Vulgata
Vulgata, Kitâb-ı Mukaddes'in Latince çevirisini ifade etmek için Geç Antik Çağ'dan bu yana halk arasında kullanılan bir terimdir. Çevirinin büyük bölümü 382'de Papa I. Damasus tarafından görevlendirilen Aziz Jerome'a aittir. Vulgate, Batı Kilisesi içinde İncil metni olarak aşamalı olarak benimsendi. Sonraki yüzyıllar boyunca, sonunda Vetus Latina'yı gölgede bıraktı. 13. yüzyılda eski sürümden sonra versio vulgata ("yaygın olarak kullanılan sürüm") veya kısaca vulgata adını almıştır.[1] Vulgate ayrıca Jerome'un üzerinde çalışmadığı bazı Vetus Latina çevirilerini de içerir. Vulgate, Katolik Kilisesi'nin Sixtine Vulgate (1590), ardından Clementine Vulgate (1592) ve ardından Nova Vulgata (1979) olarak devam eden Katolik Kilisesi'nin resmi olarak ilan ettiği Latince versiyonlardan biri oldu. Vulgate şu anda Latin Kilisesi'nde hala kullanılmaktadır. Katolik Kilisesi, Trent Konsili'nde (1545-1563) Vulgate'in resmi Latince İncil'i olduğunu onayladı, ancak o sırada yetkili bir baskı yoktu.[2] Vulgate'in Clementine baskısı, Katolik Kilisesi'nin Roma Ayini'nin standart İncil metni haline geldi ve Nova Vulgata'nın ilan edildiği 1979 yılına kadar öyle kaldı.
Terminoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
"Vulgate" terimi, yalnızca 16. yüzyıldan beri Latince İncil'i belirtmek için kullanılmaktadır. Bu kelimenin o dönemde bu anlamda kullanımına bir örnek, Latince İncil'in Erasmus tarafından 1538 baskısının başlığıdır: Biblia utriusque testamenti juxta vulgatam translateem.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ T. Lewis, Charlton; Short, Charles. "A Latin Dictionary | vulgo". www.perseus.tufts.edu. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019.
- ^ Metzger, Bruce M. (1977). The Early Versions of the New Testament. Oxford: Clarendon Press. ss. 348.
- ^ Canellis, Aline, (Ed.) (2017). "Introduction : Du travail de Jérôme à la Vulgate" [Introduction: From Jerome's work to the Vulgate]. Jérôme : Préfaces aux livres de la Bible [Jerome : Preface to the books of the Bible] (Fransızca). Abbeville: Éditions du Cerf. ss. 216-7. ISBN 978-2-204-12618-2.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Vulgata ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Clementine Vulgate
- The Clementine Vulgate 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Clementine Vulgate 1822, including Apocrypha 18 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Clementine Vulgate 1861, including Apocrypha 20 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Clementine Vulgate, searchable 24 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- Vulgata, Hieronymiana versio 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Vulgate New Testament, with the Douay Version of 1582. In Parallel Columns (London 1872).
Oxford Vulgate
- Wordsworth, John; White, Henry Julian, (Ed.) (1889). Nouum Testamentum Domini nostri Jesu Christi latine, secundum editionem Sancti Hieronymi. 1. Oxford: The Clarendon Press.
- Wordsworth, John; White, Henry Julian, (Ed.) (1941). Nouum Testamentum Domini nostri Jesu Christi latine, secundum editionem Sancti Hieronymi. 2. Oxford: The Clarendon Press.
- Wordsworth, John; White, Henry Julian, (Ed.) (1954). Nouum Testamentum Domini nostri Jesu Christi latine, secundum editionem Sancti Hieronymi. 3. Oxford: The Clarendon Press.
Stuttgart Vulgate
- Weber-Gryson (Stuttgart) edition 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Latin Vulgate with Parallel English Douay-Rheims and King James Version 10 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,
Nova Vulgata
- Nova Vulgata 26 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Diğer çeviriler
- Jerome's Biblical Prefaces 12 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Vulgate text of Laodiceans
- Psalmus 151 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Latin text
Vulgate hakkında çalışmalar
- Eight examples of the Vulgate, 13th – 15th centuries, Center for Digital Initiatives, University of Vermont Libraries
- Timeline of Jerome's translations 13 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Title pages from early editions 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
