Saad eş-Şitrî

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Saad bin Nâsır eş-Şitrî (Arapça: سعد بن ناصر الشثري) (d.1967-68) [1] Suudi Arabistanlı bir İslam alimidir. 2015'ten beri ülkenin Kıdemli Bilim Adamları Konseyi'nin bir üyesi ve Selman bin Abdülaziz'in kraliyet mahkemesinin danışmanıdır.[2]

Aile[değiştir | kaynağı değiştir]

Saad eş-Şitrî, kraliyet ailesinin hizmetinde olan tanınmış bir alimler grubunun bir üyesidir.[3] Babası Nâsır eş-Şitrî, Kral Halid, Kral Fahd, Kral Abdullah ve Kral Selman'a danışmanlık rollerinde hizmet verdiği için "kralların danışmanı" olarak bilinmektedir.[4] Büyükbabası Abdülaziz eş-Şitrî, Kral Abdülaziz tarafından kurulan El-Aziz kenti için din öğretmeni, yargıç ve hatip pozisyonunu doldurarak ana dini şahsiyete hizmet etmek üzere atanan önemli bir âlimdi (1918). Bu görevini 1953'te Kral Abdülaziz'in ölümüne kadar sürdürdü ve bu noktada Suudi Arabistan'ın dönemin büyük müftüsü Muhammed bin İbrahim eş-Şeyh onu başkent Riyad'da öğretmen olmaya davet etti. 1954'te Riyad'a taşındı, öğretmen ve yargıç/kadı olarak görevler üstlenmeye giden birkaç öğrenciye ders verdi.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Eş-Şitrî Riyad'daki İmam Muhammad bin Suud İslam Üniversitesi'nde Şeriat Bölümü'nden lisans, yüksek lisans ve doktora derecelerini aldı. 1988'de yüksek lisansını, 1996'da Fıkıh Usul'ünde doktorasını tamamladı.[5]

Eş-Şitri'nin en önemli hocalarından bazıları eski müftü Abdülaziz bin Baz, şu anki büyük müftü Abdülaziz eş-Şeyh ve "Kıdemli Alimler Konseyi" eski üyesi Abdullah el-Gudayyan'dır.[5]

Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Eş-Şitrî, 1988'de öğretim görevlisi olarak başlayıp profesör seviyesine yükselen Riyad'daki İmam Muhammed ibn Suud İslam Üniversitesi'nde Şeriat Bölümü'nde çeşitli öğretim rollerinde çalıştı. 2020 yılı itibarıyla Şeriat Bölümü'nde misafir profesördür.[5]

Eş-Şitrî ayrıca birçok başka üniversitede, çoğu durumda fıkıh veya usulü'l-fıkıh branşına sahiptir. 2012'den beri Riyad'daki Kral Saud Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Medine İslam Üniversitesi ve Uluslararası Bilgi Üniversitesi'nde de ders veriyor.[5]

Eş-Şitrî, 2011 ve 2017 yılları arasında Suudi Arabistan'da [6] bir uzaktan eğitim üniversitesi olan "Uluslararası Bilgi Üniversitesi[ölü/kırık bağlantı]'nin" dekanı olarak görev yaptı.[7]

2020 itibarıyla, eş-Şitrî 60'tan fazla kitap yazdı ve bilimsel dergilerde 10'dan fazla makale yayınladı.[5]

Eş-Şitrî, 2005 yılında Kıdemli Araştırmacılar Konseyi'ne atandı ve burada 2009'da görevden alınana kadar kaldı. 2015 yılında konseye iade edildi ve ayrıca Kral Selman'ın kraliyet mahkemesine danışman olarak atandı.[2][8]

Eş-Şitrî, 2017 Haccı sırasında Arife Günü'nde hutbe vermek üzere seçildi. Bu fırsatı mezhepçiliği, terörü kınamak ve İslami metinlerde güvenlik ve istikrarın önemini vurgulamak için küresel bir kitleye hitap etmek için kullandı.[9]

KAUST tartışması[değiştir | kaynağı değiştir]

2009'da eş-Şitrî, din alimlerinin, o zamanlar hükümdar olan Kral Abdullah'ın önemli bir projesi olan yeni Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nin (KAUST) müfredatını denetleyebilmesi gerektiğini belirtti.[10] Üniversitenin karma cinsiyet formatını da eleştirdi.[11] El-Şitrî, benzer kaygıları dile getiren birkaç din adamından biriydi.[12] Bu yorumlardan sonraki günlerde, liberal Suudi haber kaynaklarının 18 makalesi eş-Şitri'yi sözlerinden ötürü eleştirdi, bunlardan ilki o zamanki el-Vatan gazetesi baş editörü Cemal Kaşıkçı tarafından yazılmıştır.[1] Eş-Şitrî, El-Vatan'a yazdığı bir mektupta, kendi yorumlarını netleştirmeye ve üniversitenin ülkenin ilerlemesindeki rolünün önemini teyit etmeye çalıştı ve ayrıca Kaşıkçı'nın tutumunu yanlış temsil ettiğini iddia etti. Kısa bir süre sonra eş-Şitri'nin, Kral Abdullah'ın kraliyet kararnamesiyle "Kıdemli Alimler Konseyi" üyesi görevinden alındı. [13]

Eş-Şitrî daha sonra, bir sonraki yönetici olan Kral Selman tarafından 2015 yılında "Kıdemli Alimler Konseyi'ndeki" görevine geri getirildi ve Kral Selman tahta çıktıktan bir hafta sonra onu "kraliyet mahkemesine" danışman olarak atadı.[2][14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Meijer. "The gender segregation ( ikhtilāt ) debate in Saudi Arabia : reform and the clash between 'Ulamā' and liberals" (İngilizce). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  2. ^ a b c "Oil minister replaced in Saudi shake-up". Khaleej Times (İngilizce). 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  3. ^ "Reform in Saudi Arabia: The Gender-Segregation Debate | Middle East Policy Council". mepc.org. 3 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. 
  4. ^ "عُرف بـ"مستشار الملوك".. من هو الشيخ ناصر الشثري الذي زاره الملك سلمان؟ (فيديو)". Erem News. 25 Mart 2019. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. 
  5. ^ a b c d e "سيرة الشيخ" [Biography of the Sheikh]. alshathri.net. 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  6. ^ ""الشثري" و"أوقاف الراجحي" يرعيان حفل برنامج المنح بـ"جامعة المعرفة"". Twasul. 13 Aralık 2016. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  7. ^ "اتفاقية تعاون علمي بين جامعة المعرفة العالمية ورابطة الجامعات الإسلامية". KIU. 24 Ocak 2017. 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  8. ^ "In With the Old in the New Saudi Arabia". Foreign Policy (İngilizce). 1 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  9. ^ "Pilgrims urged to set aside politics during Haj". Saudigazette (İngilizce). 31 Ağustos 2017. 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  10. ^ "Saudi fires cleric who criticized mixed university". Reuters (İngilizce). 4 Ekim 2009. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  11. ^ Fahim (5 Haziran 2018). "Saudi Arabia's once-powerful conservatives silenced by reforms and repression". The Washington Post. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  12. ^ "Saudi cleric sacked over co-ed university spat". Al Arabiya. 4 Ekim 2009. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020. 
  13. ^ Contemporary West Asia: Perspectives on Change and Continuity (İngilizce). Routledge. 30 Mayıs 2019. ISBN 978-1-000-51754-5. 
  14. ^ ""They Are Not Our Brothers" | Hate Speech by Saudi Officials". Human Rights Watch (İngilizce). 26 Eylül 2017. 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]