Yeni kurumsalcılık
Yeni kurumsalcılık veya neo-kurumsalcılık, resmi ve gayri resmi kuralların bireylerin ve grupların davranışları üzerindeki kısıtlayıcı ve teşvik edici etkilerine odaklanan kurumların incelenmesine yönelik bir yaklaşımdır.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kurumların ve bunların etkileşimlerinin incelenmesi, uzun yıllardır akademik araştırmaların odak noktası olmuştur. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında, sosyal teorisyenler bu alanda çalışmalara yoğunlaşmıştır. Bunun en belirgin örneklerinden biri Alman iktisatçı ve sosyal teorisyen Max Weber'in çalışmalarıdır. Weber, toplum içindeki örgütsel yapıya (bürokrasi) ve örgütsel bürokrasileri ifade eden demir kafes aracılığıyla oluşan kurumsallaşmayı ele almıştır. Britanya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde, siyasal kurumların incelenmesi, 1950'lere kadar siyaset biliminin konusu olmuştur. Bazen 'eski' kurumsalcılık olarak adlandırılan bu yaklaşım, hükûmet ve devletin resmi kurumlarını karşılaştırmalı bir perspektifte analiz etmeye odaklanır. Bunu, siyaseti analiz etmek için pozitivizm, rasyonel seçim teorisi gibi davranışa odaklanan ve kurumlardan ziyade bireyleri analiz etmeye kayan bir yaklaşım takip etti.[2] Yeni Kurumsalcılık, 1960 ve 1970'lerde etkili olan bu davranışsal yaklaşıma bir "karşı tepki" olarak ortaya çıkmıştır.[3]
Kurumsalcılık, 1977'de Stanford Üniversitesi'nden John W. Meyer ve doktora öğrencisi Brian Rowan tarafından yayınlanan bir makaleyle önemli bir canlanma yaşadı ve bu makaleden sonra kurumsalcılığa ilişkin yaklaşımlar yeni kurumsalcılık kavramı altında incelenmeye başlandı.[4]
Sosyolojik Kurumsalcılık[değiştir | kaynağı değiştir]
Sosyolojik kurumsalcılık, "kurumların bireyler için anlam yaratması" ile ilgilenen yeni bir kurumsalcılık biçimidir.[5] Bazı sosyolojik kurumsalcılar, kurumların, farklı şekillerde evrimleşmiş olsalar bile, kuruluşlar arasında benzer hale gelecek şekilde (bir izomorfizm göstererek) geliştiğini iddia ederler. [6][7] Bu nedenle kurumlar, kültürel normların pekiştirilmesinde ve yaygınlaştırılmasında önemli görülmektedir.[8]
Rasyonel kurumsalcılık[değiştir | kaynağı değiştir]
Rasyonel kurumsalcılık, bireylerin kurumları kendi faydalarını maksimize etmek için kullandıklarını savunan teorik bir yaklaşımdır.[9][10] Başka bir deyişle, kurumlar, bireylerin kendi çıkarlarını maksimize etmeye çalıştıkları davranışa yönelik kurallar ve teşvikler sistemleridir.
Feminist kurumsalcılık[değiştir | kaynağı değiştir]
Feminist kurumsalcılık, "toplumsal cinsiyet normlarının kurumlar içinde nasıl işlediğine ve kurumsal süreçlerin toplumsal cinsiyet dinamiklerini nasıl inşa ettiğine ve sürdürdüğüne" odaklanan yeni kurumsalcı bir yaklaşımdır.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ DiMaggio (1998). "The New Institutionalisms : Avenues of Collaboration". Journal of Institutional and Theoretical Economics (JITE). 154 (4): 696-705. ISSN 0932-4569.
- ^ Modern political science : Anglo-American exchanges since 1880. Princeton University Press. 2007. ISBN 978-0-691-12873-3. OCLC 475415787.
- ^ Mete DİBO. "Yeni Kurumsalcı Bakış Açısından Düzenlemeler ve Düzenleyici Otoriteler". 27 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2021.
- ^ Meyer & Rowan 1977.
- ^ a b Stoker, G., (Ed.) (2010), "The Institutional Approach", Theories and Methods in Political Science, Basingstoke: Palgrave, s. 65 Birden fazla editör-name-list parameters kullanıldı (yardım); r eksik
|soyadı1=(yardım) - ^ DiMaggio & Powell 1991.
- ^ Meyer (1977). "Institutionalized Organizations: Formal Structure as Myth and Ceremony". American Journal of Sociology. 83 (2): 340-363. doi:10.1086/226550. ISSN 0002-9602.
- ^ National Interests in International Society. Cornell University Press. 1996. s. 3. 1 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2021.
- ^ Knight, Jack, (Ed.) (1996). Explaining Social Institutions. Ann Arbor, MI: University of Michigan Press. ss. 95-120. doi:10.3998/mpub.14827. ISBN 978-0-472-10588-5.
- ^ Voeten (2019). "Making Sense of the Design of International Institutions". Annual Review of Political Science. 22 (1): 147-163. doi:10.1146/annurev-polisci-041916-021108. ISSN 1094-2939.
