Serj Sarkisyan sayfasının kaynağını görüntüle

{{Makam sahibi bilgi kutusu
| isim = Serj Sarkisyan<br>Սերժ Սարգսյան
| resim = Serzh Sargsyan official portrait.jpg
| resim_büyüklüğü = 
| makam = 11. [[Ermenistan başbakanları listesi|Ermenistan Başbakanı]]
| dönembaşı = 17 Nisan 2018
| dönemsonu = 23 Nisan 2018
| başkan = [[Armen Sarkisyan]]
| öncegelen = [[Karen Karapetyan]] {{küçük|(Geçici)}}
| sonragelen = [[Karen Karapetyan]] {{küçük|(Geçici)}}
| dönembaşı1 = 4 Nisan 2007
| dönemsonu1 = 9 Nisan 2008
| başkan1 = [[Robert Koçaryan]]
| öncegelen1 = [[Andranik Markaryan]]
| sonragelen1 = [[Tigran Sarkisyan]]
| makam2 = 3. [[Ermenistan devlet başkanları listesi|Ermenistan devlet başkanı]]
| dönembaşı2 = 9 Nisan 2008
| dönemsonu2 = 9 Nisan 2018
| başbakan2 = [[Tigran Sarkisyan]]<br>[[Hovik Abrahamyan]]<br>[[Karen Karapetyan]]
| öncegelen2 = [[Robert Koçaryan]]
| sonragelen2 = [[Armen Sarkisyan]]
| doğum_adı = Serj Azati Sarkisyan
| doğum_tarihi = {{doğum tarihi ve yaşı|1954|6|30}}
| doğum_yeri = [[Hankendi]], [[Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|ASSC]], [[Sovyetler Birliği|SSCB]]
| ölüm_tarihi = 
| ölüm_yeri = 
| partisi = [[Ermenistan Cumhuriyetçi Partisi]]
| eşi = {{Evlilik|[[Rita Sarkisyan]]|1983|2020|sebep=ö}}
| çocukları = Anuş Sarkisyan<br />Satenik Sarkisyan
| ilişkiler = 
| yaşadığı_yer = 
| öğrenim = [[Erivan Devlet Üniversitesi]]
| meslek = 
| dini = [[Ermeni Apostolik Kilisesi|Ermeni Apostolik]]
| imza = Serzh Sargsyan signature.png
}}
'''Serj Azati Sarkisyan''' ({{Dil|hy|Սերժ Ազատի Սարգսյան|dil_adı=e}}), 30 Haziran 1954, [[Hankendi]]), [[Ermeniler|Ermeni]] [[siyaset]]çi ve [[Ermenistan]] eski başbakanıdır. 2008 ve 2018 yılları arasında [[Ermenistan]]'ın [[Ermenistan devlet başkanları listesi|devlet başkanı]] olarak görev yapmıştır. Devlet başkanlığı görevinin ardından meclis tarafından başbakan seçilen Sarkisyan'nın başbakan seçilmesine karşı başlatılan eylemler sonucunda 23 Nisan 2018'de [[Ermenistan başbakanı|Ermenistan başbakanlığı]] görevinden istifa etmiştir. Makama vekaleten [[Karen Karapetyan]] atanmıştır.

== Meslek yaşamı ==
Sarkisyan 1974-1979 yılları arasında [[Erivan]]'daki bir elektrikli cihaz fabrikasında torna bölümünde çalışmıştır.<ref name="president">{{Web kaynağı | url = http://www.president.am/en/serzh-sargsyan/ | başlık = Serzh Sargsyan the President of Armenia | yayımcı = president.am | dil = İngilizce | tarih =  | erişimtarihi = 11 Mayıs 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151211220746/http://www.president.am/en/serzh-sargsyan | arşivtarihi = 11 Aralık 2015 | ölüurl = evet }}</ref> 1979 yılında Stepanakert Şehir Komünist Partisinin gençlik kolunun başkanlığını yapmıştır. Ardından Stepanakert Şehir Komitesi Propaganda Bölümü Başkanlığında, Dağlık Karabağ Bölgesel Komitesi Komünist Örgütünde sırasıyla ikinci ve birinci sekreterlik görevlerinde bulunmuştur. Bu dönemde son olarak [[Dağlık Karabağ Özerk Oblastı]]'nın 1988-1991 yılları arasında ikinci sekreteri olan [[Genrih Poğosyan]]'ın asistanlığını yapmıştır.<ref name="president"/>

