Yakym Somko

Yakym Somko
Doğum	Pereyaslav, Lehistan-Litvanya Birliği
Ölüm	28 Eylül 1664 Borzna, Sol-kıyı Ukraynası
Bağlılığı	Zaporojya Kazakları (1660'a kadar)
Hizmet yılları	1648-1664
Rütbesi	Albay
Çatışma/savaşları	Hmelnitski Ayaklanması 1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı Harabe (Ukrayna tarihi)
İmza

Yakym Somko (Ukraynaca: Яким Сомко, Lehçe: Jakim Somko; d. ?, Pereyaslav – 28 Eylül 1664), Pereyaslav alayının Ukraynalı Kazak askeri lideri. 1660-1663'te Harabe sırasında Sol-kıyı Ukraynası hetmanıydı.

Hayatı

Somko, 1654'te Pereyaslav alayına atandı ve 1658'de vekil albay oldu. 1660'ta Pereiaslav Konseyi'nde, Slobodyshche Antlaşmasını imzaladı. Pereyaslav alayının albaylığına ve Sol-kıyı Ukraynası'nın Hetman vekili seçildi. Ancak, Polonya ile birliği yeniden tesis ettiği için anlaşmaya şiddetle karşı çıktı ve daha çok Rus yanlısı bir yönelimi tercih etti. Bu durum, Leh yanlısı politikaları tercih eden Sağ-kıyı Ukraynası Kazakları ile Rusya yanlısı politikaları destekleyen Sol-kıyı Ukraynası Kazakları arasında bir iç savaşa neden oldu.

1661'de Sol-kıyı Ukraynası'nın alayları ile Yuri Hmelnitski'ye ve Zaporojya atamanı İvan Bryuhovetski'ye karşı bir isyan başlattı. Rus-Leh savaşı sırasında, tüm Kazak topraklarını kendi egemenliği altında birleştirmek için Lehlere ve Kırım Tatarlarına karşı savaştı. Başlarda Rus Çarlığı'nın güçlü bir destekçisiydi, ancak anlaşmazlıklar ve Ukrayna'nın Kazak Hetmanlığı altında yeniden kurulması konusunda yardım eksikliği nedeniyle desteğini geri çekti. Ancak Rusya, Somko'nun muhaliflerinden, özellikle Rus yönetimini destekleyen İvan Bryuhovetski'den yardım istemeye karar verdi.

Onlar da Somko'yu Hmelnitski ve Pavlo Teteria ile gizli müzakereler yapmakla suçlamaya başladılar. Yeni bir hetman seçmek için, 17–18 Haziran 1663'te Nizhyn yakınlarında bir toplantı düzenlendi, burada çok sayıda Kazaktan oluşan bir Kazak konseyi yer aldı ve Sol-kıyı Ukraynası için yeni bir hetman seçmek üzere bir araya geldiler. Subaylar Somko ve Nizhyn Alayı'ndan albay Vasyl Zolotarenko'yu aday olarak önerdi. Ancak çoğunluk ve Rus çarı da dahil olmak üzere İvan Bryuhovetski'yi destekledi ve onu hetman seçtiler.

Somko ve Zolotarenko hapsedildi ve ardından 28 Eylül 1664'te Briukhovetsky'ye teslim edildi. Borzna'da idam edildiler.

Kaynakça

• Encyclopedia of Ukraine 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.