Tecâhül-i ârif

Tecahül-i arif, edebiyatta sanat türlerinden biri, bir edebi terimdir. Bildiğini veya bilineni bilmezlikten gelerek nükte yapmak. Bu terimi açıklamak için sık sık verilen bir örnek Fuzûlî'nin şu dizeleridir:

“	Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem Ya muhît olmuş gözümden günbed-i devvâre su.	„

Günümüz Türkçesiyle; "Bilmiyorum devreden kubbe mi su rengindedir, yoksa gözyaşlarım mı kubbeyi kaplamıştır." Bu örnekte Fuzûlî gök kubbenin mavi renkte olduğunu bilmezden gelerek bir tecahül-i arif yapmaktadır. örn:şakaklarıma kar mı yağdı ne var?

ÖRNEK:

  Yılın ilk karı yağdı,
  İyice kısaldı günler,
  Ölülerimiz üşür mü ki?"

Son dizede şair ölülerin üşümediklerini bildikleri halde,sorudan yaralanarak bu durumu bilmezlikten geliyor.