1991-1994 yıllarında ayrılıkçı [[Dağlık Karabağ Savunma Ordusu]]'nun başına geçti. [[Karabağ Savaşı]] sonrasında  yine aynı dönemin Ermeni komutanlarından [[Vazgen Sarkisyan]] ile beraber Ulusal Kahraman Madalyası'na layık görüldü.{{kaynak belirt}} 1996-1999 yıllarında millî güvenlik bakanlığı, 1999-2000 yılında millî güvenlik konseyi sekreterliği ve 2000 yılından itibaren de bu görevle beraber savunma bakanlığı görevini üstlendi.{{kaynak belirt}}

2007 yılında [[kalp krizi]]nden ölen [[Andranik Markaryan]] yerine [[Robert Koçaryan]] tarafından başbakanlığa atandı.

=== 2008 başkanlık seçimleri ===
2008 yılında yapılan [[2008 Ermenistan başkanlık seçimi|başkanlık seçiminde]] eski devlet başkanı [[Levon Ter-Petrosyan]] ile yarıştı ve %52 oy alarak devlet başkanı seçildi. Seçimler sonrasında rakibi Levon Ter-Petrosyan taraftarlarınca seçimlerde hile yapıldığı iddiasıyla 20 Şubat-1 Mart arasında büyük kitle gösterileri düzenlendi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2008/02/080220_armenia_protests.shtml | başlık = Erivan'da on binlerin protestosu | yayımcı = BBCTürkçe | dil =  | tarih = 20 Şubat 2008 | erişimtarihi = 14 Eylül 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140729004011/http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2008/02/080220_armenia_protests.shtml | arşivtarihi = 29 Temmuz 2014 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2008/03/080301_armenia_protest.shtml | başlık = Ermenistan'da gösteriler sürüyor | yayımcı = BBCTürkçe | tarih = 1 Mart 2008 | erişimtarihi = 14 Eylül 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20080305051747/http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2008/03/080301_armenia_protest.shtml | arşivtarihi = 5 Mart 2008 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/pp030108.shtml | başlık = Armenian Police Forcibly Disperse Opposition Protesters | yayımcı = eurasianet.org | dil = İngilizce | tarih = 29 Şubat 2008 | erişimtarihi = 14 Eylül 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305010120/http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/pp030108.shtml | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref>

== Dış siyaset ==
=== Dağlık Karabağ konusunda tutumu ===
Thomas De Waal'ın eserinde aktardığına göre Serj Sarkisyan, [[Hocalı Katliamı]] ile alakalı olarak şu sözleri söylemiştir:<ref name="Thomas de Waal">{{Kitap kaynağı| ilk = Thomas| son = De Waal| başlık = Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War| yayımcı = New York University Press, New York and London| yıl = 2003| isbn = 978-0814719459| url = http://raufray.files.wordpress.com/2010/11/0814719449.pdf| sayfalar =172|erişimtarihi= 13 Mayıs 2013|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130922162345/http://raufray.files.wordpress.com/2010/11/0814719449.pdf|arşivtarihi= 22 Eylül 2013| ölüurl = hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.agos.com.tr/haber.php?seo=rober-koptas-yazdi-hocali-sorumlulugu&haberid=4529 | başlık = Rober Koptaş yazdı: Hocalı sorumluluğu | yayımcı = Agos | dil =  | tarih = 28 Şubat 2013 | erişimtarihi = 11 Mayıs 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140716060022/http://www.agos.com.tr/haber.php?seo=rober-koptas-yazdi-hocali-sorumlulugu&haberid=4529 | arşivtarihi = 16 Temmuz 2014 | ölüurl = evet }}</ref>

{{Alıntı|[[Hocalı Katliamı|Hocalı]]'dan önce, [[Azeriler|Azerbaycanlılar]] bizim şaka yaptığımızı sanıyordu, [[Ermeniler]]in sivil nüfusa karşı el kaldırmayacaklarını sanıyorlardı. Biz bunu kırmayı başardık ve olay işte bu. Aynı zamanda o delikanlıların arasında [[Bakü Pogromu|Bakü]]'den ve [[Sumgayıt Pogromu|Sumgayıt]]'tan kaçanların da olmasını anlamalıyız.}}

