Yakupabdal, Demirözü
| Yakupabdal | |
|---|---|
 | |
 Bayburt'un konumu | |
  Yakupabdal Yakupabdal'ın Bayburt'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bayburt |
| İlçe | Demirözü |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 176 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0458 |
| İl plaka kodu | 69 |
| Posta kodu | 69402 |
Yakupabdal, Bayburt ilinin Demirözü ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Yerleşim 1530 yılı Osmanlı tahririnde Ya'kūb-Abdāl adıyla Bayburd kazasına bağlı bir köy olarak görülürken, köyde aynı adla zaviyeden bahsedilmektedir.[3] 1591 yılı tahririnde köyde 13'ü Müslüman ve 6'sı Hristiyan olmak üzere toplam 19 nefer kaydedilmiştir. Bu tarihte köyde, köyün adıyla bilinen zaviye bulunmaktadır.[4] 1642 yılı avarız defterinde köyde sadece Müslümanlardan oluşan 7 hane görülürken, köyün ulaşım güzergahı olması nedeniyle gelene geçene hizmet etmeleri şartıyla her türlü vergiden muaf tutuldukları belirtilmiştir.[5] Osmanlıca köy listesinde Yakub Abdal (یعقوب ابدال) olarak geçen[6][7] yerleşim, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla 1835 yılındaki nüfus tespiti sırasında Bayburt'un köylerinden biriydi. Çoruh Havzası’nın yukarı kısmında yer alan Bayburt ise, Erzurum vilayetinin Erzurum sancağına bağlı bir kazaydı. Bu tarihte Yakubabdal'da 15 hanede 59 erkek yaşıyordu.[8]
Yakupabdal, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Gümüşhane vilayetinde, Bayburt kazasının Pulur nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip olan Yakupabdal'da 234 kişi yaşıyordu.[7][9]
Yakupabdal köyünün yaklaşık 1 km kuzeybatısında bir türbe vardır. Yüksekçe bir tepenin zirvesinde yer alan Yakupabdal Türbesi'nin içinde duvar yazıları bulunmaktadır. Giriş kapısının üzerinde ise, bir kitabe yer almaktadır. Köyün 700 metre kuzeydoğusunda bulunan tepeciğin eski bir yerleşmeye ait olduğu tahmin edilmektedir. Köyün sakinleri de buranın eski bir yerleşme olduğunu teyit etmektedir.[10]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Yakupabdal köyü, Bayburt il merkezine 48 km, Demirözü ilçe merkezine 20 km uzaklıktadır.[11] Yakupabdal köyünde bulunan Yakupabdal Tabiat Parkı, 208 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Yabani hayvan ve bitki örtüsüne sahip bir alan olan tabiat parkı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından 2014 yılında tescil edilmiştir.[12]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 176[2] |
| 2021 | 171[2] |
| 2020 | 185[2] |
| 2019 | 226[2] |
| 2018 | 321[2] |
| 2017 | 222[2] |
| 2016 | 232[2] |
| 2015 | 216[2] |
| 2014 | 257[2] |
| 2013 | 229[2] |
| 2012 | 224[2] |
| 2011 | 236[2] |
| 2010 | 239[2] |
| 2009 | 256[2] |
| 2008 | 282[2] |
| 2007 | 287[2] |
| 2000 | 333[11] |
| 1990 | 522[11] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Yakupabdal, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Demirözü Yakupabdal Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 176. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 33,37,372. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ İnbaşı, Mehmet (2007). "Bayburt Sancağı (1642 Tarihli Avariz Defterine Göre)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (2). DergiPark. ss. 104,116. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ "Yunus Özger, Bayburt Nüfus Defterleri 1835-1848, Bayburt, 2015, s. 164". 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 882.
- ^ "Yunus Özger, Bayburt Nüfus Defterleri 1835-1848, Bayburt, 2015, s. 590". 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 384" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ 2019 Yılı Bayburt Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2020, s. 39, 105 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9702-07.
- ^ a b c "Yakupabdal Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.
- ^ ""Yakup Abdal Tabiat Parkı". 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2022.