Tarih Vakfı
 | |
| Durum | Aktif |
|---|---|
| Kuruluş | 14 Eylül 1991 |
| Ülke | Türkiye |
| Merkez | Eminönü, Fatih |
| Resmî site | |
| tarihvakfi.org.tr | |
Tarih Vakfı, Türkiye'de tarih bilincini geliştirmek amacıyla başta tarihçiler ve toplumbilimciler olmak üzere, çeşitli meslek ve çevrelerden kişilerin bir araya gelmesiyle 14 Eylül 1991 tarihinde kurulan sivil toplum kuruluşudur.
Çoğu akademisyen, siyasetçi, yazar ve sanatçılardan oluşan 264 kişilik bir grup tarafından kurulmuş bir ortak girişimdir. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı adıyla kurulmuş oluşan vakıf, 1998 yılında kamu yararına çalışan sivil toplum örgütü niteliğini kazandı; 2005 yılında "Türk Tarih Vakfı" adını aldı. Vakfın başkanlığını günümüzde Nurşen Gürboğa yürütmektedir.
Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]
Vakfın kurucularından Orhan Silier, 12 Eylül 1980 Darbesi sonrasında Türkiye'nin demokratikleşme sürecine katkı sağlamak ve Türk Tarih Kurumu'nun eksik kaldığı yönlerde etkin olmak için vakfı kurduklarını açıkladı.[1] Yurt Yayınları'ndan elde edilen gelir vakfın finasmanına katkı sağladı.[2] Yayınevi ilk olarak Mete Tunçay'ın Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 adlı eserini, ikinci olarak da Zafer Toprak'ın Türkiye’de Milli İktisat 1908-1918 adlı kitaplaştırmış doktora tezini yayımlamıştı.[2]
Vakıf resmi sitesinde de Türkiye'de tarih bilincini oluşturmak amacı ile kamu yararı güden bir kuruluş olduğu yazmaktadır.[3] Bakanlar Kurulu’nun 10.01.1998 tarih ve 98/10648 numaralı kararı ile kamu yararına çalışan sivil toplum örgütü niteliği kazanan Vakıf, daha sonra Nisan 2005 tarihli olağanüstü kongre ile Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı olan ismini Tarih Vakfı olarak değiştirdi.[4]
Kurucuları[değiştir | kaynağı değiştir]
Girişim Kurulu Korkut Boratav, Yiğit Gülöksüz, Şükran Ketenci, Haldun Özen, Ülkü Özen, Orhan Silier, Sönmez Taner, İlhan Tekeli, Zafer Toprak, Tarık Zafer Tunaya, Mete Tunçay ve Zafer Üskül gibi isimlerden oluşmaktaydı.[5] Kurucuları arasında ise Cemil Koçak, Mete Tunçay, Sina Akşin, Sencer Divitçioğlu, İlber Ortaylı, Stefanos Yerasimos, Füsun Üstel gibi tarihçiler, Erdal İnönü, Algan Hacaloğlu, Korel Göymen, Nurettin Sözen, Oğuz Oyan, Mehmet Tomanbay, Bahattin Yücel gibi siyasetçiler, Aziz Nesin, Orhan Pamuk, Hilmi Yavuz, Vedat Türkali, Atilla Özkırımlı, Muzaffer İlhan Erdost gibi yayıncı ve yazarlar ile Şemsi Denizer ve Rıdvan Budak gibi sendikacılar vardır.[6]
Başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
- Mehmet Ö. Alkan (2017-2023)[7]
Faaliyetleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Vakıf, sivil toplum, demokrasi ve insan hakları, sözlü tarih, yerel tarih, tarih eğitimi ve alternatif eğitim materyalleri, müzecilik ve kurum ve sektör tarihi kategorilerinde araştırma faaliyetleri yürütür. Vakfın son yıllarda sivil toplum, demokrasi ve insan hakları üzerinedir. Kitap, ansiklopedi ve süreli yayın alanlarında yayıncılık faaliyeti gerçekleştirir. İstanbul, Toplumsal Tarih ve New Perspectives on Turkey isimli üç dergi yayınlamaktadır.[8] Yayın politikası; bilimsel olmak ve çeşitli etnik, dinsel ve kültürel ayrımcılığa yer vermemektir.[9] Vakfın kuruluşu sonrasındaki faaliyetleri ile Türkiye'de yerel tarih araştırmalarında kayda değer bir artış sağlandı.[10]
Proje listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Mardin'in İnsan Manzarası: Mardin Sanal Kültür Merkezi [16.01.2007]
- Akdeniz Sesleri Projesi
- Eyüp Oyuncakçılığını Canlandırma Projesi [15.01.2005]
- Sivil Toplum Kuruluşları Rehberi 2004-2005 [15.10.2003]
- Tarihe Bin Canlı Tanık
- Avrupa Yayınları Projesi [15.01.2003]
- Türkiye’de İnsan Hakları ve Sivil Toplum Gelişiminin Görsel Anlatımı Projesi [15.08.2002]
- Ders Kitaplarında İnsan Hakları Projesi [15.06.2002]
- Osmanlı Bankası Arşiv Merkezi Bankacılık ve İktisat Tarihi Ödüllü Yarışma Projesi (15.03.2002]
- Akdeniz'de Tarih Öncesi Alanlar Projesi [15.01.2002]
- Avrupalı-Türkiyeli Tarih Öğretmenleri Buluşması Projesi [28.10.2001]
- Balkan Tarih Ders Kitapları Projesi [15.04.2001]
- Egebank Kurum Tarihi Projesi [15.02.2001]
- Osmanlı’dan Günümüze Bankacılık ve İktisat Kitapları Bibliyografyası Projesi [15.04.2000]
