi Durmuşoğlu Ali Ağa'nın tufan mezarlığında büyük bir Ermeni cephaneliğini ele geçirmesi ve bunları müslüman halka dağıtmasıdır.

İlçede bir fındık bahçesinde yosunlarla kaplanmış çeşitli kayaların üzerinde Oğuz boylarından Peçenekler ve Kıpçakların kullandığı Runik Türkçe yazılar ve tamgalar bulunmuştur.[2]

Yine bir fındık bahçesinde eski uygarlıklara ait kaya mezarlar bulşunmuştur.[2]

Coğrafya konum

Samsun'a uzaklığı 54 km olan ilçenin, güneyi Erbaa ve Akkuş, doğusu Terme, batısı Ayvacık, kuzeyi ise Çarşamba ilçeleriyle çevrilidir. Salıpazarı'nın denize kıyısı yoktur.

İlçenin kuzeyi düzlük, güneyi engebelidir. Yeşilçay ve Terme çayı ilçe merkezinde kesişmektedir. Bu çaylar üzerinde üç köprü vardır. Salıpazarı ile Gökçeli köyünü Kurt köprüsü, Yavaşbey köyünü ise Maviren köprüsü birbirine bağlar. 15.471 nüfusa rağmen salı günleri ilçe merkezine kurulan pazar sayesindeki hareketliliğin dışında genel olarak sessiz bir görüntüye hakimdir. İlçeye ulaşım Çarşamba'dan kalkan özel halk otobüsleri ve Terme'den kalkan minibüslerle ile yapılmaktadır. Terme çayının ve yeşil çayının biraraya toplanmasıyla büyük bir gölet oluşturulmuştur. Ayrıca bu çayların kenarlarında turistlerin konaklayabileceği alabalık tesisleri bulunur.

İklim ve bitki örtüsü

Salıpazarı'nın gür ve yeşil bitki örtüsüne Alan köyünden bir örnek

Salıpazarı iklimi iki kısımda değerlendirilebilir. Ovalık kesimde tipik Orta Karadeniz iklimi hakimdir ve yazlar serin, kışlar ılık geçer. Fakat yüksek kesimlere çıkıldıkça iklim sertleşir. Kışın 2 metreyi aşan kar yağışı gözlenir.

İlçe arazisinin % 80'i engebeli-dağlık konumdadır. Son derece gür ve yeşil bir bitki örtüsüne sahiptir. Ormanlık alanlarda meşe, kızılağaç, kestane ve özellikle fındıklıklar büyük yer kaplar. Bunların yanı sıra bu ağaçlıkların arasında çok çeşitli ot ve bitkiler'e de rastlamak mümkündür.

Turistik imkânlar

Adını Salı günleri kurulan pazarından aldığı bilinmektedir. Gelenlerin ziyaret edip uzun süre konaklayabilecekleri bir tesis ya da mesire yeri bulunmamaktadır ancak dağların eteklerine kurulmuş ve ilçe merkezine de oldukça yakın olan iki adet de alabalık tesisi bulunmaktadır. Sportif olarak da Yavaşbey Köyü'nde Terme yolu üzerinde bir adet halı saha bulunmaktadır.İlçede günümüze gelebilen tarihi eserlerarasında MÖ 7. yüzyıla ait oldugu bilinen garpu kalesi kalıntıları, kırgıl köyünde ki çıngırdaklı (egri) kale, değirmen başı mahallesindeki 500 senelik su değirmeni suan halen daha faaliyet göstermektedir.

Kültür

Bölge genelde karadeniz kültüründen örnekler barındırır ancak özellikle yemeklerinde olmak üzere bir çok alanda Gürcü halktan etkilenmiştir. Bölge de Türk aileleri de genelde Gürcü yemekleri yapmaktadır ve iki kültür'ün güzel bir harmanını meydana getirmektedirler.

Şenlikler

Her yıl 5, 6 ve 7 mayıs tarihlerinde "Tahnal ve Esatçiftliği Hıdrellez Şenlikleri" düzenlenir. Şenliklerde Güreş müsabakaları ve At yarışları yapılmaktadır. İlçede ayrıca yine mayıs ayı içinde çilek festivalleri yapılmaktadır.

Ekonomik Yapı

Halkın büyük çoğunuluğu geçimini tarımdan sağlamaktadır. Tarım bitkileri arasında özellikle fındık alanları çoğunluktadır. Bunun yanı sıra pirinç, mısır, pancar tarımcılığıda yapılmaktadır. Bir kısım hane halkı da hayvancılıkla uğraşmaktadır.

Eğitim-Öğretim

Okur-yazar oranı yüksektir. İlçede ilköğrenimden orta oğrenimin sonuna kadar öğretim görülebilecek okullar mevcuttur. İlçede yüksekokul bulunmamaktadır. 2010 yılında ilçeye bir anadolu lisesi açılmıştır.

Altyapı

Elektrik

Bütün köylerde elektrik vardır.

İçme suyu

İçme suyu köylerde meydan çeşmesi ve şebeke şeklindedir. Toplam 33 köyden 15'inde şebeke suyu bulunur, diğer 18 köyde şebeke suyu bulunmamaktadır, halk kendi imkanları ile dağ özlerinden tesisat çekerek evlerine su getirir, meydan çeşmelerinden içme suyu kullananan köylerde mevcuttur.

Kaynakça

  1. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  2. ^ a b Salıpazarı Belediyesi (06 Ekim 2011). "Fındık Bahçesinde Tarih Çıktı". Salıpazarı Belediyesi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2011.  Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)

Şablon:Salıpazarı belde ve köyleri