Virlana Tkacz
Virlana Tkacz | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 23 Haziran 1952 |
| Milliyet | Amerika |
| Eğitim | Bennington College ve Columbia University |
| Meslek | Tiyatro yönetmeni |
Virlana Tkacz (23 Haziran 1952, Newark, New Jersey ), New York'ta dünyaca ünlü La MaMa Deneysel Tiyatro Kulübü'nde yerleşik bir şirket olan Yara Sanat Grubu'nun kurucu direktörüdür.[1] Bennington Koleji ve Columbia Üniversitesi'nde eğitim gördü ve burada tiyatro yönetmenliği alanında Güzel Sanatlar Yüksek Lisansı yaptı.
Yara grubuyla, çağdaş şiirin parçalarını ve Doğu'dan gelen geleneksel şarkıları, ilahileri, efsaneleri ve tarihi birleştirerek, anlatı ile hayali bir prodüksiyon yaratmak için otuzdan fazla orijinal tiyatro eseri yarattı. Biçimleri ve özleri bakımından deneysel olan bu kitaplar, zaman ve bilinçle olan ilişkimizi keşfetmek için video, yansıtılmış görüntüler ve karmaşık müzik notalarını kullanır. En son Yara parçaları, "Underground Dreams" ve "Hitting Bedrock" kentli gençler ve mültecilerle yapılan röportajlara dayanırken, "1917-2017: Tychyna Zhadan & the Dogs" savaşın şiddetiyle ilgiliydi ve iki New York Yenilikçi Tiyatro Ödülü aldı.[1] 14 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Tiyatro yapımları[değiştir | kaynağı değiştir]
Bayan Tkacz, Doğu Avrupa'dan deneysel tiyatro topluluklarıyla ortaklaşa yapılan yirmi beşten fazla orijinal tiyatro eseri yarattı. Bu eserler New York'ta La MaMa'da, Kiev, Kharkiv ve Lviv'deki büyük tiyatrolarda ve uluslararası tiyatro festivallerinde ve köy kültür merkezlerinde oynandı. Yara'nın son eseri Dark Night, Bright Stars, Ukraynalı şair Taras Shevchenko ve Afrikalı Amerikalı trajedi Ira Aldridge'in buluşması hakkındaydı. NY Theatre Wire'ın "görsel olarak çarpıcı" olarak adlandırdığı yazı şöyleydi: "Yüzeyde, bu oyun iki kişi hakkında bir hikaye. Kültürel alışverişi olan benzer geçmişlere sahip arkadaşlar, ancak daha derine iner ve ırk ve yoksulluk, baskı ve kurtuluş, diaspora ve yuva özlemi temalarını keşfedersiniz." [2] Aralık 2019'da New York'ta La MaMa'da sahne alan Kievli Nova Opera ile yarattığı "Opera GAZ", "parlak", "en ateşli modern operalardan biri" ve "mutlaka görülmeli" olarak tanımlandı.[3]
1996 yılında Sibirya'nın yerli Buryat sanatçılarıyla çalışmaya başladı. Birlikte altı orijinal tiyatro eseri yarattılar. Geleneksel malzeme, ritüeller ve şaman ilahilerine dayanan bu parçalar La MaMa'da, Ulan Ude'de Buryat Ulusal Tiyatrosu'nda ve Ağa-Buryat Bölgesi köylerinde oynandı. Bunlar arasında Buryat Ulusal Tiyatrosu'nun repertuarına giren Circle (Çember) 330 performansından sonra şirketin en çok gerçekleştirilen gösterisi oldu. The Village Voice şunları yazdı: “Şaşırtıcı derecede güzel bir eser olan Circle, duyularınızı harekete geçiriyor, kalbinizin çarpmasına neden oluyor ve duygularınızı gevşetiyor.” [4]
2005 yılında, Bayan Tkacz, bir kadın savaşçı hakkında 17. yüzyıldan kalma bir Kırgız destanı olan Janyl Myrza'nın bir çevirisi üzerinde çalıştı. Gök Dağları'na seyahat ettikten sonra, Yara ve Sakhna Göçebe Kırgızistan Tiyatrosu'ndan sanatçılarla Janyl'i yarattı. Gösteri, 2007'de Bişkek'in başkenti, Narın'ın bölgesel merkezi ve Janyl'in hikâyesinin geçtiği Gök Dağları'nda La MaMa'da gerçekleştirildi. Janyl'ın fotoğrafları New York'taki Kırgız Destansı Tiyatrosu'nda sergileniyor. Margaret Morton'a ait fotoğraflar 2008'de Orta Asya Üniversitesi tarafından yayınlandı.[5] 2008'de Virlana, yeraltı dünyasına büyülü ve kara mizahi bir yolculuk hakkında en eski Kırgız destanlarından birine dayanan Er Toshtuk'u yarattı. 2009 yılında La MaMa'da sergilenen gösteri Kırgızistan'da devam ediyor. Oyun arka planı "küçük bir mücevher", "mizah dolu ve müthiş bir fiziksellik" olarak nitelendirdi.[6]
Yara ile yaptığı çalışmalara ek olarak, Bayan Tkacz, besteci Peter Gordon ve video sanatçısı Kit Fitzgerald ile BAM'ın Next Wave Festivali için Yerlinin Dönüşü'nü yönetti. Parça, Rio de Janeiro'daki Tucano Sanat Festivali'nde ve Amsterdam'daki Het Muziekthatre'da sahnelendi. Onlarla ayrıca BAM Opera Binası'nda Marvin Gaye'in anıtı olan Bodrumdaki Mavi Işıklar'da çalıştı. Aaron Davis Hall'da Sekou Sundiata'nın Mystery of Love, ETC'sini sahneledi. David Roussève ile Mana Goes to the Moon'da çalıştı ve ayrıca Kızılderili Topluluğu, The Women's Project ve Coney Island'da oyunlar yönetti.