=== Kosova'nın bağımsızlığına yönelik tutumu ===
2008 yılında [[Kosova'nın bağımsızlık bildirisine uluslararası tepkiler|bağımsızlığını]] ilan eden [[Kosova]]'nın kararını tanımaya yönelik sorular üzerine Sarkisyan:<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.panarmenian.net/eng/politics/news/25228/ | başlık = Armenia doesn't view Kosovo as precedent | yayıncı = Pan Armenian | dil = İngilizce | tarih = 12 Mart 2008 | erişimtarihi = 6 Aralık 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160401041829/http://www.panarmenian.net/eng/politics/news/25228/ | arşivtarihi = 1 Nisan 2016 | ölüurl = hayır }}</ref>

"Kosova'nın tanınması için soruna yönelik ciddi anlamda tartışmak gerekmektedir. [[Dağlık Karabağ Cumhuriyeti]], Sovyet hukukuna uygun olarak bağımsızlığını kazanmıştır ve biz Karabağ'ın bağımsızlığını diğer anlaşmazlıklara emsal olarak görmüyoruz" demiştir.

"Biz yakın gelecekte Dağlık Karabağ'ın bağımsızlığını tanımayı düşünmüyoruz. Ancak, Ermenistan her zaman [[self determinasyon|ulusların kendi kaderini tayin etme hakkı]]nı savunmuştur ve bu açıdan Kosova'nın bağımsızlığını hoş karşılıyoruz" demiştir.

=== Türkiye ile ilişkiler === 
{{Ana|Ermenistan-Türkiye ilişkileri}}
[[Dosya:Medvedev and Sargsyan.jpeg|küçükresim|Sarkisyan [[Kasım 2011 Van depremi|2011 Van depremi]] dolayısıyla başsağlığı dilemek için Cumhurbaşkanı [[Abdullah Gül]] ile telefon görüşmesi yaparken. (24 Ekim 2011)]]

Serj Sarkisyan, Eylül 2008'de [[2010 FIFA Dünya Kupası]] eleme maçları dolayısıyla [[Erivan]]'da yapılacak olan Ermenistan-Türkiye maçına [[Türkiye Cumhurbaşkanı]] [[Abdullah Gül]]'ü davet etmesi<ref name="türkdışpolitikası">{{Kitap kaynağı| editör1-ad = Sedat| editör1-soyadı = Laçiner| editör2-ad = Hacali| editör2-soyadı = Necefoğlu| editör3-ad = Hasan Selim| editör3-soyadı = Özertem| başlık = TÜRK DIŞ POLİTİKASI ULUSLARARASI III. TÜRK DIŞ POLİTİKASI SEMPOZYUMU TEBLİĞLERİ| yayımcı = Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK)| yıl = Nisan 2009| isbn = 978-605-4030-11-8| url = http://books.google.com.tr/books?id=mpPvaCJBtxEC&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=false| sayfalar =149|erişimtarihi= 6 Aralık 2013|arşivurl= https://web.archive.org/web/20131212110203/http://books.google.com.tr/books?id=mpPvaCJBtxEC&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi= 12 Aralık 2013| ölüurl = hayır}}</ref> uluslararası yankı bulmuş ve birçok ülkede yakınlaşma için "''futbol diplomasisi''" tanımlaması yapılmıştır.<ref name="bbc112009">{{Web kaynağı | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/8307259.stm | başlık = Diplomatic coup at football match | yayıncı = BBC | dil = İngilizce | tarih = 15 Ekim 2009 | erişimtarihi = 6 Aralık 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160307103433/http://news.bbc.co.uk/2/hi/8307259.stm | arşivtarihi = 7 Mart 2016 | ölüurl = hayır }}</ref> 2009'un Ekim ayında Türkiye'de oynanacak Türkiye-Ermenistan rövanş maçı için kendisine Abdullah Gül tarafından gönderilen resmi daveti kabul etmiştir. Ancak, 23 Nisan 2009 tarihinde [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin ''[[Wall Street Journal]]'' gazetesine verdiği röportajda, yalnız Türkiye Ekim 2009'a kadar Ermenistan'la hudutları koşulsuz şekilde açarsa rövanş maçına gideceğini söylemiştir.<ref>Marc Champion. (2009) ''[http://online.wsj.com/article/SB124041090806043783.html. Armenia's Serzh Sargsyan: 'I was not supposed to travel to Turkey as a simple tourist or as a football fan.']'', Wall Street Journal, Nisan 23, 2009</ref> Türkiye ise sınırın açılmasının ancak Ermenistan'ın Dağlık Karabağ'dan geri çekilmesine bağlı olduğu açıklamasında bulunmuştur. Fakat bu koşullara bağlı kalmadan Türkiye'yi ziyaret eden ilk Ermenistan devlet başkanı olmuştur.<ref name="bbc112009"/>

