İçeriğe atla

Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi
Phoenix Islands Protected Area
Ana hatlarıyla Phoenix Adaları Koruma Alanı sınırı
Alan türü Doğa koruma alanı
Devlet Kiribati
Bölge Phoenix Adaları
Kapladığı alan 408,250 km2
Karasal alanı 25 km2
Su(lak) alanı 383,25 km2
Kuruluş tarihi Ocak 2008
Yönetici Kiribati Cumhuriyeti
Ziyaretçi sayısı
PIPA, dünyanın en son bozulmamış okyanus mercan adaları ekosistemlerinden birini temsil eder ve resif, bin yıl önce bir resifin benzeyeceği hali gözler önüne serer.
Konum Kiribati
KriterDoğal: vii, ix
Referans1325
Tescil2010 (34. oturum)
BölgeAsya-Pasifik
İnternet sitesi http://www.phoenixislands.org/index.php

Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi (veya İngilizce kısaltılmış adıyla PIPA), yaklaşık olarak orta Avustralya ile Hawaii arasında Pasifik'te Kiribati Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan okyanus ulusudur. PIPA, Kiribati sitesinin Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlarının %11,34'ünü oluşturmaktadır ve 408.250 km2 (157.630 sq mi) büyüklüğü ile Pasifik Okyanusu'ndaki en büyük deniz koruma alanıdır.

Tarih ve yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi içerisinde çoğunlukla ıssız mercan adaları yer almaktadır ve küresel biyolojik önemi olan bu alanlar Polinezya / Mikronezya sıcak noktaları olarak adlandırılır.

Karasal alanı yalnızca 25 km2 olsa da, su alanı ile birlikte toplam büyüklük bakımından ABD'de Kaliforniya eyaletinin büyüklüğüne eşittir. Kiribati Cumhuriyeti Conservation International ve New England Aquarium ile işbirliği içerisinde, Phoenix Island Protected Area Conservation Trust (PIPA Trust)'u kurmuşlardır. Bu sayede deniz koruma alanının değerlerinin korunması için gerekli olan yöntemlerin ve geçici önlemlerin zamanında alınmasını sağlayan bir yönetim planlaması oluşturulmuştur. Bu yönetim yalnızca zonasyon (bölgeleme) veya izinleri vermekle kalmaz. Ancak yönetim son zamanlarda, rezerv dışında balıkçılık izni verdiği için eleştirilmektedir.[1]

Orona lagünündeki dev istiridyeler (Tridacna)
PIPA resifleri dünyanın son bozulmamış okyanus mercan adaları ekosistemlerinden birisidir.

Resifte birçok yeni türde dahil olmak üzere 514 tür canlı bulunmaktadır. Ayrıca PIPA'nın sekiz adasından beşi BirdLife International tarafından Önemli Kuş Alanı olarak belirlenmiştir. Günümüzde bu adalarda yaşayan 19 tür bulunmaktadır. Diğer birçok deniz kuşları ise Avustralya ve Yeni Zelanda'dan gelerek PIPA üzerinden göç ederler. Buradaki tanınmış endemik türlerden birisi de, nesli tükenme tehlikesi altında bulunan Phoenix kırlangıcı'dır.[2]

UNESCO Dünya Mirası

[değiştir | kaynağı değiştir]
PIPA restorasyonu kapsamında, kuş popülasyonunu tehdit eden ve Orona Adası'nda bulunan doğal olmayan kedilerin kaldırılması da bulunmaktadır.

30 Ocak 2009 tarihinde, Kiribati Cumhuriyeti Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü diğer adıyla UNESCO'ya Phoenix Adaları'nın Dünya Mirası Listesi hakkında görüşülmesi ve sit alanı ilan edilmesi için başvuru yaptı. Bu 2000 yılından bu yana sözleşmeye imza atmamış ülkelerden olan Kiribati Cumhuriyeti'nin ilk adaylık başvurusuydu. 1 Ağustos 2010 tarihinde Brezilya'da yapılan Dünya Mirası Komitesi'nin 34. oturumunda PIPA'nın Dünya Mirası listesine alınması kararı oylandı ve kabul edildi. Böylece PIPA dünyanın en büyük ve en derin Dünya Mirası oldu.

  1. ^ "Massive marine protected area is an even bigger sham" (İngilizce). salon.com. 1 Eylül 2013. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2014. 
  2. ^ "Pterodroma alba" (İngilizce). iucnredlist. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2014. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]