Sesostris

Sesostris (Yunanca: Σέσωστρις), Herodot'a göre Avrupa'nın bazı bölgelerine askeri seferler düzenlemiş Antik Mısır kralının adıydı.

Herodot'un yazdıkları[değiştir | kaynağı değiştir]

Herodot'un Heredot Tarihi adlı eserinde Firavun Sesostris'ten bahseden, Mısırlı rahiplerin anlattığı bir hikâye yer almaktadır. Hikâyede Sesostris, Anadolu'ya ilerleyen bir orduyu yönetmektedir. Sesostris'in ordusu muhtemelen Romanya ve Bulgaristan civarlarında İskitleri ve Trakları mağlup ettikten sonra batıya ilerlemeye devam etmiştir. Sesostris daha sonra kolonistleri Kolhis'teki Fasis nehrine bırakmış ve Mısır'a dönmüştür. Herodot, bu hikâyeyi Mısırlı rahiplerden öğrendiğini öğrendiğini belirtmiştir. Bununla beraber Kolhislilerin Mısırlı sömürgecilerden oluştuğunu belirtmiştir.^[1]

Diodorus ve Strabon Sesostris'ten Sesoosis olarak bahsetmektedir. Diodorus ve Strabon'a göre İskitleri ve Etiyopya'yı ve hatta dünyayı fetheden Sesoosis, Mısır'ı idari bölgelere veya nomlara ayırmıştı. Ayrıca Mısır'a kast sistemi getirmişti.^[2] Herodot, Sesostris'in savaştığı orduları birlikler direnç gösteremeden yendiğini belirtmektedir. Sesostris, düşman orduların kadınlar gibi savaştığını sembolize etmek için başkente üzerinde vulva bulunan bir sütun dikmiştir.^[3] Yaşlı Plinius, altın zengini Kolhis'in kralı Saulaces'in Sesostris'i mağlup ettiğini yazar.^[4]

Herodot'a göre oğlu gibi savaşçı olmayan kör Kral Feron, Sesostris'in babasıdır.

Modern araştırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Manetho'nun Aegyptiaca (Mısır Tarihi) adlı eserinde Sesostris'in Mısır'ın on ikinci hanedanı olarak bilinen Firavun III. Senusret ile aynı pozisyonda olduğu yazmaktadır. Manetho, Sesostris isminin Senusret, Senwosret veya Senwosri isminin yozlaşmış hali olduğunu düşünmektedir.^[2]

"Bilindiği kadarıyla hiçbir Mısır kralı Fırat'ın ötesine veya Anadolu'ya gitmemiş, ve Avrupa kıtasına ayak basmamıştır."^[2] Herodot'un^[5] gördüğünü söylediği İyonya'daki taşa oyulmuş Sesostris resimleri, muhtemelen Arzava devletinin kralı Tarkasnawa tarafından oyulduğu bilinen Karabel Geçidi'ndeki Luvice yazılmış Karabel kabartmalarıdır.^[6] Mısır'ın on sekizinci ve on dokuzuncu hanedanların kralları, Mısır'da o zamana kadar yaşamış krallar arasından en fazla toprak fetheden yöneticilerdi ve Avrupa kayıtlarında Avrupa'ya kadar genişledikleri yazmaktadır. III. Senusret'in Levant'a ve hatta Batı Şeria'ya kadar genişlediği bilinmektedir.^[7] Ayrıca Etiyopya'yı da fetheden Senusret, günümüzde Sudan'da yer alan Semna kentine zaferi şerefine birçok stel dikmiştir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Vesosis ve Tanausis Savaşı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "For it is plain to see that the Colchians are Egyptians; and what I say, I myself noted before I heard it from others." Herodotus Histories 2.104
^ ^a ^b ^c Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Griffith, Francis Llewellyn (1911). "Sesostris". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 701.
^ Herodotus Histories 2.102
^ Pliny Natural History I. Harvard University Press. 1938. s. 43. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
^ "Most of the memorial pillars which King Sesostris erected in conquered countries have disappeared, but I have seen some myself in Palestine with the inscription I mentioned and the drawing of a woman's genitals. In Ionia also there are two images of Sesostris cut on rock, one on the road from Ephesos to Phocaea, the other between Sardis and Smyrna; in each case the carved figure is nearly seven feet high and represents a man with a spear in his right hand and a bow in his left, and the rest of his equipment to match – partly Egyptian, partly Ethiopian." Herodotus II.106
^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
^ The Egyptians. second. Thames and Hudson. 1987. s. 130.

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Herodot ii. 102-1 ll
Diodorus Siculus i. 53-59
Strabon xv. s. 687
Kurt Sethe, "Sesostris, Unters'da. z. Gesch. u. Altertumskunde Agyptens, tome ii. Hinrichs, Leipzig (1900).

[1] "For it is plain to see that the Colchians are Egyptians; and what I say, I myself noted before I heard it from others." Herodotus Histories 2.104

[EB1911-2] Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Griffith, Francis Llewellyn (1911). "Sesostris". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 701.

[3] Herodotus Histories 2.102

[4] Pliny Natural History I. Harvard University Press. 1938. s. 43. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[5] "Most of the memorial pillars which King Sesostris erected in conquered countries have disappeared, but I have seen some myself in Palestine with the inscription I mentioned and the drawing of a woman's genitals. In Ionia also there are two images of Sesostris cut on rock, one on the road from Ephesos to Phocaea, the other between Sardis and Smyrna; in each case the carved figure is nearly seven feet high and represents a man with a spear in his right hand and a bow in his left, and the rest of his equipment to match – partly Egyptian, partly Ethiopian." Herodotus II.106

[6] "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.

[Aldred-7] The Egyptians. second. Thames and Hudson. 1987. s. 130.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]