Stefania Turkewich
Stefania Turkewich-Lukianovych | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Stefania Turkewich 25 Nisan 1898 Lviv, Ukrayna |
| Ölüm | 8 Nisan 1977 Cambridge, İngiltere |
| Eğitim | Lviv Üniversitesi, Lviv Konservatuvarı, Berlin Konservatuvarı |
| Meslek | |
| Etkin yıllar | 1920'ler–1970'ler |
| Evlilik | Robert Lisovskyi; Narcyz Lukianowicz (Нарциз Лукіянович) |
Stefania Turkewich-Lukianovych (25 Nisan 1898, Lviv, Avusturya-Macaristan - 8 Nisan 1977, Cambridge, Birleşik Krallık ) Ukrayna'nın ilk kadın bestecisi olarak kabul edilen Ukraynalı besteci, piyanist ve müzikbilimci.[1] Eserleri Ukrayna'da Sovyetler tarafından yasaklandı.
Çocukluğu[değiştir | kaynağı değiştir]
Stefania'nın büyükbabası (Lev Turkevich) ve babası (Ivan Turkevich) rahiplerdi. Annesi Sofia Kormoshiv (Кормошів) bir piyanistti, Karol Mikuli ve Vilém Kurz ile çalıştı ve ayrıca genç Solomiya Krushelnytska'ya eşlik etti.[2]:7 Bütün aile müzisyendi ve herkes bir enstrüman çalıyordu. Stefania piyano, arp ve armoni çalıyordu. Daha sonra, besteci çocukluğunu ve müzik sevgisini hatırladı:
| “ | Her şeyin merkezinde harika piyano çalan annem vardı. Çocukken piyano çalışını dinlemeyi çok severdim. Sonra evimizde bir salon orkestrasına başladık. Böyle çaldık: Basta baba…, piyanoda annem, (Льоньо) Lyonyo viyolonselde, ben armonide, (Марійка і Зенко) Marika ve Zenko… kemanlarda. Babam da bir aile korosu kurdu. Bunlar müzik dünyasına ilk adımlarımızdı. Konu müzik olduğunda babam asla paradan kısmadı ya da mazeret üretmedi.[2]:23 | ” |
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Stefania müzik çalışmalarına Vasyl Barvinsky ile başladı. 1914-1916 yılları arasında Viyana'da Vilém Kurz ile birlikte piyanist olarak çalıştı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Lviv Üniversitesi'nde Adolf Chybiński ile çalıştı ve ayrıca Lviv Konservatuvarı'nda müzik teorisi üzerine derslerine katıldı.[2]:10
1919'da, Lviv'deki St. George Katedrali'nde birkaç kez icra edilen Liturgy (Літургію) adlı ilk müzik eserini yazdı.[3]
1921'de Viyana Üniversitesi'nde Guido Adler ile, Viyana Müzik ve Sahne Sanatları Üniversitesi'nde de Joseph Marx ile çalıştı ve 1923'te Öğretmen Diploması ile mezun oldu.[4]
1925'te Robert Lisovskyi ile evlendi, onunla birlikte 1927'den 1930'a kadar yaşayıp Arnold Schoenberg ve Franz Schreker ile çalıştığı Berlin'e gitti.[2]:14 Bu dönemde, 1927'de kızı Zoya (Зоя) doğdu.[5]
1930'da Çekoslovakya'da Prag'a gitti, Charles Üniversitesi'nde Zdeněk Nejedlý ile ve Prag Konservatuvarı'nda Otakar Šín ile çalıştı. Müzik akademisinde Vítězslav Novák ile beste eğitimi aldı. 1933 sonbaharında piyano dersleri verdi ve Prag Konservatuvarı'nda eşlikçi oldu. 1934'te Rus operalarında Ukrayna folkloru konusunda doktora tezini savundu.[2]:15 Müzikoloji doktorasını 1934'te Prag'daki Ukrayna Özgür Üniversitesi'nden aldı. Galiçya'da (o zamanlar Polonya'nın bir parçası olan) doktora derecesi alan ilk kadın oldu.
Lviv'e döndüğünde, 1934'ten İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcına kadar, Lviv Konservatuvarı'nda müzik teorisi ve piyano öğretmenliği yaptı ve Ukrayna Profesyonel Müzisyenler Birliği'ne üye oldu.[4]
II. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]
1939 sonbaharında, Batı Ukrayna'nın Sovyet işgalinden sonra, Stefania Lviv Opera Binası'nda özel öğretmen ve konser şefi olarak, 1940-1941 yılları arasında Lviv Konservatuvarı'nda Doçent olarak çalıştı. Konservatuvar Alman işgali ile kapatıldıktan sonra Devlet Müzik Okulu'nda öğretmenlik yapmaya devam etti. 1944 baharında Lviv'den Viyana'ya gitti.[4] 1946'da Sovyetler'den kaçarak güney Avusturya'ya, oradan da ikinci eşi Nartsiz Lukyanovich'in İngiliz komutasında bir doktor olduğu İtalya'ya taşındı.[6]
İngiltere[değiştir | kaynağı değiştir]
Stefania 1946 sonbaharında Birleşik Krallık'a taşındı ve Brighton'da (1947–1951), Londra'da (1951–1952), Barrow Gurney'de (Bristol yakınında) (1952–1962), Belfast'ta (Kuzey İrlanda) (1962–1973) ve Cambridge (1973'ten itibaren) yaşadı.
