Yugoslav irredantizmi
Yugoslav irredantizmi, Yugoslavya içindeki Güney Slavların yaşadığı bölgelerin Bulgaristan, Batı Trakya ve Yunanistan Makedonya da dahil olmak üzere birkaç bitişik bölgeyle birleştirilmesini savunan siyasi bir fikirdi. Yugoslavya Krallığı hükümeti, Bulgaristan ile birleşmeyi veya onun Yugoslavya'ya dahil edilmesini istedi.[1] 1945'ten bu yana, Josip Broz Tito yönetimindeki Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, bütünleşik bir Yugoslavya yaratmaya çalıştı. Bu devlet, Yunanistan Makedonya ve Trakya, Arnavutluk, Bulgaristan, Avusturya Karintiya'nın bir kısmı veya tamamı ve bir süre için İtalya'nın Friuli-Venezia Giulia bölgesinin tamamını kapsayacaktı.
Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]
Yugoslav irredantizminin savunucuları arasında hem monarşistler hem de cumhuriyetçiler vardı.[2] Yugoslavya'nın 1918'de kurulmasından günler önce, Yugoslavist politikacı Svetozar Pribićević, Yugoslavya'nın sınırlarının "Soča'dan Selanik'e kadar" uzanması gerektiğini ilan etti. İki savaş arası dönemde Bulgaristan'ı Yugoslavya'ya dahil etme önerileri, cumhuriyetçilerin Bulgaristan ile Bütünleşik bir Yugoslavya için bir cumhuriyetin gerekli olduğuna dair iddialarını içeriyordu.[3] Diğerleri ise o zamanlar Bulgaristan bir çarlık olduğu için cumhuriyetin olmayacağını dolayısıyla bunun yerine sınırlı bir anayasal monarşi sayesinde Bulgaristan'ı da içine alabilecek uygun bir devlet biçimi oluşturulabileceğini iddia etti.
Bulgaristan'daki militan hareket olan Zveno, Bulgaristan'ın yanı sıra Arnavutluk'u da içine alan Bütünleşik bir Yugoslavya'yı destekledi. Zveno hareketi 1934 Bulgar darbesine katıldı, darbe yanlıları Fransa ile derhal bir ittifak kurma ve Bulgaristan'ın Entegre Yugoslavya'da birleşmesini sağlama niyetlerini açıkladılar.[4]
İkinci Dünya Savaşı başladığında, 1940'ta General Milan Nedić, Yugoslavya'nın Mihver Devletlerine katılmasını ve Selanik'i ele geçirmek için Yunanistan'a saldırmasını önerdi. İkinci Dünya Savaşı sırasında, İngiliz hükümeti, Mayıs 1941'de Dr. Malcom Burr'un Bulgaristan'ın Yugoslavya'ya dahil edilmesi lehindeki makalesini onaylanarak Bulgaristan'ın da dahil olduğu Büyük Yugoslavya'nın kurulmasını destekledi. İngilizlerin bu fikri desteklemesindeki en büyük sebep Bulgar hükümetinin Mihver Devletlerine katılmasıydı.[5]
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Tito, Yugoslavya'nın Trieste'ye ve Avusturya'nın Karintiya bölgesine sahip olma hakkına sahip olduğunu ilan ederek, "Karintiya'yı kurtardık ama uluslararası koşullar öyleydi ki geçici olarak oradan ayrılmak zorunda kaldık. Karintiya bizimdir ve onun için savaşacağız".[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Balkan racket the inside story of the political gangster plot which destroyed Yugoslavia and drove Britain out of the Balkans". Imperial War Museums (İngilizce). 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.
- ^ Vujačić, Veljko (2002). "Review of Yugoslavia as History: Twice There Was a Country, 2nd ed". Journal of Cold War Studies. 4 (1): 120-122. ISSN 1520-3972. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ Tzvetkov, Plamen S. (1993). A History of the Balkans: A Regional Overview from a Bulgarian Perspective (İngilizce). EM Text. ISBN 978-0-7734-1958-2. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ Khristov, Khristo Angelov (1980). Bulgaria, 1300 Years (İngilizce). Sofia Press. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ Ramet, Sabrina P. (6 Haziran 2006). The Three Yugoslavias: State-Building and Legitimation, 1918-2005 (İngilizce). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-34656-8. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ "Dimitris Livanios, The Macedonian Question: Britain and the Southern Balkans 1939–1949 , Oxford University Press: Oxford, 2008; 274 pp.; 9780199237685, £55.00 (hbk)". European History Quarterly (İngilizce). 41 (4): 709-710. Ekim 2011. doi:10.1177/0265691411417598x. ISSN 0265-6914. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.