Temmuz 2011'de Ermeni dili ve edebiyatı yarışmasında öğrencilerden birinin, “Batı topraklarımızı Ağrı Dağı’yla birlikte geri alabilecek miyiz” sorusuna yanıt veren Sarkisyan, "Bu sizin neslinize bağlı. Mesela benim nesil, üzerine düşen görevi başarıyla yerine getirdi. 90’lı yıllarda vatanımızın parçası Artsah'ı düşmanın elinden kurtardık. Her neslin bir görevi vardır. Siz de ileride bizim gibi görevinizi yerine getirip getirmeyeceğiniz, birlik ve beraberliğinize bağlıdır. Biz Ermeni ulusu her zaman anka kuşu gibi küllerden dirilmeyi başarmışızdır. Ama şunu da söylemem gerek. Günümüz dünyasında ülkelerin itibarı yüzölçümüyle ölçülmüyor. Ermenistan modern, güvenli ve ekonomide başarılı ülke olursa itibarı da o denli yüksek olacaktır" demiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.hurriyet.com.tr/planet/18338718.asp | başlık = Karabağ’ı biz aldık Ağrı’yı size bıraktık | yayımcı = Hürriyet | dil =  | tarih = 26 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 10 Mayıs 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150430023459/http://www.hurriyet.com.tr/planet/18338718.asp | arşivtarihi = 30 Nisan 2015 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ntvmsnbc.com/id/25235515/ | başlık = Karabağ’ı biz aldık; Ağrı’yı size bıraktık | yayımcı = ntvmsnbc | dil =  | tarih = 26 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 11 Mayıs 2013 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20131213041218/http://www.ntvmsnbc.com/id/25235515/ |arşivtarihi= 13 Aralık 2013 | ölüurl = hayır }}</ref>

23 Ekim 2011 tarihinde Türkiye'nin [[Van]] ilinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki [[Ekim 2011 Van depremi|deprem]] nedeniyle başsağlığı dileklerini iletmek üzere Türkiye Cumhurbaşkanı [[Abdullah Gül]]'ü arayan [[Rusya devlet başkanı|Rusya Devlet Başkanı]] [[Dimitri Medvedev]] telefon görüşmesi yaptı. Bu sırada resmî ziyaret için Rusya'da olan Sarkisyan'ın da yanında bulunduğunu belirten Medvedev, telefonu Sarkisyan'a verdi. Başsağlığı dileklerini ileten Sarkisyan, "Yardım ekiplerimiz ne zaman isterseniz hazır" dedi. Gül, Ermenistan'ın yardım teklifini internet sayfalarında da gördüğünü belirterek, "İlginize çok teşekkür ederim" karşılığını verdi.<ref>{{Haber kaynağı| url = http://dunya.milliyet.com.tr/erivan-dan-ankara-ya-telefon-geldi-/dunya/dunyadetay/24.10.2011/1454576/default.htm?ref=siteneekle&amp;ID=0| başlık = Erivan dan Ankara'ya telefon geldi...| gazete = Milliyet| tarih = 24 Ekim 2011| erişimtarihi = 20 Mayıs 2014}}{{Ölü bağlantı|date=Aralık 2022 }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://news.am/tur/news/79125.html | başlık = Serj Sarkisyan ve Dmitri Medvedev birlikte Türkiye cumhurbaşkanına telefon ettiler | yayıncı = News.am | tarih = 24 Ekim 2011 | erişimtarihi = 20 Mayıs 2014 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304134756/http://news.am/tur/news/79125.html | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref>