1940'ların sonunda beste yapmaya geri döndü. Zaman zaman, özellikle 1957'de İngiltere'deki Ukrayna topluluklarında bir dizi konserde ve 1959'da Bristol'da bir piyano müziği konserinde tekrar piyanist olarak rol aldı. İngiliz Kadın Besteciler ve Müzisyenler Derneği'nin bir üyesiydi (1972'ye kadar varlığını sürdürdü).
Oksana'nın Kalbi operası 1970 yılında Winnipeg'de (Kanada) Centennial Konser Salonu'nda, kız kardeşi Irena Turkevycz-Martynec'in sanat yönetmenliğinde sahnelendi.[7]
| “ | Centennial Konser Salonu - Pazar 19: 30'da: Ukrayna Çocuk Tiyatrosu, büyülü bir ormanda kayıp kardeşlerini ararken mitolojik figürlerle karşılaşan bir kızın hikayesini anlatan, Stefania Turkevich-Lukianovich'in bir operası olan Oksana'nın Kalbi'ni sunar.[8] | ” |
Arda kalan[değiştir | kaynağı değiştir]
Besteleri moderndir, ancak dışavurumcu olmadıklarında Ukraynalı türküleri hatırlatırlar. 1970'lerde beste yapmaya devam etti. Stefania Turkevich, 8 Nisan 1977'de İngiltere'nin Cambridge kentinde öldü.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Ukrainian Art Song Project – Stefania Turkewich". 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ a b c d e Павлишин, Степанія Стефанівна. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович, БаК, Lviv 2004.
- ^ "Українці в Сполученому Королівстві". Інтернет-енциклопедія. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2018.
- ^ a b c "Українці в Сполученому Королівстві". Інтернет-енциклопедія. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2018.Роман Кравець. "Українці в Сполученому Королівстві" 27 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Інтернет-енциклопедія. Retrieved 2018-08-28.
- ^ "Зоя Робертівна Лісовська-Нижанківська, the Encyclopedia of Modern Ukraine" (Ukraynaca). 18 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2018.
- ^ "Narcyz Lukianowicz (Нарциз Лукіянович)". 10 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Svoboda" (PDF). 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Winnipeg Free Press, 6 Haziran, 1970
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Сокіл-Рудницька М. Пам'яті Стефанії Лукіянович // Вільне Слово. - Торонто, 1977. - 9, 16 yaşında. - С. 3.
- Вовк В. Параь для Стефанії Туркевич-Лукіянович // Наше Життя. - Нью-Йорк, 1992. - Ч. 5. - С. 6–9.
- Стельмащук Р. ... - Львів, 1999. - С. 276–281.
- Павлишин С. Перша українська композиторка // Наше Життя. - Нью-Йорк, 2004. - Ч. 1. - С. 14–16.
- Павлишин С. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович. - Львів, 2004.
- Карась Г. Статика і динаміка жанру дитячої опери у творчості композиторів української діаспори ХХ ст. // Вісник Державної академії керівних кадрів культури і мистецтв. - Київ, 2010. - Hayır. 2. - С. 89–93.
- Яців Р. Роберт Лісовський (1893–1982): дух лінії. - Львів, 2015. - С. 11, 13, 79–84, 91.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ukraynalı Sanat Şarkısı Projesi - Stefania Turkewich
- Stefania Turkewich: Galicianlar I | Sanat Şarkıları 23 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Музично-меморіальний музей 13 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- «Цар Ох» або servisleriце Оксани - Oksana'nın Kalbi
- Фільм про Стефанію Туркевич - Stefania Turkewich ile ilgili film
- Світова прем'єра Першої симфонії Стефанії Туркевич - Stefania Turkewich'in İlk Senfonisinin dünya prömiyeri 7 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Три симфонічні ескізи- Üç Senfonik eskiz - Dünya Prömiyeri 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Концерт-присвята до 120 року з дня народження Стефанії Туркевич - Stefania Turkewich'in 120. doğum yıldönümüne adanmış konser 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Прем'єра. Стефанія Туркевич-Лукіянович "Dikenler" опера - Premiere. Stefania Turkewich-Lukiyanovich "Oksana'nın Kalbi" operası.
