Pekin Sitong Köprüsü protestosu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pekin Sitong Köprüsü protestosu
2003'te Sitong Köprüsü
Tarih 13 Ekim 2022
Konum
Sitong Köprüsü, Haidian Bölgesi, Pekin, Çin

39.96564°K 116.31517°D

Sebebi Xi Jinping'e ve Çin hükûmetinin sıfır COVID politikasına muhalefet
Sonuç Protestocu tutuklandı, pankartlar ve hoparlörler kaldırıldı
Öne çıkan figürler Peng Lifa

Pekin Sitong Köprüsü protestosu, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) 20. Ulusal Kongresi'nin başlangıcında Çin'de düzenlenen bir protestodur. 13 Ekim 2022 sabahı, bir protestocu, ÇKP genel sekreteri Xi Jinping'in kişilik kültü, diktatörlük, insan hakları ihlalleri, sansürün güçlendirilmesi, ömür boyu liderlik arayışı ve sıfır COVID-19 politikasının uygulanmasına karşı pankartlar asarak ve Pekin, Haidian Bölgesi'ndeki Sitong Köprüsü'nde (Çince: 四通桥; pinyin: Sitong Qiáo) lastik yakarak gösteri yaptı.

Protestocunun kimliği doğrulanmadı ancak Tank Adam'a atıfta bulunularak Köprü Adam veya Sancak Adam olarak adlandırıldı.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Tsinghua Üniversitesi sosyoloji profesörü Sun Liping'e göre 2000'lerde Çin'de sık sık protestolar düzenlendi ve 2010'da 180.000 protesto düzenlendi.[1]

Xi Jinping'e ve politikalarına karşı bu protesto, yetkililerin protestolar ve muhalefet üzerinde son derece sıkı kontrol uyguladığı bir dönem olan ÇKP Ulusal Kongresi'nin başlamasından sadece birkaç gün önce geldiği için nadirdi. Xi'nin benzeri görülmemiş bir üçüncü dönem kuralının Kongre'de pekişmesi bekleniyordu.[2][3][4][5][6][7]

Protesto[değiştir | kaynağı değiştir]

Protesto, 13 Ekim'de Sitong Köprüsü'nde yalnız bir protestocu tarafından düzenlendi. Turuncu yelek ve sarı miğfer giyerek inşaat işçisi kılığına giren protestocu, köprüye iki pankart yerleştirdi ve dikkat çekici duman çıkarmak için lastikleri ateşe verdi. Daha sonra bir hoparlör aracılığıyla defalarca "Okulda ve işte greve gidin, diktatörü ve ulusal haini Xi Jinping'i görevden alın! Yemek istiyoruz, özgürlük istiyoruz, oy kullanmak istiyoruz!" [8] Kısa sürede güvenlik güçleri tarafından tutuklandı.[9][10]

Olayın fotoğrafları çevrimiçi sosyal medyada hızla yayıldı.[11][12]

New York Times 2022/12/07 tarihinde ona "Peng Lifa" adını veren bir makale yayınlamış olsa da, protestocunun kimliği doğrulanmadı. Bununla birlikte, bazıları onun akademik bir fizikçi olduğuna inanıyor ve protestocuyla bağlantılı olduğu varsayılan bir Twitter hesabını hayranlık mesajlarıyla doldurdu.[8] Wall Street Journal ve Radio Free Asia, bazı aktivistlerin protestocunun 48 yaşındaki fizik meraklısı Peng Zaizhou olarak da bilinen Peng Lifa olduğuna inandıklarını bildirdi.[13][14]

Protesto afiş temaları arasında Xi Jinping'in kişilik kültü, diktatörlük ve totaliter yönetim, insan haklarının ihlali, sansürün güçlendirilmesi, Xi Jinping'in süre sınırlamalarına uyulmamasına rağmen yeniden seçilmesi, Kültür Devrimi, "sıfır COVID" politikasının uygulanması ve ve fazla çalışma mevcuttur.[10][15][16][17][18]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Stanford Üniversitesi'nde Sitong Köprüsü protestosuyla dayanışma amacıyla Xi Jinping karşıtı broşürler
Stanford Üniversitesi'nde Sitong Köprüsü protestosuyla dayanışma amacıyla Xi Jinping karşıtı broşürler

Eylemi BBC News tarafından "Bay Xi'nin yönetimi altında görülen Çin protestolarının en önemli eylemlerinden biri" olarak tanımlandı.[8]

Protestoya yanıt olarak, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Kanada, Hollanda ve Güney Kore'deki çok sayıda üniversitenin kampüslerinden protestocuyla dayanışma gösteren posterlerin ve Xi Jinping'i kınayan sloganların yer aldığı çok sayıda fotoğraf Twitter'da dolaştı.[19][20] Benzer protesto sloganları daha sonra Çin'in diğer şehirlerinde [21] ve AirDrop aracılığıyla grafiti olarak ortaya çıktı.[22] Eylemlerini kutlayan sanat da çevrimiçi olarak paylaşıldı.[8]

Sansür[değiştir | kaynağı değiştir]

Protestonun fotoğrafları ve videoları Çin internet sansür sistemi tarafından sansürlendi.[23][24] Protestonun video veya görüntülerini yeniden yayınlayan bazı kişiler de tutuklandı.[25][26] Çinli yetkililer, "Sitong Köprüsü" ve "cesur adam" [27] dahil olmak üzere insanları protestoya yönlendirebilecek terimleri sansürledi ve Bloomberg News, "cesaret", "köprü" ve hatta "Pekin" gibi kelimelerin de sansürlendiğini bildirdi.[27][28]

