Zurab Azmaiparaşvili
| Zurab Azmaiparaşvili ზურაბ აზმაიფარაშვილი | |
|---|---|
 Zurab Azmaiparaşvili, 2007'de. | |
| Doğum | 16 Mart 1960 Tiflis, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği |
| Vatandaşlığı |  Gürcistan |
| ELO puanı | 2702 (Temmuz 2003) |
| FIDE unvanı | Büyükusta (1988) |
Zurab Azmaiparaşvili (Gürcüce: ზურაბ აზმაიფარაშვილი; d. 16 Mart 1960), Gürcü satranç ustası. Eylül 2017 FIDE sıralamasında 2637 elo puanına sahiptir.
Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Azmaiparaşvili, 1988'de "Büyük Usta" unvanına sahip oldu. Başarıları arasında 1998 Satranç Olimpiyatları'nda 2810 performans derecesi ve Pavlodar 1982, Moskova 1986, Albena 1986, Tiflis 1986, Londra (Lloyds Bank Open) 1989 ve Silivri'deki 2003 Avrupa Bireysel Satranç Şampiyonası'nda birinciliği vardır. 2010'da Singapur'daki 1. ASEAN Satranç Şampiyonası'nda IM Oliver Barbosa ile skorla berabere kaldı ve maçı tie-break ile kazandı.[1]
Azmaiparaşvili, satranç turnuvalarına aktif olarak katılmaktadır. Avrupa Satranç Birliği'nin yönetim kurulu üyesi ve uluslararası satranç federasyonu FIDE'nin başkan yardımcısıdır.
Ağustos 2009'da Azerbaycan satranç takımının kaptanı olarak atandı ve Novi Sad'da (Sırbistan) Avrupa Takım Satranç Şampiyonası'nı kazandı.[2][3]
Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Azmaiparaşvili, İstanbul'da düzenlenen 2003 Avrupa Şampiyonasını kazanarak, Vladimir Malahov'a karşı bir hamleyi geri çekti (daha sonra ikinci bitirdi). Hamleyi çekmesi gaf olarak nitelendirildi ve Azmaiparaşvili turnuvayı kazandı. Malahov, tepki veremeyecek kadar şok olduğunu söyledi.[4]
| “ | Her iki büyük usta da liderlik için savaşıyordu ve karşılaşmanın büyük bir önemi vardı. Onun için uygun olan bir sonda Ajmal [parishville], fili aldı ve ilk önce kaleleri değiştirmek yerine onunla bir hamle yapmak istedi. Malahov, şöyle hatırladı: "kalelerin hâlâ tahtada olduğunu görünce, 'ah, önce değişim, elbette' dedi ve fili geri koydu; kalemi aldı ve oyun devam etti. Bu durumda farklı bir şekilde ne yapılması gerektiğini bilmiyorum—Azmai'nin yerinde, bazıları hemen istifa etmiş olabilir ve benim yerimde, bazıları filiyle bir hamle yapmasını talep ederdi, ancak düelloların mantıksal gelişimini mahvetmek istemedim, bu yüzden Azmai farklı bir hamle yaptığında itiraz etmedim: o hatanın satranç ile ilgisi yoktu! Skor tablolarını imzaladığımızda, Azmai bana oyunu berabere bırakmamızı önerdi. Oyundan sonra hoş olmayan bir tat bırakıldım, ama bu esas olarak kendi oyunumdan kaynaklanıyordu." | ” |
Azmaiparaşvili, 2004 yılında Calvià'daki 36. Satranç Olimpiyatının kapanış töreninde yerel polis tarafından tutuklanıp birkaç gün gözaltında tutulduğunda satranç haberleri yaptı. Etkinliği düzenleyenlerin Azmaiparaşvili'ye karşı tavrı, görünüşe göre, İspanya'ya vardığında, FIDE başkan yardımcısı sıfatıyla biri, diğeri ise bir FIDE başkan yardımcısı sıfatıyla kendisine iki otel odası sağlamaya çalıştığı zaman bozulmuştu. Görünüşe göre FIDE yetkililerine, organizatörlerin Gürcü eski Dünya Kadınlar Şampiyonu Nona Gaprindaşvili'nin onuruna verilen bir ödülü vermeyi ihmal ettiklerini bildirmek amacıyla sahneye yaklaştığında, üzücü ruh hâli kapanış töreninde ona daha fazla dikkat çekmiş görünüyordu. Güvenlik görevlileriyle çatışmaya girdi ve hem Azmaiparaşvili'de hem de bir güvenlik görevlisinin yaralanmasıyla sonuçlanan bir kavga çıktı. Söz konusu itişmenin nasıl ortaya çıktığıyla ilgili çelişkili iddialar vardır: Olimpiyat organizatörlerinden gelen bir basın açıklaması, suçu doğrudan Azmaiparaşvili'ye yıktı ve birkaç kez sahneye girmeye çalıştıktan sonra "daha önce herhangi bir provokasyon olmaksızın saldırıya uğradığını" söyledi.[5] Öte yandan FIDE, basın açıklamasında "VIP kimliğinin net olmasına rağmen, birkaç güvenlik görevlisi tarafından ciddi şekilde dövüldü" diyerek polislere suçladı. Azmaiparaşvili'nin 22 Temmuz 2005'te mahkemeye çıkması gerekiyordu, ancak tüm suçlamalar kısa bir süre önce düştü.[6]