Bayan Tkacz, 2002'de Kiev'deki Tiyatro Enstitüsü'nde ve 2008'de Bişkek'te ve Kiev'deki Kurbas Tiyatro Merkezi'nde (2016) Fulbright Kıdemli Araştırmacısıydı. Harvard Yaz Enstitüsü için on bir yıl boyunca tiyatro atölyeleri yürüttü ve Yale Drama Okulu'nda ve NYU'daki Tisch Sanat Okulu'nda ders verdi. La MaMa'da Andrei Serban, Ping Chong, George Ferencz ve Wilford Leach gibi yönetmenlerin yanı sıra Broadway'de Sir Peter Hall ve Londra'daki Ulusal Tiyatro'da Michael Bogdanov gibi yönetmenlere yardımcı oldu.
Kitaplar ve çeviriler[değiştir | kaynağı değiştir]
1989'dan beri Afro-Amerikalı şair Wanda Phipps ile Ukrayna şiirinin çevirileri üzerinde çalıştı. Çalışmaları birçok Yara tiyatro eserinin çekirdeğini oluşturdu ve çok sayıda Amerikan edebiyat dergisinde, antolojisinde ve CD eklerinde yer aldı. Yara yapımlarında kullanılan çevirileri 2008 yılında Farklı Bir Işıkta iki dilli bir antoloji olarak yayınlandı. Birlikte, şiir draması Forest Song'daki çalışmaları nedeniyle Agni Çeviri Ödülü, yedi NYSCA çeviri hibesi ve Ulusal Tiyatro Çeviri Fonu Ödülü'nü aldılar. Tkacz ve Phipps ayrıca kendilerini halk hikâyeleri, şarkılar, büyülü sözler ve destanlar da dahil olmak üzere geleneksel materyalleri çevirmeye adadılar. 2005 yılında Tkacz, Serhiy Zhadan'ın çağdaş şiiri üzerine çalışmaları nedeniyle NEA Şiir Çevirisi Bursu ile ödüllendirildi. Yakın zamanda Yale University Press, Ne İçin Yaşıyoruz/Ne İçin Öldük: Serhiy Zhadan'ın Seçilmiş Şiirleri'ni çevirilerinde yayınladı. Times Literary Supplement'in eleştirmeni, Zhadan'ı "dünya çapında bir şair" ve çevirilerini "ustalık" olarak nitelendirdi.[7] Kitap, PEN Şiir Çevirisi Ödülü'ne aday gösterildi.
Yara'nın Buryat sanatçılarıyla çalışması, Tkacz ve Phipps'in Buryat Moğolca çevirileri üzerinde Sayan Zhambalov ile işbirliği yapmasına yol açtı. Şaman ilahileri üzerine çalışmaları Witter Bynner Şiir Çevirisi Vakfı Ödülü tarafından tanındı ve 2002 yılında Parabola Books tarafından Shanar: Dedication Ritual of a Buryat Shaman adlı kitaplarının yayınlanmasına yol açtı. Kitap ciltsiz olarak 2015'te Siberian Shamanism: The Shanar Ritual of the Buryats ve Fransızca olarak Chamanisme Siberien: Le Rituel du Shanr des Bouriates" adıyla 2017'de yayınlandı.