Sonraki ay Apple, AirDrop'un Çin'deki kullanıcılar için bir seferde 10 dakikadan fazla "Herkes" modunda etkinleştirilmesini önleyen bir iOS güncellemesi yayınladı (bundan sonra gönderenin alıcının kişiler listesinde olmasını gerektiren bir moda geri dönüyor) ). Apple, bunun istenmeyen görüntüleri azaltmaya yardımcı olmayı amaçladığını ve özelliğin daha sonraki bir tarihte Çin dışında kullanıma sunulacağını açıkça belirtti. Değişikliğin Çin hükûmetinin talebi üzerine yapıldığı Bloomberg News tarafından öne sürüldü.[29][30]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "China's Spending on Internal Policing Outstrips Defense Budget". Bloomberg News. 6 Mart 2011. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  2. ^ "'New tank man': Rare protest in Beijing mars Xi Jinping's moment". The Washington Post. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. the Sitong Bridge in Beijing on Friday, where protest banners with slogans criticizing the Communist Party's policies were hung the day before, ahead of China's 20th Communist Party Congress 
  3. ^ "'We all saw it': anti-Xi Jinping protest electrifies Chinese internet". The Guardian. 14 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. Such an overt and publicised protest against Xi specifically would be significant at the best of times, but this occurred just days out from the ruling Communist party congress. 
  4. ^ "Anti-Xi protest spreads in China and worldwide as Chinese leader begins third term". CNN. 23 Ekim 2022. 4 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. Over the past week, as party elites gathered in Beijing's Great Hall of the People to extoll Xi and his policies at the 20th Party Congress, anti-Xi slogans echoing the Sitong Bridge banners have popped up in a growing number of Chinese cities and hundreds of universities worldwide. 
  5. ^ "Unusual public criticism of Xi Jinping before CCP meeting". Quartz. 14 Ekim 2022. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. 
  6. ^ "China's "Bridge Man" inspires Xi Jinping protest signs around the world". BBC News. 18 Ekim 2022. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. A rare one-man protest against Xi Jinping in Beijing has inspired solidarity protests around the world as China's party congress sits this week. 
  7. ^ "Rare protest criticizes China's president days before Communist Party congress". NBC News. 13 Ekim 2022. 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. A rare protest calling for Chinese President Xi Jinping's overthrow was staged in the country's capital Thursday, days before the start of the Communist Party congress, which is expected to cement his rule for an unprecedented third term. 
  8. ^ a b c d "China congress: How one man on a bridge marred Xi Jinping's big moment". BBC News (İngilizce). 21 Ekim 2022. 13 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022. 
  9. ^ "China protest: Mystery Beijing demonstrator sparks online hunt and tributes". BBC News (İngilizce). 14 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ a b "'New tank man': Rare protest in Beijing mars Xi Jinping's moment". The Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. 
  11. ^ "'We all saw it': anti-Xi Jinping protest electrifies Chinese internet". The Guardian. 14 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ Pollard (14 Ekim 2022). "Rare political protest banners removed in Chinese capital". Reuters (İngilizce). 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  13. ^ Fan (22 Ekim 2022). "Beijing Protester's Battle Cry Sends Ripples Worldwide". The Wall Street Journal. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2022. 
  14. ^ "Chinese police pressure family of U.S.-based student over support for "Bridge Man"". Radio Free Asia. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2022. 
  15. ^ "北京闹市出现反习反封控、要求民主横额". Radio Free Asia (Çince). 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2022. 
  16. ^ "Rare protest against China's Xi Jinping days before Communist Party congress". CNN (İngilizce). 13 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. 
  17. ^ "Anti-CCP protest and lockdown fears fuel China tensions before congress". The Guardian (İngilizce). 13 Ekim 2022. 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. 
  18. ^ "Chinese police arrest bridge protestor calling for citizens to "take down dictator Xi Jinping"". The Daily Telegraph (İngilizce). 13 Ekim 2022. ISSN 0307-1235. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  19. ^ "Beijing Protester's Battle Cry Sends Ripples Worldwide". The Wall Street Journal (İngilizce). 22 Ekim 2022. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 
  20. ^ "Beijing Bridge Demonstration Goes Global Ahead of Xi's Big Meeting". National Review. 14 Ekim 2022. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  21. ^ "Anti-Xi Slogans in Rare Beijing Protest Spread Within China". Bloomberg News. 18 Ekim 2022. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022. 
  22. ^ "Anti-Xi Jinping Posters Are Spreading in China via AirDrop". Vice News. 19 Ekim 2022. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  23. ^ "China quashes social media about protest banners in Beijing". Associated Press (İngilizce). 13 Ekim 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  24. ^ Wakabayashi (14 Ekim 2022). "China's Internet Censors Race to Quell Beijing Protest Chatter". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. 
  25. ^ "Shanghai police detain retired teacher who posted "Bridge Man" clips on Twitter". Radio Free Asia (İngilizce). 17 Ekim 2022. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2022. 
  26. ^ "Global Propaganda on Uyghurs, 20th Congress Censorship, Brazen Transnational Repression". Freedom House (İngilizce). October 2022. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2022. 
  27. ^ a b "China censors "Beijing" on Weibo, torture in Izium, and Russia is jailing its elites". Coda Media (İngilizce). 20 Ekim 2022. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  28. ^ "China Censors "Beijing" After Rare Protest in City Against Xi". Bloomberg News. 14 Ekim 2022. 2 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 
  29. ^ "Apple Limits iPhone File-Sharing Tool Used for Protests in China". Bloomberg News. 10 Kasım 2022. 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  30. ^ "Apple hobbled a crucial tool of dissent in China weeks before widespread protests broke out". Quartz (İngilizce). 27 Kasım 2022. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.