Vasili Pronçişçev

Vasiliy ve karısı. Adli yüz rekonstrüksiyonu

Vasiliy Vasilyeviç Pronçişçev (Rusça: Васи́лий Васи́льевич Про́нчищев) (1702– 9 Eylül [E.U. 29 Ağustos] 1736) bir Rus kaşif.

1718'de Vasiliy Pronçişçev, Moskova Matematik ve Denizcilik Okulu'ndan mezun oldu ve bahriyeli rütbesine terfi etti. 1733 yılında teğmen rütbesine terfi ettirildi ve amacı Arktik Okyanusu kıyılarını Lena ağzından Yenisey ağzına kadar haritalamak olan İkinci Kamçatka Seferi'nin birimlerinden birinin başına atandı.

1735 yılında Vasiliy Pronçişçev, Yakutsk şalopasıyla Lena Nehri'nden (Yakutsk'tan) aşağı indi, deltasını dolaştı ve Olenek Nehri'nin ağzında kışlamak için durdu. Mürettebatın pek çok üyesi iskorbüt nedeniyle hastalandı ve öldü. Zorluklara rağmen 1736'da Taymır Yarımadası'nın doğu kıyısına ulaştı ve kıyı çizgisi boyunca kuzeye doğru ilerledi. Sonunda Pronçişçev ve karısı Maria (Tatyana Feodorovna olarak da anılır) iskorbüt hastalığına yenik düştüler ve dönüş yolunda öldüler.

Ölü sayısına rağmen sefer hedeflerine ulaşma konusunda başarılı oldu. Vasili Pronçişçev, yolculuğu sırasında Taymır Yarımadası'nın kuzeydoğu kıyısı açıklarında bir dizi ada keşfetti (Faddey Adaları, Komsomolskoy Pravdy Adaları, Saint Peter Adaları). Onun keşif gezisi, Yakutsk'tan ağzına kadar Lena Nehri'ni ve Lena'nın ağzından Faddey Körfezi'ne kadar Laptev sahilini doğru bir şekilde haritalandıran ilk keşif gezisiydi. Pronçişçev'in keşif gezisine katılan karısı Mariya Pronçişçeva (12(23) Eylül 1736'da öldü), ilk kadın kutup kaşifi olarak kabul ediliyor. Ölümlerinin ardından ikisi de Olenek Nehri'nin ağzına gömüldü.

Artık Hakluit Cemiyeti'nden William Barr tarafından Temmuz 2018'de yazılan "The Arctic Detachments of the Russian Great Northern Expedition (1733–43) and their largely forgotten and even Clandestine Predecessors" başlıklı özet aracılığıyla daha fazla bilgi edinilebilir. Özetin 12. sayfasında Pronçişçev liderliğindeki Lena-Khatanga müfrezesi hakkında bilgi ve haritalar gösteriliyor.

Taymır Yarımadası'nın doğu kıyı şeridinin bir kesimi ile Olenek ve Anabar nehirlerinin ağızları arasındaki sırt Vasiliy Pronçişçev'in adını taşıyor. 1961 yılında inşa edilen buzkıran Ledokol-1, bu öncü Arktik kaşifin anısına 1996 yılında Vasiliy Pronçişçev olarak yeniden adlandırıldı.

Laptev Denizi'ndeki Mariya Pronçişçeva Körfezi, adını eşi Mariya'dan almıştır.

Kaynakça

• Tarihsel veri
• Çiftin mezar yerindeki kazılar: [1]