Seller Sara'yı aldı
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
"Seller, Sara'yı aldı" (Azerice: Apardı sellər Saranı; Sel, Sara'yı aldı), Sara adlı bir kızın hayatına odaklanan bir Azerbaycan halk şarkısı.
Hikâyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Nehrin kızı[değiştir | kaynağı değiştir]
Olaylar, mutlu bir evli çiftin Sarvan (Azerice: Sərvan) ve Gözel'in (Azerice: Gözəl) Sara adında bir kızı olduğu Muğan köyünde gerçekleşir.[2] Gözel, doğum sırasında ölür ve Sara üvey annesi tarafından büyütülür. Sara, annesi gibi Arpa nehri kıyısında oynardı (Azerice: Arpaçay). Böylece nehir, Sara'ya bağımlı hâle geldi. Sara oradayken Arpa öfkeliydi ama onsuz sakindi. Sara, Muğan'da Han- adlı sevgili bir çobanla evlendi (Azerice: Xan Çoban). Yaz aylarında, Khan-Choban sürüyü memlekete götürmek zorunda kaldı. Sara yalnız kaldı ve eski arkadaşı Arpa'nın yanına döndü. Köy şefi Sara'yı gördü ve ona baktı. Arpa, şehvetli bakışlarına sinirlendi ve Sara'yı da yanına alarak sular altında kaldı.
İntikam[değiştir | kaynağı değiştir]
Sara adında Arpa nehri kıyısında yaşayan bir kız vardı. Kuzenini seviyordu ama babası komşu köyden zengin bir adamla evlenmesini istiyordu. Kuzeni Sara tarafından kaçmak istedi ama babası buna izin vermedi. Düğünden birkaç gün önce Sara'nın kuzeni atını besledi ama içmesine izin vermedi. Düğün töreninde atı geline verir. Sara törende ata biner. Susayan at, Arpa'nın sular altında olduğunu görünce, içmek için ona doğru koşar ama suya dalar ve Arpa, Sara'yı alır.
Sel, Sara'yı aldı[değiştir | kaynağı değiştir]
Khanchoban soyundan Nuri adında bir erkek çocuk, Melikçobanlı Sara adında bir kız tarafından nişanlıydı (Azerice: Məlikçoban). Bu soy, Arpa nehrinin karşı yakalarında yaşıyordu. Khanchoban soyundan bir grup gelin düğün töreni için nehrin diğer tarafına getirildi. Ayrılmaya hazırlandıklarında hava çoktan kararmıştı. Artan su derinliğini fark etmediler, bu yüzden atlar battı ve Sara boğuldu.
Sara ve Khan[değiştir | kaynağı değiştir]
Muğan, düşman aşiret tarafından işgal edildi. O sırada sevgilisi Khan-choban'ın ülke dışında olduğu Sara adlı kızı yakaladılar. Han, Sara'yı tek başına almak istedi. Sara babasını son kez görmek istedi ama kaçtı ve kendini Arpa nehrine attı.
Şarkı[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu şarkının çeşitli sanatçılar tarafından birçok performansı var. Sanatçılar arasında Alihan Samedov, Habil Aliyev, Gadir Rustamov bulunmaktadır.
Etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu efsanenin etkisiyle birçok sanat eseri yaratılmıştır. Nusrat Kasamanli'nin ünlü Azerbaycan şairinin Han-Çoban'a hitaben bir şiiri, Azerbaycanlı yönetmen Nazım Dadaşov'un bir tele-tiyatrosu, İranlı yönetmen Ebrahim Abbasalizadeh'in bir oyunu ve İranlı yönetmen Yadollah Samadi'nin Saray adlı filminden bazıları öne çıkmaktadır.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- IRAN TÜRK EDEBIYATI ANTOLOJISI. Arastırmalar Serisi:47. 1. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi. 2002. ss. 113-118. ISBN 975-7698-07-5.
- Garibova (Sonbahar 1998), Loyalty, Bravery and Passion - Personal Names From Legendary Heroes, 6 (3), 2 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi
- "یک نمایش آذری در فرهنگسرای بهمن" [An Azerbaijani play in Bahman cultural club] (Farsça). İran Theatre. 8 Aralık 2008. 2 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2012.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Äliyeva, Rübabä, (Ed.) (207). Azärbaycan toponimlärinin ensiklopedik lüğäti (Azerice). "Encyclopedic dictionary of Azerbaijan toponyms". Bakü: Şärq-Qärb. s. 304. ISBN 978-9952-34-155-3. Citation copied from Wikipedia article Muğanlı, Nakhchivan.
- ^ There are 18 places called Muğan in Azerbaijan.[1] None of the places with articles in either Azerbaijani or English Wikipedia is near the Arpa.
- Kafkasyalı, Ali. (2002). İran Türk edebiyatı antolojisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi. ISBN 975-7698-06-7. OCLC 50811799.