- Bankacılık Ve Finans Tarihi Araştırma Yarışması Projesi [15.04.2000]
- Üniversite Öğrencileri Tarih Yarışması Projesi [15.04.2000]
- Basında Osmanlı Bankası 1850-2000 Projesi [15.02.2000]
- Cenajans Grey Kurum Tarihi [15.12.1999]
- Anadolu’da Biranın Tarihi Ve Efes Pilsen [15.09.1999]
- Yerel Tarih Grupları Projesi [15.03.1999]
- İş Bankası Kurum Tarihi [15.02.1999]
- I. Uluslararası Sinema-Tarih Buluşması [04.12.1998]
- Tekel İşletmeleri Kurum Tarihi [15.11.1998]
- “Cumhuriyet’in Anıları” Sözlü Tarih Ve Belgesel Film Projesi [15.10.1998]
- Liseli Gençlerin Gözüyle Cumhuriyetimiz Yerel Tarih Yarışması [15.10.1998]
- Pertev Naili Boratav Arşivi Projesi [15.05.1998]
- İnterbank Kurum Tarihi [15.03.1998]
- Demirbank Kurum Tarihi [15.01.1998]
- Cumhuriyet'in 75. Yıl Projeleri [13.01.1998]
- Sendikal Eğitim Atölyeleri [06.11.1997]
- Esbank Kurum Tarihi [01.05.1997]
- Osmanlı Bankası Kurum Tarihi Projesi [15.03.1997]
- 1960 Sonrasında İç Göç, İşçiler ve Sendikalar Projesi [15.01.1997]
- Emlak Bankası Kurum Tarihi Projesi [15.11.1996]
- SSK Tarihi [01.03.1996]
- SEKA Tarihi [16.01.1996]
- İstanbul STK Tarihi Projesi [01.01.1996]
- Sivil Toplum Kuruluşları Rehberi 1995-1996 [15.09.1995]
- Önde Gelen Sivil Toplum Kuruluşları Araştırması Projesi [01.08.1995]
- İstanbul Darülaceze Müessesesi Tarihi [15.05.1995]
- Darphane Geçiçici Kullanıma Hazırlık [15.03.1995]
- Birleşmiş Milletler Habitat İstanbul Zirvesi [01.03.1995]
- Lise Öğrencileri Tarih Bilinci Anketi Projesi [15.01.1995]
- Türk Müziği Günleri Projesi [25.05.1994]
- Taş Plak Projesi [22.01.1994]
- I. Tarih ve Deniz Şenliği Projesi [12.07.1993]
- İstanbul Kültür Ve Doğa Varlıkları Arşivi Projesi [14.05.1993]
- Eyüp Projesi [15.01.1993]
- 1993 İstanbul Yılı Koordinatörlüğü Projesi [08.01.1993]
- Tariş Tarihi [16.11.1992]
- İstanbul Ansiklopedisi Projesi [15.10.1992]
- İstanbul Müzesi Projesi [31.05.1992]
- Milli Piyango Tarihi [01.05.1992]
- İSKİ Arşivinin Yeniden Düzenlenmesi ve İSKİ Kurum Tarihi [16.12.1191]
- Gençler Aile Tarihi Yazıyor Projesi []
- Okullara Kitap Gönderim Projesi []
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Tarih Vakfı’nın yayın ve faaliyetleriyle ilgili eleştirilere örnekler için bkz. Yeniçeri, Ö. (2012). Gerçekte tartışılması gereken sorun ve eğitim. Türk Yurdu, 296, 6-9. ; Bilgili, A., S. (2014). Eğitim programlarımızda Türk - İslam sentezi meselesi (1980- 2000 yılları arasındaki tartışmalara bir projeksiyon). Kafkas Üniversitesi e - Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 1
- Akın, Esra: Tarihe Darbe Yapılabilir 18 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet Sanat
- Tarih Vakfı'ndan Bellek'12 17 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet
- Ders kitaplarında insan hakları projesi 17 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet
- İlk 'Kürt Dili ve Edebiyatı' ders kitabı 17 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ Köker, O. (2001). Tarih Vakfı genel sekreteri Orhan Silier’le söyleşi: Tarih Vakfı’nın on yılı. Toplumsal Tarih, 93 , 22-29.
- ^ a b Toprak, Zafer. "Tek-Parti Yönetiminin Kurulması'nın Yayımlanış Öyküsü". Toplumsal Tarih (271). 5 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- ^ "Hakkımızda". Resmi site. 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017.
- ^ Türkiye’de Tarih Eğitiminde Bir Değişim Dinamiği: Tarih Vakfı, s. 3723, Academia edu.
- ^ Özen, H. (2001) Tarih Vakfı’nın kuruluş sürecine ilişkin bazı belgeler: Türkiye Sosyal Tarih Vakfı’ndan Tarih Vakfı’na. Toplumsal Tarih, 117 , 19-21.
- ^ "GİRİŞİM KURULU VE MÜTEVELLİLER". Tarih Vakfı Resmi site. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017.
- ^ "2017-2023 DÖNEMI YÖNETIM KURULU BAŞKANI MEHMET ÖZNUR ALKAN'IN VEDA MEKTUBU" (PDF). Tarih Vakfı. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Turan, a.g.e, s. 3725
- ^ "Tarih Vakfı'na profesyonel yönetici". Hürriyet. 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017.
- ^ Güldöşüren, Arzu (7 Ocak 2022). Türkiye’de Sözlü Tarihçilik Veritabanının Dünü ve Bugünü Üzerine Bir Değerlendirme Denemesi. Türk Tarih Kurumu. s. 773. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.
- Genel
- Turan, Refik (2016), Türkiye’de Tarih Eğitiminde Bir Değişim Dinamiği: Tarih Vakfı (3), Journal of Human Studies