Sapara Manastırı
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Samtshe-Cavaheti, Gürcistan |
Koordinatlar | 41°36′07″K 43°01′52″D / 41.60194°K 43.03111°D |
İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Tamamlanma | Kilise: 9. yüzyıl, yenilenme ?. |
Sapara Manastırı (Gürcüce: საფარის მონასტერი) Gürcistan'daki Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi sınırları içinde ve Ğreli köyü yakınında yer alan bir Gürcü Ortodoks kilisesidir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]En azından 9. yüzyıldan beri var olan kilisenin rahipleri arasında, Gürcü din tarihindeki en önemli isimlerden bazıları yer almaktadır. 13. yüzyılın sonlarında Sapara, Cakeli Hanedanının mülkiyeti olmuştur. Ailenin lideri Sargis Cakeli, Moğol istilasını iyi bir şekilde atlattı. Bu durum, Mesheti halkının, o dönemin koşullarına göre sıra dışı bir şekilde barış içinde yaşamasını sağladı. Sargis büyüdüğünde, manastırdan gelen emir doğrultusunda kendi adını "Saba" olarak değiştirdi. Sargis'in oğlu Beka, manastırdaki 12 kilisenin en büyüğü olan Aziz Saba Kilisesi'ni inşa etti. Kiliseye babasının kabul ettiği azizin ismini veren Beka, mimari açıdan dönemin en önemli kiliselerinden birini yaptı. Kilisenin içindeki 14. yüzyıl freskleri yüksek kalitedeydi.[1]
16. yüzyılın sonundan 17. yüzyılın başına kadar, Osmanlı İmparatorluğu'nun Mesheti'ye yayılması nedeniyle Sapara Manastırı boş kaldı. Bu süreç boyunca manastırın ikonaları ve diğer hazineleri Gürcistan'ın daha güvenli bölgelerine alınmıştır.[2]
Tanımlama
[değiştir | kaynağı değiştir]Manastır kompleksi dağların üstündeki dar bir alanı kaplamaktadır. Ana girişin sağında ve solunda, çeşitli rakımlarda sayısız yapı bulunmaktadır:
- Aziz Saba Kilisesi: Sargis Cakeli'nin oğlu Beka tarafından 13 ve 14. yüzyıllarda inşa edilmiştir.
- Cakeli Sarayı: İki katlı yapının sadece bir katı günümüze ulaşmıştır, yapının çatısı çökmüştür
- Aziz Giorgi Şapeli: Geç Orta Çağ
- Aziz Dimitri Kilisesi: Orta Çağ'ın son zamanları
- Aziz Petre ve Pavle Kilisesi: Geç Orta Çağ
- Vaftizci Yahya Kilisesi: Geç Orta Çağ
- Bautista Kilisesi: Geç Orta Çağ
- Burçlar: Manastır kompleksi, takviye edilmiş bir savunma duvarıyla çevrilidir ve Geç Orta Çağ'dan kalma savunma yapılarına sahiptir.
Çan kulesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çan kulesi 18. yüzyılın sonlarında veya 19. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Diğer manastır binaları gibi çan kulesi de, taştan yapılmış uzun bir binadır. Hiçbir süslemesi yoktur. Çan kulesi iki katlıdır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Noble, John; Kohn, Michael; Systermans, Danielle (2008). Georgia, Armenia and Azerbaijan. Lonely Planet Publications Pty Ltd. s. 122. ISBN 9781741044775.
- ^ Patrich, Joseph (2001). The Sabaite Heritage in the Orthodox Church from the Fifth Century to the Present. s. 373. ISBN 90-429-0976-5.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sapara Manastırı çevresinde yürüyüş26 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Samtshe-Cavaheti'de kültür