Peaky Blinders
Peaky Blinders, 1880'lerden 1910'lara kadar faaliyet gösteren İngiltere'nin Birmingham şehrinde bulunan bir sokak çetesinin üyeleriydi. İşçi sınıfı İngiltere'sinin sert ekonomik yoksunluklarından doğan grup, ekseriyetle alt-orta sınıf geçmişe sahip genç suçlulardan oluşuyordu. Hırsızlık, şiddet, haraç alma, yasadışı bahis yapma ve kumarın kontrolü ile uğraştılar. Üyeler, tipik olarak özel dikim ceketler, yakalı pardesüler, düğmeli yelekler, ipek eşarplar, paçalı pantolonlar, deri çizmeler ve sivri düz şapkalardan oluşan özel kıyafetler giydiler.
Blinders'ın egemenliği, Birmingham ve çevresindeki bölgelerde toprak için savaştıkları "Sloggers" ("ringe ağır bir darbe vurabilecek biri için boksör bir terim"[1] ) dahil olmak üzere rakiplerini yenmekten geldi. Billy Kimber liderliğindeki daha büyük bir çete olan Birmingham Boys'un onları ele geçirdiği 1910'a kadar yaklaşık 20 yıl boyunca “kontrolü” ellerinde tuttular. 1920'lerde ortadan kaybolmalarına rağmen, "Peaky Blinders" adı, Birmingham'daki herhangi bir sokak çetesi için eşanlamlı argo haline geldi.
2013 yılında, isim Peaky Blinders adlı bir BBC televizyon dizisi için yeniden kullanıldı. Başrollerini Cillian Murphy, Paul Anderson ve Joe Cole'un paylaştığı dizi, Dünya Savaşı'ndan hemen sonra Birmingham'da faaliyet gösteren kurgusal bir suç ailesini konu alıyor.
Ün yapmış üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Peaky Blinders'ın en güçlü üyesi Kevin Mooney olarak bilinen bir adamdı. Gerçek adı Thomas Gilbert'ti, ancak rutin olarak soyadını değiştirdi.
Çetenin diğer önde gelen üyeleri David Taylor, Earnest Haynes, Harry Fowles ve Stephen McNickle idi.[2][3] "Bebek Suratlı Harry" olarak bilinen Harry Fowles, 1904 Ekim'inde bisiklet çaldığı için 19 yaşında tutuklandı.[3] McNickle ve Haynes aynı zamanda sırasıyla bisiklet çalmak ve haneye tecavüz suçlarından tutuklandı. Her biri suçlarından dolayı bir ay tutuklu kaldı. West Midlands polis kayıtları, tutuklanan üç kişiyi "sarhoş gruplar halinde sokaklarda dolaşan, yoldan geçenlere hakaret eden ve kötü ağızlı genç adamlar" olarak nitelendirdi.[3] Taylor, yüklü bir ateşli silah taşıdığı için 13 yaşında tutuklandı.[3]
Birçok çete üyesi daha sonra Birinci Dünya Savaşı'nda savaştı. Peaky Blinder olarak adlandırılan ilk kişi olan Henry Lightfoot, hayatında üç kez İngiliz Ordusuna katıldı ve 1916'da Somme Savaşı'na katıldı.[4] En genç üyelerden biri olan Henry Fowler, yıllar sonra siperlere diri diri gömüldü ve kurtarıldıktan sonra bir süre konuşamadı veya göremedi.[5]
Kötü şöhretli gangster Billy Kimber aynı zamanda eski bir Peaky Blinder'dı.[6]
Silahlar ve moda[değiştir | kaynağı değiştir]
Peaky Blinders, silahlara ek olarak kemer tokaları, metal uçlu çizmeler, ateş demirleri, bastonlar ve bıçaklar gibi çeşitli yakın dövüş silahları kullandı.[7] George Eastwood'un davasında, kemer tokası tarafından dövülmüştü. Percy Langridge, Haziran 1900'de Polis Memuru Barker için bıçak kullandı.[8] Eylül 1905'te Peaky Blinder William Lacey tarafından bir Summer Hill çete üyesinin vurulması ve öldürülmesi gibi Webley tabancaları gibi ateşli silahlar kullanıldı.[9]
Çete üyeleri sık sık, zamanın çeteleri için alışılmadık olan özel giysiler giyerdi. Hemen hemen tüm üyeler düz bir şapka ve bir palto giyiyordu. Peaky Blinders, genellikle bel altı pantolon ve düğmeli ceketlerle özel dikim takımlar giyerdi.[10][11] Daha varlıklı üyeler ipek eşarplar ve metal düğmeli kolalı yakalar takarlardı. Ayırt edici kıyafetleri şehir sakinleri, polis ve rakip çete üyeleri tarafından kolayca tanınabilirdi. Çete üyelerinin eşleri, kız arkadaşları ve metresleri gösterişli giysiler giymeleriyle tanınırdı. İnciler, ipekler ve renkli eşarplar yaygındı.[10][2][11]