13 Mayıs 2014'te ise Türkiye'nin [[Manisa]] ilinin [[Soma, Manisa|Soma]] ilçesinde meydana gelen [[Soma Faciası|maden faciası]] nedeniyle Cumhurbaşkanı [[Abdullah Gül]]'e bir taziye mesajı gönderdi. Başkan Sarkisyan, olayda hayatını kaybedenlerin yakınlarına teselli, yaralılara acil şifalar dileyerek Türkiye halkına başsağlığı dileklerini iletti.<ref>{{Haber kaynağı| url = http://www.agos.com.tr/haber.php?seo=ermenistandan-soma-faciasina-taziye-mesaji&haberid=7210| başlık = Ermenistan'dan Soma faciasına taziye mesajı| gazete = Agos| tarih = 15 Mayıs 2014| erişimtarihi = 15 Mayıs 2014|arşivurl= https://web.archive.org/web/20140517021000/http://www.agos.com.tr/haber.php?seo=ermenistandan-soma-faciasina-taziye-mesaji&haberid=7210|arşivtarihi= 17 Mayıs 2014| ölüurl = evet}}</ref>

== Özel yaşamı ==
Serj Sarkisyan 1971 yılında [[Erivan Devlet Üniversitesi]]'ne girmiştir.<ref name="president"/> 1971-1972 yıllarında [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri]]'nde görev almıştır ve 1979 yılında Erivan Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden mezun olmuştur. 1983 yılında [[Rita Sarkisyan|Rita Dadayan]] ile evlenen Sarkisyan'ın Anuş ve Satenik adlarında iki kızı dünyaya gelmiştir. Sarkisyan'ın Maryam adında bir kız torunu ve Serj ile Ara adlarında iki erkek torunu bulunmaktadır.<ref name="president"/> Ermeni Satranç Federasyonunun başkanı olan Sarkisyan anadili [[Ermenice]]nin yanında [[Rusça]]yı da bilmektedir.<ref>[http://www.president.am/en/ President of the Republic of Armenia] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130513145723/http://www.president.am/en |tarih=13 Mayıs 2013 }}. president.am</ref>

== Kaynakça ==
{{kaynakça|2}}

== Dış bağlantılar ==
{{CommonsKat-ufak|Serzh Sargsyan}}
* {{resmî site|www.serzhsargsyan.am}}
* [http://www.president.am/en/ Ermenistan Devlet Başkanlığı resmî sitesi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130513145723/http://www.president.am/en |tarih=13 Mayıs 2013 }}

{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[Andranik Markaryan]]}}
{{s-ttl|title=[[Ermenistan başbakanları listesi|Ermenistan Başbakanı]]|years=2007–2008}}
{{s-aft|after=[[Tigran Sarkisyan]]}}
|-
{{s-bef|before=[[Robert Koçaryan]]}}
{{s-ttl|title=[[Ermenistan devlet başkanları listesi|Ermenistan devlet başkanı]]|years=2008–2018}}
{{s-aft|after=[[Armen Sarkisyan]]}}
|-
{{s-bef|before=[[Karen Karapetyan]]<br>{{küçük|Geçici}}}}
{{s-ttl|title=[[Ermenistan başbakanları listesi|Ermenistan Başbakanı]]|years=2018}}
{{s-aft|after=[[Karen Karapetyan]]<br>{{küçük|Geçici}}}}
{{s-end}}
                               
{{Ermenistan devlet başkanları}}
{{Ermenistan başbakanları}}
{{Artsah Kahramanları|durum=daraltılmış}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:1954 doğumlular]]
[[Kategori:Hankendi doğumlular]]
[[Kategori:Ermenistan başbakanları]]
[[Kategori:Ermenistan devlet başkanları]]
[[Kategori:Ermenistan SSC Yüksek Sovyeti Milletvekilleri]]
[[Kategori:Ermenistan savunma bakanları]]
[[Kategori:Ermeni milliyetçileri]]
[[Kategori:Erivan Devlet Üniversitesinde öğrenim görenler]]
[[Kategori:Karabağ Ermenileri]]
[[Kategori:Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda kişiler]]
[[Kategori:İçişleri bakanları]]
[[Kategori:Yaşayan insanlar]]
[[Kategori:Artsah Kahramanları]]