Çıkış anketi
| Siyaset serisinin bir parçası |
| Seçimler |
|---|
.svg) |
Çıkış anketi, seçmenlerce oy kullandıktan hemen sonra yanıtlanan ankete verilen addır. Düşünce anketlerinin aksine, çıkış anketi seçmene hangi adaya oy verdiğini sormaktadır. Seçmenlerce oy kullanmadan hemen önce yanıtlanan giriş anketi tür bakımından çıkış anketiyle eşdeğerdir. Seçimlerin nihai sonuçlarının açıklanmasının günler alması gazeteler ve yayıncılar için çalışan özel anket şirketlerinin bu tür anketler düzenlemelerini zorunlu kılmaktadır.
Amaç[değiştir | kaynağı değiştir]
Çıkış anketleri oy kullanan kişiler hakkında demografik bilgi toplamayı ve seçmenlerin hangi yönde ne için oy kullandıklarını öğrenmeyi amaçlar. Gerçek oyların gizli kullanılıyor olması bu tür bilgilere ulaşmanın tek yoludur.
Çıkış anketlerinin dünya çapındaki kullanım amacı seçim dolandırıcılığını engellemektir. Venezuela'da 2004 yılında gerçekleştirilmiş olan referandum ve 2004 Ukrayna başkanlık seçimleri bu duruma örnek olarak gösterilebilir.
Sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Tüm düşünce anketleri gibi çıkış anketleri de belirli bir hata payı içerir. 1992 İngiltere genel seçimlerinde hiçbir partinin çoğunluğu ele geçiremeyeceğini savunan çıkış anketleri John Major önderliğindeki Muhafazakâr Parti'nin eski gücünü yitirmesine karşın çoğunluğu elde etmesiyle büyük bir yanılgıya neden olmuştur. Bu yanılgının nedeni daha sonra şu üç nedene bağlanmıştır: Utangaç muhafazakâr etmeni, uygun olmayan demografik veri kullanımı ve yanlış örneklem seçimi.[1][2]
Eleştiriler[değiştir | kaynağı değiştir]
Çıkış anketleri Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere birçok ülkede çeşitli eleştirilere konu olmuştur. Bu tür anketlerin sonuçlarının oylama henüz sürmekteyken açıklanması ve bu durumun hazihazırda oy kullanmakta olan seçmenleri etkilemesi bu eleştirilerin temel nedenidir[kaynak belirtilmeli]. NBC televizyonu 20000 kişinin katıldığı bir çıkış anketine dayanarak 1980 ABD başkanlık seçimlerinin galibinin Ronald Reagan olduğunu akşam saat 8:15 sularında açıklamıştır. Ne var ki, bu açıklama batı yakasında oy verme işleminin tamamlanmasından çok önce gerçekleşmiştir. Birçok seçmenin bu haberin ardından oy vermekten vazgeçtiği öne sürülmektedir.[3] Bunun ardından televizyon kanalları batı yakasında oy verme işlemi sonuçlanıncaya dek seçim sonuçlarına ilişkin tahminler yapmaktan vazgeçtiler[kaynak belirtilmeli]. Bazı medya kuruluşlarının 2000 ABD başkanlık seçimlerinde Florida eyaletine ait çıkış anketi sonuçlarını oy verme işlemi sonuçlanmadan açıkladıkları öne sürülmektedir[kaynak belirtilmeli].
İngiltere ve Almanya gibi ülkeler çıkış anketi sonuçlarının oy verme işlemi tamamlanıncaya dek açıklanmalarına izin vermemektedir. Yeni Zelanda ve Singapur'un içinde bulunduğu kimi ülkeler ise çıkış anketi sonuçlarının açıklanmasını tümüyle yasaklamıştır.[4] Çıkış anketlerinin yeterince güvenilir olmaması zaman zaman birkaç anketin birleştirilmesini zorunlu kılar. 2005 İngiltere Genel Seçimlerinde çıkış anketlerini birleştiren BBC ve ITV televizyonları İşçi Partisi'nin 66 sandalyeyle çoğunluğu elde ettiğini duyurmuştur. Bu yöntem 2007 Avustralya Federal Seçimleri'nde de başarılı olmuş, Sky News, Channel 7 ve Auspoll, Avustralya İşçi Partisi'nin %53'lük oy oranına ulaşarak seçimi kazandığını tam isabetle bilmiştir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Market Research Society (1994), Düşünce Anketleri ve 1992 Seçimi, Londra: Market Research Society
- ^ Payne, Clive (28 Kasım 2001). "İngiltere'de Seçim Öngörüleri" (PDF). 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ekim 2008.
- ^ Belgeli Gerçekler Yıllığı 1980 s. 865
- ^ Seçimlerle ilgili düşünce anketi sonuçlarının yayımlanmasını kısıtlayan yasa ve düzenlemelere ilişkin karşılaştırmalı bir çalışma 16 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Makale 19 (2003)
- Bluemthnal, Mark (2008). "Çıkış Anketleri Hakkındaki Sorular". Pollster.com. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008.
- Joan Konner, James Risser ve Ben Wattenberg (29 Ocak 2001). "2008 Seçim Gecesindeki Televizyon Başarımı: CNN Hakkında Bir Rapor" (PDF). CNN. 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Kasım 2008.
- Silver, Nate (4 Kasım 2008). "Çıkış Anketlerini Göz Ardı Etmek İçin 10 Neden". FiveThirtyEight.com. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008.
- Sproul, Robyn (22 Ekim 2008). "Çıkış Anketleri Nasıl Çalışır". ABCNews.com. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2008.