Philipp Schwartz
Philipp Schwartz | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 19 Temmuz 1894 Vršac, Banat, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu .svg){kind=small} |
| Ölüm | 1 Aralık 1977 (84 yaşında) Fort Lauderdale, Florida, ABD  |
| Kariyeri | |
| Dalı | Tıp (Nöropataloji) |
| İmza | |
 | |
Philipp Schwartz, Macar akademisyen ve nöropatolog. Almanya, İsviçre, Türkiye, ABD'de çalışmış ve yaşamıştır.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Philipp Scwartz, o dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırlarındaki Banat'ta 1894 yılında doğdu. Budapeşte'de tıp eğitimi almış ve 1919'da doktorasını tamamlamıştır. Aynı yıl Alman bakteriyoloji uzmanı Bernhard Fischer'e asistan olup Frankfurt'taki Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi'ne bağlı Senckenberg Patoloji Enstitüsü'nde çalışmaya başlamıştır. 14 yıl bu kurumda çalışan Schwartz 1923'te Habilitasyon derecesini elde etmiş; 1926'da doçent, 1927'de ise profesör olmuştur.
30 Ocak 1933’te Almanya’da iktidara gelen Nazi Partisi ırk ve ideolojik sebeplerden üniversite öğretim üyelerini emekliye sevk etmeye, ihtar ve tehditle görevlerinden uzaklaştırmaya, hatta tutuklamaya başlamıştır. Bu durumla karşılaşan pek çok Yahudi öğretim üyesi Nazi Almanyasını terk etmek zorunda kalmıştır. Schwartz da 1933 yılında Yahudi asıllı olduğu için uğradığı baskılardan kaçarak İsviçre'nin Zürih' şehrine iltica etmiştir. Başka ülkelerdeki üniversitelerde iş bulabilmek ve dayanışma sağlamak amacıyla, Zürih'te “Notgemeinschaft deutscher Wissenschaftler im Ausland” (Yurtdışındaki Alman Bilim Adamları Yardım Cemiyeti) adlı bir topluluk kurulmuştur ve cemiyet başkanlığını da Prof. Dr. Philipp Schwartz üstlenmiştir.
Türkiye’de Üniversite Reformu çalışmalarına rastlayan bu dönemde Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ıslahat müşaviri olan Albert Malche'nin 1933'teki daveti ile Rudolf Nissen ile bu teklif üzerine çalışmışlar ve neticede kendisi başta olmak üzere 100'ün üzerinde bilim insanı Türkiye'ye gelerek uzun yıllar Türk üniversitelerinde çalışma imkânı bulmuşlardır.[1] Schwartz, 6 Temmuz 1933 günü Mehmet Rüştü Uzel, Albert Malche ve Salih Zeki ile görüşmüş; Reşit Galip’in başkanlığında yapılan toplantıya da katılmıştır. 6 Temmuz günü, bu görüşmelerdeki olumlu neticeler vesilesiyle Fritz Neumark’ın deyimi ile "Alman-Türk Mucizesi"nin günü olarak anılmıştır.[2] Prof.Dr.Philipp Schwartz o dönem 39 yaşındadır. Ankara’da Milli Eğitim Bakanı’ndan alınan bir randevuda, “Yurtdışındaki Alman Bilimadamları Acil İhtiyaç Birliği”nin Başkanı olarak, aslında 3 bilim insanını Türkiye’nin kabul etmesini önerecektir. İsviçre’deki arkadaşları, heyecan içinde bu görüşmenin sonucunu bekliyordu.
Anılarında Ord. Prof. Dr. Philipp Schwartz şöyle yazıyor :
“ Ankara’da uzun bir masa. Masanın başında Milli Eğitim Bakanı Dr.Reşit Galip. Sağ yanında hükümetin “üniversite reformu danışmanı” Prof.Dr.Albert Malche, onun yanındaki koltuk boş bırakılmış. Masanın çevresindeki diğer koltuklara Bakanlık yetkilileri oturmuşlar. Tam saat 14.00’te salona girdiğimde, hepsi hazır, beni bekliyordu ve bana boş koltuğu işaret ettiler. Tam yedi saat, soluğumu tutmuş, Fransızca olarak yürütülen bu önemli toplantıda sorulara yanıt yetiştirmeye çalışıyordum. Ama saat 21.00’de toplantıdan çıktığımda, benden büyük bir merakla haber bekleyen İsviçre’deki arkadaşlarıma telgraf çektim : “Üç değil, otuz.” Otuz sonra üçyüz oldu.”