Dağılması[değiştir | kaynağı değiştir]
Yaklaşık on yıllık siyasi kontrolden sonra, artan etkileri daha büyük bir çete olan Birmingham Boys'un dikkatini çekti. Peaky Blinders'ın yarış parkurlarına doğru genişlemesi, Birmingham Boys çetesinin şiddetli tepkisine yol açtı. Peaky Blinder aileleri, Birmingham'ın merkezinden kırsal alanlara fiziksel olarak mesafe koydu. Blinders'ın yeraltı suç dünyasından çekilmesiyle, Sabini çetesi Birmingham Boys çetesine geçti ve 1930'larda Orta İngiltere üzerindeki siyasi kontrolü sağlamlaştırdı.[12][13][14]
Eğitim, disiplin ve daha sert polislik ve cezalandırma gibi diğer unsurlar da Blinders'ın etkisinin azalmasına katkıda bulundu ve 1920'lerde gözden kayboldular.[15] Peaky Blinders olarak bilinen belirli çete azaldıkça, isimleri şiddetli sokak gençliğini tanımlamak için genel bir terim olarak kullanılmaya başlandı.[10] Çetenin faaliyetleri 1880'lerden 1910'lara kadar sürdü.[16][17]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Young (15 Eylül 2019). "Origins of the Peaky Blinders shocks author of new book about Birmingham gangs". Birmingham Live (İngilizce). 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.
- ^ a b Larner, Tony (1 Ağustos 2010). "When Peaky Blinders Ruled Streets with Fear". Sunday Mercury. s. 14. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Peak" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b c d "Meet the real Peaky Blinders..." Birmingham Mail. 11 Eylül 2013. 30 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Chinn, pp. 155–159
- ^ Laurs Raphael (30 Kasım 2017). "11 Things You Didn't Know About Peaky Blinders". Esquire. 5 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2019.
- ^ Louise Rhind Tutt (7 Eylül 2019). "Real Peaky Blinder: Truth Behind the Legend". I Love Manchester. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2019.
- ^ Cormier, Roger (30 Mayıs 2016). "12 Eye Opening Facts About the Peaky Blinder". Mental Floss. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2019.
- ^ Chinn p. 179
- ^ Chinn, p. 192
- ^ a b c "The Peaky Blinders are a romanticised myth". GQ. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) Kaynak hatası: Geçersiz<ref>etiketi: "Halls" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Solly. "Who Were the Real 'Peaky Blinders'?". Smithsonian Magazine (İngilizce). 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.
- ^ "UK Chaps". 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2018.
- ^ Barley, Nick (2001). "London A-Z Series No.1 (A Sample....) 'G for Gangland London'". The Times. 30 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2006.
- ^ "'Undiscovered Country': Towards A History Of The Criminal 'Underworld'". School of Cultural Studies: Leeds Metropolitan University. 2001. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (.doc) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2006. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Chinn, p. 108, 116, 194
- ^ "Peaky Blinders: Was there a real-life Tommy Shelby?". The Week UK (İngilizce). 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017.
- ^ "Carl Chinn – The real 'Peaky Blinders'". History West Midlands (İngilizce). 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017.