Tasavvuf tarikatları listesi
Görünüm
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Kasım 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Tasavvuf tarikatları listesi, bu listede gelişmeye bağladığı 8. yüzyıldan, çeşitli kollara ayrıldığı günümüze kadar İslam dünyasındaki tasavvufi tarikatlar listelenecektir.
Tasavvuf mensupları, tasavvufun başlangıcını peygamber ve sahabilerine dayandırırlar. Muhammed'in tasavvufa dair gizli bilgileri Ali'ye aktardığını, zikir esaslarının da peygamber ve sahabeleri tarafından işaret edildiğini ileri sürmüşlerdir. Nitekim pek çok tarikat silsilelerini dört halifeye dayandırırlar.
12. yüzyıldan sonra tarikalar kurumsallaşmaya, kendilerine bağlı kolları oluşturup yayılmaya başlamışlardır.
Horasan ve Orta Asya kökenli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Halidilik (Hâlid Bağdâdî)
- Kasanilik (Ahmed el-Kasanî)
- İshakilik (Mevlanâ Lutfullah Çusti)
- Aktağlık (Kelan Muhammed Emin)
- Cuybarilik (Muhammed İslam Cuybari)
- Ahrarilik (Ubeydullah Ahrâr)
- Müceddidilik (İmam Rabbani)
- Ekberilik (Muhyiddin Arabi)
- Eşrefilik (Eşrefoğlu Rumî)
- Kadiri-Rûmilik (İsmail Rumî)
- Halisilik (Halis Talebanî)
- Hikemilik (Ebu Bekir el-Hikemî)
- Esedilik
- Becelilik
- Kadiri-İsevilik
- Fârızılik
- Halvetilik (Ömer el-Halvetî)
- Amasilik (Pîr İlyas Amâsî)
- Şirvanilik (Seyyid Yâhyâ-yı Şirvâni)
- Cemâlilik (Cemal Halvetî)
- Sünbülilik
- Assâlîlik
- Bahşîlik
- Şabânilik
- Ahmedilik (Yiğitbaşı Ahmed Şemseddin)
- Mısrilik (Niyâzî-i Mısrî)
- Gülşenilik ( İbrahim Gülşenî)
- Rûşenilik (Dede Ömer Ruşeni)
- Sezâiyye (Sezai-yi Gülşenî)
- Hâletiyye (Hasan Hâletî)
- Halveti-Ramazanilik (Ramazan Mahfî)
- Şemsilik (Şemseddin Sivasi)
- Sühreverdilik (Ebu'n-Necib Sühreverdi)
- Büzgaşilik
- Desukılik
- Ebherilik (Kutbüddin Ebheri)
- Evhadilik (Evhadüddin Kirmani)
- Zahidilik (İbrahim Zahid Geylani)
- Zahidi-Safevilik
- Zahidi-Halvetilik
- Zeynilik (Zeynüddin Hafi)
- Kübrevilik (Necmüddin Kübra)
- Baharzilik (Seyfeddin Baherzi)
- Nurbahşiyye (Seyyid Muhammed Nurbahş)
Anadolu kökenli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Celvetilik (Aziz Mahmud Hüdayi)
- Himmetilik (Şeyh Himmet Efendi)
- Şemsilik (Akşemseddin)
- Tennurilik
- İseviyye
- Melamilik (Bursalı Dede Ömer)
- Bektaşîlik (Hacı Bektaş-i Veli)
- Gümüşhanevî
- Mevlevîlik (Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî)
- Uşşakilik (Hüsameddin Uşşaki) - Halvetilik koludur
Suriye ve Irak kökenli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Haririyye
- Sayyâdiyye
- İmâdiyye
- Keyyâliyye
- Cendeliyye
- Dîrîniyye
- Atâiyye
- Katnâniyye
- Nûriyye
- İzziyye
- Cebertiyye
- Fenâriyye
- Îseviyye
- Şa‘râniyye
Kuzey Afrika kökenli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Derkāvilik
- Aleviyye (Ahmed Alevi)
- İsevilik
- Şazeli-Vefaiye
- Bekriye (Ebu’l Mekarim Bekri)
- Zerrukilik
- Bedeviyye (Ahmed el-Bedevî)
- Hamudilik
- Kinasilik
- Zâhidilik
- Enbabilik
- Münavilik
- Selamilik
- Fergālilik
- Saibilik
- Meruzıkılik
- Şinnuvilik
- Halebilik
- Sütuûhilik
- Beyyumilik
- Ticanilik (Ahmed Ticani)
- Desûkilik (İbrahim Desûki)
Hindistan kökenli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şettârilik (Abdullah Şettari)
Pakistan kökenli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Azamiyye (Azim Barhiya)