Masanın başında oturan üç kişi, Reşit Galip, .Prof. Dr. A. Malche ve Prof. Dr. P. Schwartz, doğmakta olan “üniversite”nin üç ebesiydi. Ama bir süre sonra Ord. Prof. Dr. Philipp Schwartz yalnız kalacaktı; ama yılmayacaktı ve mücadeleyi bırakmayacaktı. Henüz dersler başlamadan Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip istifa etmek zorunda kalmıştı; bir süre sonra bu gelişmeleri protesto eden .Prof. Dr. A. Malche Türkiye’den ayrılmıştı.[3]
Bu görüşmeler neticesinde 1933 yılında İsviçre'den Türkiye'ye gelerek İstanbul Üniversitesi'nde çalışmaya başlayan Schwartz, Patoloji bölüm başkanlığı görevini de üstlenmiş ve Patolojik Anatomi Enstitüsü'nü kurmuştur. 1948'de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı da olmuştur.[4] 1952'de ABD'ye gidene dek bu görevini sürdürmüştür.
1953'te ise Pensilvanya'daki Warren State Hospital'daki araştırma bölümünün başında çalışmaya başlamıştır. 1957'de Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi, profesörlük haklarını iade etmiştir ancak Schwartz'ın talebine rağmen üniversitede tekrar çalışmaya başlamasını yaşını gerekçe göstererek reddetmiştir.[5]
1 Aralık 1977'de ölmüştür ve Zürih'teki Fluntern Mezarlığı'na defnedilmiştir. Kızı Susan Ferenz-Schwartz, Zürih'te psikiyatrist olarak çalışmaktadır. Ord. Prof. Dr. Philipp Schwartz adına Alexander von Humboldt Vakfı tarafından burs verilmektedir.[6]
Türkiye'de hazırladığı yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye'de bulunduğu 19 yıl içinde 17’si yurt dışı 13’ü yurt içi dergilerinde yayınlanan 30 makale, her biri birkaç kez basılan 8 kitap kaleme aldı.[7]
- Pathologia Anatomia, 1939
- İltihap
- Selim ve Habis Urlar
- Hemoblastozlar
- Genel Histopatoloji
- Özel Histopatoloji
- İnsan Akciğer Veremi Bilgisine Giriş, 1940
- Otopsi Tekniği, (R. Rössler ve M. Yenerman ile), 1944
- Tüberkülozun Başlangıç Devrinde Reenfeksiyon, 1949.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1933-1945 senelerinde Türkiye'ye sürgün
- Üniversite Reformu
- Namal A. (2003), Ord.Prof. Dr.Philipp Schwartz’ın (1894-1977) İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Patoloji Eğitimine Katkıları, Türk Patoji Dergisi, Cilt.19 (1-2), s.1-6.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Atatürk ve Üniversite Reformu (1933)" (PDF). 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ "Yücel Namal - Türkiye'de 1933–1950 Yılları Arasında Yükseköğretime Yabancı Bilim Adamlarının Katkıları" (PDF). 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ "O Bizlerden Biri: "Unutulmuş Kurtarıcı" Philipp Schwartz". 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Türkiye'ye bir 'millî utanç seferberliği' gerekiyor - Duvar - 16 Aralık 2016". 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ Gerald Kreft: "'Dedicated to Represent the True Spirit of the German Nation in the World': Philipp Schwartz (1894–1977), Founder of the Notgemeinschaft.", Shula Marks, Paul Weindling, Laura Wintour (eds.): In Defence of Learning. The Plight, Persecution and Placement of Academic Refugees 1933–1980s (Proceedings of the British Academy, Cilt. 169). Oxford University Press, Oxford 2011, ISBN 978-0-19-726481-2, s. 127–142
- ^ "The Philipp Schwartz Initiative of the Alexander von Humboldt Foundation supported by the Federal Foreign Office". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ "O Bizlerden Biri: "Unutulmuş Kurtarıcı" Philipp Schwartz". 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
