Suci Yazıtı
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Suci Yazıtı veya Boyla Kutlug Yargan Bitigi, 8. veya 9. yüzyıllarda yazıldığı düşünülen bir yazıt.[1]
Yazıtın tarihçesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazıt Gustaf John Ramstedt tarafından 1900 yılında bulunmuştur. Yazıt adını bulunduğu yer olan Moğolistan'da, Dolon Huduk yakınlarında Sudcin-Dava'dan alır.[2] Araştırmacılar bu yazıtla ilgili araştırmalarında bu yazıtı Yenisey Yazıtları'ndan saymış ve yazıta "47 numara" adını vermiştir. L. Bazin yazıtı 840'tan sonrasına yerleştirir. Ancak yazıtı 780'den öncesine tarihlendirenler de vardır. Bununla birlikte yazıtın içeriğinde Maniheizm inancına ilişkin sözcüklerden dolayı yazıtın Yenisey yazıtlarından olmadığını söyleyenler de vardır.
Bugün yazıtın nerede olduğu bilinmemekte[2], dolayısıyla ancak Ramsted'in kayıtlarından hareketle çıkarım yapılabilmektedir.
Yazıtın 2. satırında yazar kendisinin Kırgızlardan olduğunu söylemektedir.
Yazıtta kullanılan yazı[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazıttaki alfabe Köktürk alfabesidir. 11 satırdan oluşmuş olup ilk 9 satırı diğer Köktürk harfli Türk yazmalarında genel olarak kullanılan "Sağdan sola doğru yazım" kuralından farklı olarak aşağıdan yukarıya doğru yazılmıştır. 10. ve 11. satırlar ise sağdan soladır.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "TUR149 Türk Dili Tarihine Giriş: Köktürkçe Yazıtlar". Ankara Üniversitesi. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024.
- ^ a b c Aydın, Erhan (2012). "Suci Yazıtı'nın İlk Satırıyla İlgili Yeni Bir Öneri". 7 (4): 309-314.