İçeriğe atla

Skeeter sendromu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Skeeter sendromu, sivrisinek sokmasına karşı gelişen abartılı alerjik reaksiyon olarak tanımlanır.

Etiyoloji ve Öykü[değiştir | kaynağı değiştir]

Skeeter sendromu, sivrisineklerin sokması sonrasında oluşur. Erişkin dişi sivrisinek yumurtalarını olgunlaştırabilmek için demire ihtiyaç duyar.[1] Demiri kandaki Hemoglobin ve Transferrin’den sağlar. Hemoglobin, kandaki oksijeni taşımak için içeriğindeki demire bağlarken, Transferrin serumdaki demir iyonlarını taşıyan bir glikoproteindir. Sivrisinek, proboskisi ile cildi deldiğinde salgılarını da cilt altına bırakır. Sivrisineğin salgısı insanın bağışıklık sistemini harekete geçiren biyoaktif bileşikler içerir. Sivrisinekler konakçıdan kanı emmeyi kolaylaştırmak için salgılarını kullanırlar. Salgılar, konakçının hemostatik tepkilerine karşı koyabilen karmaşık bir antihemostatik, anti-enflamatuar ve immünomodülatör bileşikler karışımı içerir. Böylece sivrisinek beslenirken örneğin antikoagülan faktörlerinin aktivitesi ile pıhtılaşma süresi uzar, salgıdaki apiraz ile trombosit agregasyonu ve trombin aktivitesi engellenir ve konakçının kan damarlarının vazodilatasyonu ile damar geçirgenliği artar.[2] İşte bu salgının farmakolojik olarak aktif maddeleri mast hücre aktivasyonunu ve histamin salınımını tetiklediğinde, buraya yakın kılcal damarlardan sıvı sızmasına yol açarak, ciltte ödem oluşturduğu düşünülmektedir. Normalde sivrisinek sokmasına bağlı ödem ve şişliğin 24-48 içinde geçmesi beklenir.

Klinik ve Tanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Skeeter sendromu klinik bir tanıdır. Tanı için herhangi bir laboratuvar testi ya da tanısal görüntüleme metodu yoktur. Tanıda hastanın cildinde sivrisinek sokması sonrasında oluşan normalden daha büyük, kızarık ve aşırı ödemli şişliklerin gözle görülmesi yeterlidir.[3] Bazen sistemik ateş eşlik edebilir ama başka hiçbir sistemik klinik belirti ya da bulgu beklenmez.

Tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]

Skeeter sendromunun spesifik bir tedavisi de yoktur. Kaşıntı ve şişlik çok rahatsızlık verirse topikal antihistaminik ya da analjezik pomatlar sürülebilir. Eğer doğada karşılaşılmışsa su ve sabun ile şişliklere soğuk uygulanması belirtilerin şiddetini azaltabilir.

Sonlanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Skeeter sendromunda komplikasyon beklenmez. Hayati tehlikesi yoktur. Birkaç gün içinde kendi kendine geçer.

Korunma[değiştir | kaynağı değiştir]

Skeeter sendromuna karşı tek çare sivrisinek sokmalarından korunmaktır. Sivrisinek sokmasını önleyici genel ve standart tedbirler yeterlidir. Sivrisinek sokması sonrasında görülen bazı diğer hastalıklardan (ör. Arbovirüs hastalıkları, sıtma vb.) korunmak daha önemlidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Zhou, Guoli; Kohlhepp, Pete; Geiser, Dawn; Frasquillo, Maria del Carmen; Vazquez-Moreno, Luz; Winzerling, Joy J. (2007). "Fate of blood meal iron in mosquitoes". Journal of Insect Physiology (İngilizce). 53 (11): 1169-1178. doi:10.1016/j.jinsphys.2007.06.009. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Fong, Siew-Wai; Kini, R. Manjunatha; Ng, Lisa F. P. (28 Mart 2018). Sullivan, Christopher S. (Ed.). "Mosquito Saliva Reshapes Alphavirus Infection and Immunopathogenesis". Journal of Virology (İngilizce). 92 (12): e01004-17, /jvi/92/12/e01004-17.atom. doi:10.1128/JVI.01004-17. ISSN 0022-538X. PMC 5974479 $2. PMID 29593049. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  3. ^ "A Mini-Revıew On Skeeter Syndrome Or Large Local Allergy To Mosquito Bites" (PDF). parasitology.eg.net sitesi. 2017. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.