Azmaiparaşvili, 2004 yılında kadın Gürcü oyuncular Lela Cavahişvili ve Ana Matnadze'nin onu "düşmanca ve korkutucu bir şekilde, uygunsuz ve kaba bir dil kullanmak ve annelerimizi gözyaşlarına sokmakla" suçladıkları 2004 Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonası düzenlemeleri nedeniyle eleştirilmişti.[7]
Azmaiparaşvili'nin 1995 Strumica turnuvasının sonuçlarına, reytingini yükseltmek için hile yaptığı iddia edildi. Önemli ölçüde zayıf rakiplere karşı 18 tur oynadığı turnuva, genellikle meşru olmayan bir olay olarak kabul edilir.[8][9][10][11] 2003 yılında Sveşnikov, Azmaiparaşvili olayını ve Alexandru Crisan'ı içeren benzer bir davayı, her iki sanığın da FIDE siyasetinde yoğun bir şekilde yer aldığı bir zamanda "açık sırlar" olarak nitelendirdi.[12]
Azmaiparaşvili'nin organizatör olduğu Satranç Dünya Kupası 2017'de, oyuncu Anton Kovalyov'u şort giydiği için azarladı, ırkçı bir şekilde "çingene" ile taciz etti ve Kovalyov'un planlanan üçüncü tur oyunundan on dakika önce değiştirilmesini talep etti ve Kovalyov'un turnuvadan çekilmesine neden oldu.[13] Azmaiparaşvili, Satranç Profesyonelleri Derneği'nden bir kınama ve diğer oyunculardan organizasyon rollerinden çıkarılmasını talep eden çağrılar da dâhil olmak üzere, bu olay için küresel satranç camiasından ağır tepki aldı. Chessbase India ile yaptığı röportajda Azmaiparaşvili, kararının arkasında durdu.[14]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Singapore International Chess Festival 2010 – Closing Ceremony". World Chess Federation. 31 Aralık 2010. 2 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ^ "Zurab Azmaiparashvili appointed Azerbaijan captain". Interviews.chessdom.com. 23 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011.
- ^ "Novi Sad: Azerbaijan wins Gold – by one rook move". Chessbase.com. 3 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011.
- ^ Sosonko 2006.
- ^ "FIDE Olympiad - Calvia, ESP Press Release by organisers on the Azmaiparashvilli arrest". Chesscenter.com. 31 Ekim 2004. 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011.
- ^ "Chess News - Azmai cleared by Spanish court". ChessBase.com. 1 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011.
- ^ "Protest by Georgian women grandmasters". ChessBase.com. 9 Haziran 2004. 11 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011.
- ^ "Chess Column". 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016.
- ^ "The fake Heroes of Chernobyl revisited". 23 Mayıs 2005. 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016.
- ^ "Evgeny Sveshnikov: "Only fools learn from their mistakes. It seems I am one of them..." - chess-news.ru". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016.
- ^ Strumica 1995, Azmai's Answer New in Chess 1996/3, page 5
- ^ "GrandMaster Square >>> Letter from GM Sveshnikov". 14 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016.
- ^ "Kovalyov accusing ECU president and FIDEWorldCup organizer Azmaiparashvili of verbal abuse". twitter.com. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ "All about the Dress Code Scandal in Tbilisi". 26 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Smart Chip From St Petersburg: and other tales from a bygone chess area, New In Chess, 2006, s. 197, ISBN 9056911694
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Azmaiparaşvili'nin 2004'te Chessbase'den tutuklanmasıyla ilgili rapor 9 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 2004 Kadınlar Dünya Şampiyonası konusundaki tartışmalara dair Chessbase raporu 11 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Geoffrey Borg'un Azmaiparaşvili ile röportajı
- Chessgames.com'da Zurab Azmaiparaşvili profili
- 365Chess.com'da Zurab Azmaiparaşvili 26 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ChessBase.com - Satranç Haberleri - Zurab'ın 50.'si için Tiflis'teki Festivaller 9 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.