Toxascaris leonina
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. |
| Toxascaris leonina | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
| Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Toxascaris leonina | |||||||||||||||
Toxascaris leonina köpeklerde, kedilerde, tilkilerde ve ilgili konak türlerinde bulunan yaygın bir parazitik nematoddur. T. leonina, bitler ve pireler gibi ektoparazitlerin aksine konakçılarının içinde yaşayan, dünya çapında dağılmış bir helmint paraziti olan askarid bir nematoddur.[1] T. leonina'nın kesin konakları arasında köpekgiller (köpekler, tilkiler vb.) ve kedigiller yer alırken, ara konaklar genellikle fare veya sıçan gibi kemirgenlerdir. Hayvan enfekte bir kemirgeni yediğinde enfeksiyon son konakta meydana gelir. T. leonina köpeklerde veya kedilerde görülebilmesine rağmen kedilerde çok daha sık görülür.[2]
Arjantin'in Catamarca Eyaleti'nde T. leonina yumurtaları içeren bir fosilleşmiş dışkı kazılmış ve 17002-16573 yaşında olduğu tarihlenmiştir. Bu bulgu T. leonina'nın Güney Amerika'da en azından Geç Pleistosen'den bu yana var olduğunu göstermektedir.[3]
Yaşam döngüsü[değiştir | kaynağı değiştir]
T. leonina'nın yaşam döngüsü oldukça basittir. Yumurtalar yutulur ve ince bağırsakta çatlar. Gençler daha sonra ince bağırsağın mukozal duvarına nüfuz eder. Büyüme ve tüy dökümünden sonra bağırsak lümenine dönerler ve olgunlaşırlar. Yetişkin bir dişi kurt, hayvanın dışkısına geçen yumurtaları bırakır. Yumurtalar ortamda 3-6 gün sonra bulaşıcı hale gelir.
Kediler yumurtayı veya larvaları taşıyan kemirgenleri yutarak enfekte olabilirler. Kemirgenler genellikle T. leonina'nın ara konakçılarıdır. Kemirgen yumurtaları yutar ve yumurtalar çatladıktan sonra larvalar kemirgenin dokuları boyunca göç eder. Daha sonra kesin konakçı (son konak), enfekte bir kemirgen yediğinde bu parazitle enfekte olur.
T. leonina'nın yumurtası genellikle yuvarlaktan ziyade ovaldir.
Toxascaris leonina, larvaların akciğerlerden geçmemesi yönüyle diğer Toxocara'lardan farklıdır; bunun yerine tüm gelişim döngüsü bağırsakta gerçekleşir.[4]
İnsanlara yönelik tehdidi[değiştir | kaynağı değiştir]
İnsanlar genellikle T. leonina ile enfekte değildir; ancak bu parazit insanlarda bazı örneklerde örnekte bulunmuştur ve çocuklarda iç organ larva migransının bir nedenidir ancak köpeklerde bulunan en yaygın yuvarlak kurt paraziti olan Toxocara canis'ten daha az sıklıkta ortaya çıkmaktadır.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Maizels RM, Yazdanbakhsh M (2003). "Immune regulation by helminth parasites: cellular and molecular mechanisms" (PDF). Nat. Rev. Immunol. 3 (9): 733-44. doi:10.1038/nri1183. PMID 12949497. 29 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2024.
- ^ "Roundworms in pets, Vet PetStop, UK". 25 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009.
- ^ Petrigh, R. S.; Martínez, J. G.; Mondini, M.; Fugassa, M. H. (2019). "Ancient parasitic DNA reveals Toxascaris leonina presence in Final Pleistocene of South America". Parasitology. 146 (10): 1284-1288. doi:10.1017/S0031182019000787. PMID 31196226.
- ^ a b "Mondofacto Medical Dictionary, Definition of Toxacaris leonina". 8 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009.