Rainbow Warrior (1955)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Rainbow Warrior (1978) sayfasından yönlendirildi)
Özellikler Açıklama
Tipi:
Sahibi: Ministry of Agriculture, Fisheries and Food (1955 - 1977), Greenpeace (1978 - 1985)
İnşası: 1955
Liman Kaydı:
Akıbeti: 10 Temmuz 1985'te batırıldı
Genel Özellikler
Deplasman:
Uzunluk: 40 m.
Genişlik:
Yükseklik (max.):
Tahrik kuvveti:
Hız:
Menzil:
Mürettebat:
İnsan Kapasitesi:

Rainbow Warrior (Türkçe: Gökkuşağı Savaşçısı), 1970'lerin sonu ve 1980'lerin başında balina avcılığı, fok avı, nükleer test ve nükleer atık boşaltma karşıtı bir dizi mücadeleyi desteklemek için yapılan eylemlerde kullanılan bir Greenpeace (Türkçe:Yeşilbarış) teknesiydi.

Önceleri Britanya Tarım Bakanlığı'na bağlı olarak, balıkçılık ve trol avı için kullanılmış ve daha sonra Greenpeace çevre örgütü tarafından satın alınmış olan gemi, 1978-1985 yılları arasında Rainbow Warrior adıyla anılmıştır. Üretildiği tarih olan 1955 ile Greenpeace'e satılış tarihi olan 1977 yılları arasındaki adı ise Sir William Hardy'dir.

1985 yılına kadar Greenpeace çevre örgütü tarafından deniz florasını ve balinaları korumak, nükleer enerjiye karşı çıkmak için yapılan protesto ve eylemlerde kullanılmıştır. Yeni Zelanda limanında Fransız Gizli Servisi tarafından 10 Haziran 1985'te batırılmıştır. Bu olay sırasında Greenpeace gönüllüsü bir aktivist ölmüştür. Bu olayların ardından Fransa savunma bakanı Charles Hernu istifa etmek zorunda kalmıştır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

1955'te Aberdeen, İskoçya 'da inşa edildi. Birleşik Krallık Tarım, Balıkçılık ve Gıda Bakanlığı (MAFF) tarafından Sir William Hardy adıyla trol teknesi olarak kullanıldı. Daha sonra çevre örgütü Greenpeace UK tarafından satın alındı.

Greenpeace ile[değiştir | kaynağı değiştir]

Rainbow Warrior (Amsterdam, 1981)

1977'de gemi Greenpeace UK tarafından 37,000£ maliyetle satın alındı ve dört aylık bir onarımdan geçti. 2 Mayıs 1978'de Rainbow Warrior olarak yeniden lanse edildi. Geminin adı Greenpeace'in kurucu ortağı Susi Newborn tarafından kendisine Greenpeace kurucularından Robert Hunter tarafından verilen Gökkuşağı Savaşçıları kitabından sonra verildi. Kitabın retoriği şu pasajı içeriyordu: "Dünya hasta ve ölüyor, insanlar Gökkuşağının Savaşçıları gibi ayağa kalkacak."[1] İspanyol Donanma Amiralinin istifasıyla sonuçlanan İspanya'daki esaretten iki kaçış da dahil olmak üzere Kuzey Atlantik'te bir dizi yüksek profilli kampanyadan sonra, Rainbow Warrior 1981'de değişikliğe uğradığı Kuzey Amerika'ya gitti ve yelkenleri 1985 yılında ketch rig içine yerleştirildi.

1985'in başlarında, "Rainbow Warrior", Pasifik Okyanusu'nda nükleer testlere karşı kampanya yürütüyordu. Mayıs ayında, Pacific Proving Grounds 'da geçmiş Amerikan nükleer testlerinden kaynaklanan radyoaktif serpinti ile kirlenmiş Rongelap Atoll' den 300 Marshall Adalı 'yı yeniden yerleştirdi.[2]

Daha sonra Fransız Polinezyası ‘nın Tuamotu Takımadaları 'daki Mururoa Atoll' da Fransız nükleer testi 'ni protesto eden yat' ların filosuna liderlik etmek için Yeni Zelanda 'ya gitti. Mururoa'daki önceki nükleer testler sırasında protesto gemileri atol etrafındaki denizcilik yasağı bölgesine yelken açtıktan sonra Fransız komando yelkenlileri tarafından bindirilmişti. Greenpeace 1985 testleri için nükleer testlerin etkisini izlemeyi ve patlamaları izlemek için adaya protestocuları yerleştirmeyi amaçladı.

DGSE ajanı Christine Cabon, örgütün Auckland ofislerine sızdı ve "Rainbow Warrior" dan gelen haberleşmeleri gizlice izledi, haritalar topladı ve su altı ekipmanını araştırdı. İlgilenen taraftarlar veya turistler gibi görünen Fransız ajanlar da gemiyi halka açıkken gezdi.[3][4]

"Rainbow Warrior"ın Bombalanması[değiştir | kaynağı değiştir]

Northland Matauri Bay Rainbow Warrior Anıtı, Northland

O zaman Peter Willcox tarafından kaptanlık edilen Rainbow Warrior, Fransız istihbarat servisi (DGSE) tarafından tekneye takılan iki patlayıcı tarafından 10 Temmuz 1985'te NZST gece yarısından hemen önce sabote edildi ve batırıldı. Gemideki on iki kişiden biri fotoğrafçı Fernando Pereira, ilk patlamadan sonra ekipmanını almak için gemiye döndü ve daha büyük ikinci patlamada gemi battırıldığında öldürüldü.

Cinayet soruşturması başladı ve iki Fransız ajanı ele geçirilerek tutuklandı. Fransızların müdahalesinin ifşası siyasi bir skandala neden oldu ve Fransız Savunma Bakanı Charles Hernu istifa etti. Yakalanan Fransız ajanlar hapsedildi ancak daha sonra Fransız nezaretine nakledildi. Serbest bırakılmadan önce kısa bir süre için Hao Adası ‘nda Fransız askeri üssüne hapsedildiler. Uluslararası baskı ile karşılaşan Fransa, Greenpeace'e tazminat ödemeyi kabul etti ve daha sonra DGSE'nin eski başkanının itirafları bombalama olaylarını üç ekibin gerçekleştirdiğini ortaya çıkardı. Başarılı bir şekilde yargılananlara ek olarak iki DGSE dalgıcı Jacques Camurier ve Alain Tonel gerçek bombalamayı gerçekleştirdi ancak kimlikleri hiçbir zaman resmi olarak doğrulanmadı.[5] 22 Eylül 1985'te, Fransa Başbakanı Laurent Fabius gazetecileri ofisine toplayıp 200 kelimelik "Gerçek zalimdir" dediği ve bir örtbas olduğunu kabul ettiği "Fransız gizli servisinin ajanları bu tekneyi batırdı. Emirlere göre hareket ediyorlardı" dediği açıklamayı yaptı.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Rainbow Warrior I". Greenpeace. 15 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ The evacuation of Rongelap 16 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (from the Greenpeace website. Accessed 12 July 2010.)
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  4. ^ The French Government and Greenpeace Agents back in court on Friday 1 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Canberra Times, 20 November 1985, at Trove
  5. ^ Field, Catherine (30 Haziran 2005). "'Third team' in Rainbow Warrior plot". The New Zealand Herald. 5 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2011. 
  6. ^ Evening Mail – Monday 23 September 1985