Venüs truvalısı
Güneş · Venüs · 2013 ND15
Venüs truvalısı, Venüs'ün yakınında Güneş'in etrafındaki yörüngesini takip eden bir asteroit grubudur. Bu truvalılar, Venüs-Güneş Lagrange noktalarında seyahat ederler: L4 Venüs'ün önünde 60 derece, L5 ise arkasında 60 derece uzaklıktadır.[1] Günümüzde bilinen tek Venüs truvalısı 2013 ND15, L4 Lagrange noktasında bulunur.
Bu truvalıların Venüs üzerindeki kütleçekimsel etkisi oldukça azdır. Bu da, Venüs'ün Lagrange noktalarındaki truvalıların kütleçekimsel saçılma ile oraya yerleşmiş olabileceğini düşündürür. Yani diğer iç gezegenlerin (dış gezegenlerin biraz katkısıyla), kütleçekimsel etkileriyle asteroitleri, gezegenlerin bugünkü yörüngelerine doğru daha fazla çekilmeye başladığı dönemde Venüs'e doğru uygun bir yörüngeye çektiği ifade edilebilir.
2013 ND15, periyodik olarak Dünya'nın 0,05 AU yakınına gelmesine rağmen, mutlak büyüklüğü 22,0'dan fazla olduğu için Küçük Gezegen Merkezi'nin potansiyel olarak tehlikeli asteroitler (PHA) listesine dahil edilmemiştir. 2013 ND15, 21 Haziran 2016'da Dünya'nın 0,077 AU uzağından geçmiştir.
Araştırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Venüs truvalıları zayıf yörünge kararlılığına sahiptir ve Güneş Sistemi'nin yaşı kadar bir süre boyunca varlıklarını sürdüremezler.[1] Güneş'e yakın konumları nedeniyle gözlemlenmesi oldukça zordur. Venüs'ün truvalı bölgesinde yapılan bazı araştırmalar, şimdiye kadar kararlı Venüs truvalıları tespit edememiştir.[2][3] Bununla birlikte, varlıklarının dinamik istikrarı ve olasılığı üzerine birkaç çalışma bulunur.
Venüs truvalıları konusunda araştırmalar çelişkili sonuçlar vermektedir. Tabachnik & Evans (2000) 100 milyon yıllık entegre zaman ölçeğinde hem iribaş hem de at nalı tiplerinde kararlı Venüs truvalısı yörüngeleri bulmuş ve eğikliklere göre kararlı bölgeyi 16 derecenin altında sınırlamıştır.[4] Scholl ve diğerleri (2005) iribaş yörüngelerinin milyar yıllık zaman ölçeğinde bir kararlılık analizini sundular. Yazarlar, dinamik haritalar elde etmek için Jacques Laskar'ın frekans haritası analizini uygulamış, en kararlı bölgeden seçilen 30 yörüngeyi entegre ederek uzun vadeli kararlılığı araştırmışlardır. Güneş Sistemi'nin saf kütleçekim modelinde (Güneş ve sekiz gezegenden oluşan), 30 test parçacığının tamamı 1,2 milyar yıl sonra yörüngelerinden kaçmıştır. Belirli bir güçte Yarkovsky etkisi eklendiğinde ise ömürleri 400 milyon yıla düşmektedir. Bu nedenle yazarlar, ilkel Venüs truvalısı iribaş yörünge popülasyonunun şu ana kadar yok olmuş olacağı sonucuna varmışlardır.[5] Ćuk ve diğerleri (2012) ise aynı kütleçekim modeli altında doğrudan sayısal entegrasyonlar kullanarak, hem iribaş hem de at nalı yörüngelerinde önemli sayıda Venüs truvalısının 1 milyar yılın üzerinde kararlı göründüğünü bulmuşlardır.[6]
Venüs'le ilişkili toz halkasının kökeni hala açık bir sorudur.[1]
| Belirtme | Ln | Yarı büyük eksen (AU) |
Günberi (AU) |
Dış merkezlik | Eğiklik (°) |
Mutlak büyüklük (H) |
Çap (m) |
Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 ND15 | L4 | 0,7235 | 0,28 | 0,61 | 4,79 | 24,1 | 40 - 100 | [7] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "Trojan asteroids and co-orbital dust ring of Venus". 13 Haziran 2022. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ Pokorný, Petr; Kuchner, Mark J.; Sheppard, Scott S. (Eylül 2020). "A Deep Search for Stable Venus Co-orbital Asteroids: Limits on the Population". The Planetary Science Journal. 1 (2). s. 10. doi:10.3847/PSJ/abab9f. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ Ye, Quanzhi; Masci, Frank J.; Ip, Wing-Huen; Prince, Thomas A.; Helou, George; Farnocchia, Davide; Bellm, Eric C.; Dekany, Richard; Graham, Matthew J.; Kulkarni, Shrinivas R. (Şubat 2020). "A Twilight Search for Atiras, Vatiras, and Co-orbital Asteroids: Preliminary Results". The Astronomical Journal. 159 (2). s. 6. doi:10.3847/1538-3881/ab629c. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ Tabachnik, S. A.; Evans, N. W. (Kasım 2000). "Asteroids in the inner Solar system - I. Existence". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. doi:10.1046/j.1365-8711.2000.03760.x. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ Scholl, H.; Marzari, F.; Tricarico, P. (Aralık 2005). "The Instability of Venus Trojans". The Astronomical Journal. 130 (6). ss. 2912-2915. doi:10.1086/497572. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ Ćuk, Matija; Hamilton, Douglas P.; Holman, Matthew J. (Kasım 2012). "Long-term stability of horseshoe orbits". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 426 (4). ss. 3051-3056. doi:10.1111/j.1365-2966.2012.21964.x. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "2013 ND15". JPL Small-Body Database. Jet Propulsion Laboratory. SPK-ID: 3645042. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.