Tkacz Theatre History Studies, Journal of Ukraine Studies, Canadian Slavonic Papers ve Canadian-American Slavic Studies dergilerinde makaleler yayınladı ve American Theatre'da kendi çalışmaları hakkında yazılar yazdı. 2010 yılında Irena Makaryk Modernism in Kyiv: Jubilant Experimentation adlı kitabın editörlüğünü yaptı. Uilliam Blacker yakın zamanda Harvard Ukrayna Çalışmaları için kitabı gözden geçirdi ve şunları yazdı: "Irena Makaryk ve Virlana Tkacz'ın modernizm çağında Kiev'in dinamik kültürel yaşamı üzerine olan kitabı, Ukrayna kültürü üzerine İngilizce dilinde verilen burslarda çok önemli bir başarıyı temsil ediyor. Kitap, İngilizce konuşan okuyucu için Ukrayna'nın ihmal edilmiş ancak zengin modernist kültürünü yeniden ele alıyor.[8]
2007 yılında Virlana Tkacz “Ukrayna'nın Onurlu Sanatçısı” seçildi.[5] 2021'de, Covid pandemisi sırasında Sanal Orman Şarkısı, 'yanmış ve harap' evlerin haber filmi görüntüleriyle birleştirilen ağaç (meşe, çınar, huş ve söğüt) görüntüleri ile beraber Zoom teknolojisi kullanılarak çevrimiçi olarak yapıldı.[9]
Virlana Tkacz, Yara Arts Group ile birlikte çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
2019 Opera GAZ
2019 Winter Songs on Mars
2018 Following the Milky Way
2017 1917/2017: Tychyna, Zhandan and the Dogs
2016 Dark Night, Bright Stars
2015 Hitting Bedrock
2014 Capt. John Smith Goes to Ukraine
2014 Winter Light
2014 Underground Dreams
2013 Fire, Water, Night
2013 Midwinter Night
2012 Dream Bridge
2011 Raven
2010 Winter Sun
2010 Scythian Stones
2009 Er Toshtuk
2008 Still the River Flows
2007 Janyl
2005 Koliada: Twelve Dishes
2004 The Warrior's Sister
2003 Swan
2002 Howling
2002 Kupala
2001 Obo: Our Shamanism
2000 Song Tree
2000 Circle
1998-99 Flight of the White Bird
1996-1997 Virtual Souls
1995 Waterfall/Reflections
1994 Yara's Forest Song
1993 Blind Sight
1992 Explosions
1990-91 A Light from the East/In the Light
Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]
- What We Live For/What We Die For: Selected Poems 25 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Serhiy Zhadan, translated by Virlana Tkacz and Wanda Phippps, New Haven: Yale University Press, 2019.
- Modernism in Kyiv: Jubilant Experimentation 27 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., edited by Irena R. Makaryk and Virlana Tkacz, Toronto: University of Toronto Press, 2010.
- In a Different Light: A Bilingual Anthology of Ukrainian Literature Translated into English by Virlana Tkacz and Wanda Phipps as Performed by Yara Arts Group 14 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., edited by Olha Luchuk, Lviv: Sribne Slovo Press, 2008
- Kyrgyz Epic Theatre in New York: Photographs by Margaret Morton 14 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. edited by Virlana Tkacz, Bishkek: University of Central Asia, 2008.
- Shanar: Dedication Ritual of a Buryat Shaman 14 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Virlana Tkacz, with Sayan Zhambalov and Wanda Phipps, photographs by Alexander Khantaev, New York: Parabola Books, 2002.
- Ten Years of Poetry from the Yara Theatre Workshops at Harvard 12 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. twenty of the best Ukrainian poems from the Yara Workshops in award-winning translations by Virlana Tkacz & Wanda Phipps. The hand-made book was designed by Carmen Pujols in 1998. Each book is numbered and signed by the person who assembled it.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Yara Arts Group: Poetry into Theatre (Interview with Virlana Tkacz)". nthWORD Magazine. April 2010. 23 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2010.
- ^ "Dark Night Bright Stars by Yara Arts Group Directed by Virlana Tkacz". 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Opera GAZ".
- ^ "Eva Yaa Asantewaa "Worlds Collide" Village Voice, May 16.2000". 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022.
- ^ a b Randy Gener, American Theatre, February 2009
- ^ "Gwen Orel, Backstage, March 30, 2009". 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022.
- ^ Askold Melnyczuk, Times Literary Supplement, April 23, 2019
- ^ Review by Uilliam Blacker in Harvard Ukrainian Studies, Vol 36, no 1-2 pp 220-224.
- ^ "Yara Arts Group's "Virtual Forest Song" and the living forest performed virtually". The Ukrainian Weekly (İngilizce). 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yara Sanat Grubu 14 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
