Punalua ailesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Friedrich Engels'in geniş bir biçimde Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni adlı kitabında bahsettiği ve Lewis H. Morgan'ın saptadığı, insanlık tarihinde kandaş aileden sonra gelen aile tipidir. Bu aile tipinin özellikleri şunlardır: Grup evliliği vardır. Birinci dereceden akrabalar birbirinin eşi sayılmaz, ancak onun dışındaki uygun yaştaki herkes birbiriyle evli sayılır. Çocuklarsa herkesin ortak sorumluluğundadır.

Bu aile modern tarihte Havai'de yaşayan Punalua yerlilerinde gözlenmiştir ve adını buradan almıştır.

Engels şöyle yazıyordu: "Bir ananın çocukları arasındaki cinsel ilişkilerin uygunsuzluğu düşüncesi, ortaya çıkar çıkmaz, eski ev topluluklarının bu tür bölünmelerine ve (aile grubuyla örtüşmeleri zorunlu olmayan) yeni ev topluluklarının kurulmasına yol açmış olmalı. Bir ya da daha fazla grup oluşturan kız kardeşler bir ev topluluğunun, öz erkek kardeşleri de bir başkasının çekirdeği hâline geldi Kandaşlığa dayalı aileden, bu yolla ya da benzer bir yolla, Morgan’ın Punalua ailesi dediği biçim çıktı. Havai töresine göre, belirli bir sayıda öz ya da daha uzak kız kardeş (yani birinci, ikinci ya da daha uzak dereceden kuzinler), ortak kocalarının ortak karılarıydı, ama erkek kardeşleri bu erkekler arasında yer almıyordu; sözkonusu kocalar kendi aralarında birbirlerine birader diye hitap etmiyor (zaten artık erkek kardeş olmaları gerekmiyordu), punaula, yani samimi dost, deyim yerindeyse associe {ortak} diyorlardı. Aynı şekilde, bir dizi öz ya da daha uzak erkek kardeş, kız kardeşleri olmayan belirli bir sayıda kadınla ortak evlilik ilişkisi içinde bulunuyordu ve bu kadınlar birbirlerine punalua diye hitap ediyordu."[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Engels, Friedrich (Eylül 2019). Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni (1. bas.). İstanbul: Yordam Kitap. s. 51. ISBN 978-605-172-354-9.