Türkiye'de askerî tıp

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Türkiye'de askerî kurumlarda tabiplik yapan subaylara askerî tabip, askerî hekim veya askerî doktor denilir. Rütbe teğmen olarak başlar ve en yüksek rütbe tuğgeneral rütbesiyle biter. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi (GATF) kapatıldığı için eskiden GATF dekanına verilen tümgeneral rütbesi artık askerî tabiplere verilmemektedir.[1]

Tarihçesi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk askeri tıp fakültesi II. Mahmut tarafından 14 Mart 1827 de İstanbul da Mektebi Tıbbiye-i Şahane adı ile kurulmuştur. Ayrıca bu Türkiye de kurulan ilk tıp fakültesidir. Bu sebeple halen günümüzde 14 Mart Tıp bayramı olarak kutlanmaktadır. 1909 da sivilleşerek İstanbul Tıp Fakültesine dönüşmüştür.

Askeri tıp eğitiminin modernize edilmesi amacıyla II. Abdülhamid tarafından 30 aralık 1898 de İstanbul da Gülhane Seririyat Hastanesi kurulmuştur. 1941 de Ankara ya taşınmış ve 1947 den sonra Gülhane Askerî Tıp Akademisi adını almıştır. Kurulduğu yıllarda Mektebi Tıbbiyeyi Şahaneden mezun olan tabipler 1 yıl Gülhane'de eğitim aldıktan sonra askeri tabip olmuşlardır. 1909 yılından itibaren Harbiye Nezareti (MSB) adına İstanbul Tıp Fakültesi ve diğer tıp fakültelerinde okuyan öğrenciler mezun olduktan sonra Gülhanede 1 yıl eğitim gördükten sonra askeri tabip olmuşlardır.

7 Kasım 1980 tarih ve 2336 sayılı kanunla; Gülhane Askerî Tıp Akademisinin; Askerî Tıp Fakültesi ve Eğitim Hastanesi olarak iki bölümden oluştuğu belirtilerek Gülhane Askerî Tıp Fakültesinin kurulduğu ilan edilmiştir. Bu tarihten itibaren MSB kendi adına sivil tıp fakültelerinde öğrenci okutmayı sonlandırmıştır. Üniversite sınavında başarılı olanlar sağlık taraması, spor tesleri ve mülakatta başarılı olmak koşuluyla fakülteye kabul edilmişlerdir. Gülhane'den mezun olan öğrenciler askeri tabip olarak kabul edilmelerine karşın mezuniyet sonrası GATA'da 1 yıl askeri tabiplik eğitimi alıp sonra göreve başlamaktaydılar. Ayrıca MSB ihtiyaca binaen sivil tıp fakültesi mezunlarından askeri tabip alımlarına devam etmiştir. Sağlık taraması, spor testleri ve mülakatları geçen sivil tabipler GATA'da 1 yıl askeri tabiplik eğitimi aldıktan sonra askeri tabip olmuşlardır.

31 Temmuz 2016 tarihli 699 sayılı KHK ile Gülhane Sağlık Bilimleri Üniversitesine devredilmiş ve Sağlık Bakanlığına geçmiştir. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi sivil fakülte olmuş ve adı Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi olmuştur. GATA ise Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi adını alarak sivil hastane olmuştur. 2017 yılında ara sınıflardan yatay geçişle sivil tıp fakültelerinden askeri öğrenci alımı yapılmıştır.

MSB ihtiyaca binaen 2018 yılından itibaren kendi adına Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Kampüsünde Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı adına ayrıca Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Tıp Fakültesinde Milli Savunma Bakanlığı adına askeri öğrenci okutmaya başlamıştır. İlk mezunlarını 2024 yılında verecektir.

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Askeri kışlalarda bulunan revirlerde çalışmak ve hastalanan asker, rütbeli personel ve rütbeli personel ailelerine bakmak. Ayrıca emrine verilen sıhhiye bölüğünün amirliğini yapmak.
  • Acemi er eğitim birliklerinde askere alım muayenelerini yapmak
  • Tabur ve daha üst seviye yurt içi veya sınır ötesi operasyonlara katılmak ve yaralanan personele müdahale etmek.
  • Bağlı olduğu kuvvetin (Kara,Deniz,Hava) yapmış olduğu tatbikatlara katılmak .
  • Deniz Kuvvetleri Komutanlığı personeli ise gemi ile sefere çıkmak, Hava Kuvvetleri komutanlığı personeli ise uçuş tabipliği yapmak.[2]
  • Mecburi hizmet süresi mezuniyetten itibaren 15 yıldır.[3]

Akademik kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Tıpta uzmanlık sınavını kazanmak şartı ile Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde uzmanlık eğitimi alabilmektedir. Uzman doktor olduktan sonra sağlık bakanlığına bağlı hastanelerde çalışmaktadır.[4] Uzmanlık sonrası tabipler Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yardımcı doçentlik yapabilmekte ve doçentlik sınavında başarılı olur ise doçent olup öğretim görevlisi olabilmektedir.[5]

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Askeri hastaneler sağlık bakanlığına devredildiği için en üst rütbe ve temsil ettiği makam net değildir.
  2. ^ Kuvvetler tıp fakültesinden mezun olduktan sonra kura çekilerek belirlenmektedir.
  3. ^ Uzmanlık eğitimi alır ise eğitim süresinin yarısı mecburi hizmetten sayılmaktadır.
  4. ^ Halen Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinde MSB adına askerî tabiplere uzmanlık eğitimi verilmektedir. Ancak askerî hastaneler sağlık bakanlığına devredilip sivilleştirildiğinden mezunların nerede çalışacağı konusu netlik kazanmamıştır.
  5. ^ Askerî hastaneler Sağlık Bakanlığına devredildiğinden dolayı bu konu şu an net değildir.