Peyzaj
 | Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Peyzaj, insanlar tarafından algılandığı şekliyle, karakteri tabii veya insanî unsurların eyleminin ve etkileşiminin sonucu olan bir alan anlamına gelir.[1] Bu, Avrupa Peyzaj Sözleşmesine göre tanımıdır.
Peyzaj önemlidir ama manzara gibi değil, çünkü tarih ile günümüz, kültür ile tabiat arasında bağlantı kurar.[2][3] Çeşitli değerlere sahiptir ama bu değerlerin hepsi somut değildir (yer duygusu gibi) ve insanların ana maddesidir – peyzajı oluşturan ve değer verenler onlardır.
Peyzaj, belirli bir yerden bakıldığında görüş açısına giren tüm topografik, tabii ve kültürel verileri v bir alanın tüm görünür özelliklerini içerir.[4]
Peyzaj, hayatlarımız için ortam sağlar. Peyzajlar ihtiyaçlarımızın yanı sıra tabiat ihtiyaçlarımızı sağlar. Örnek vermek gerekirse yaban hayatı, vahşi hayat vs. faaliyetlerimizin fonksiyonunu ve görünümünü şekillendirebilir ve etkileyebilir. Bu aktiviteler şunlardır:
- Rekreasyon ve sağlık
- Yaban hayatı ve biyolojik çeşitlilik (biyoçeşitlilik)
- Eğitim ve deneyim
- Tarım, ormancılık ve gıda
- Doğal kaynaklar
- Ulaşım ve altyapı
- Yerleşim
- Yerel açıklık
- Tarih
Peyzajlar dinamiktir. Peyzaj karakteri son yıllarda oluşan süreçlerle değişmektedir. Peyzajın değişimine etki yapan farklı kuvvetler vardır. Bunlar:
- Tarım ve orman
- Doğal kaynaklar
- Turizm
- Çevre yönetimi
- İklim değişikliği
- Yerleşim, gelişim ve kalkınma
- Rekreasyon
- Enerji
Çevre düzenlemesi, peyzaj mimarlığının ilgi alanı içindedir. Dolayısıyla peyzaj kavramı peyzaj mimarlığı çalışmalarının temelini oluşturur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Simensen, Trond; Halvorsen, Rune; Erikstad, Lars (1 Haziran 2018). "Methods for landscape characterisation and mapping: A systematic review". Land Use Policy (İngilizce). 75: 557-569. doi:10.1016/j.landusepol.2018.04.022
. ISSN 0264-8377. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
- ^ Wu, J. 2006. Cross-disciplinarity, landscape ecology, and sustainability science. Landscape Ecology 21:1-4.
- ^ Wu, J. and R. Hobbs (Eds). 2007. Key Topics in Landscape Ecology. Cambridge University Press, Cambridge.
- ^ Wu, J. 2008. Landscape ecology. In: S. E. Jorgensen (ed), Encyclopedia of Ecology. Elsevier, Oxford.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Coğrafî terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |