Parkinsonizm
Parkinsonizm; tremor (titreme), bradikinezi (hareketlerde yavaşlık), rijidite (sertlik) ve posturel instabilite (duruş dengesizliği) ile karakterize bir klinik sendromdur.[1][2] Parkinsonizm, Parkinson hastalığında bulunan birçok semptoma sahiptir; ancak bir hastalık değil, semptomlar bütünüdür. Parkinson hastalığı ise ilerleyici tipte nörodejeneratif bir hastalıktır. Parkinsonizm'in altında yatan birçok sebep vardır ve tanısını koymak karmaşık olabilir. [3][4] Nörodejeneratif bir hastalık olan Parkinson hastalığı Parkinsonizm'in en sık sebebidir. Bununla birllikte, bir çok farklı sebep de benzer semptomlara yol açabilir. Toksinler, bazı metabolik hastalıklar ve Parkinson'dan farklı bazı nörolojik hastalıklar bunun nedeni olabilir.[5]
Parkinsonizm semptomlarının %7'si bazı ilaçları kullandıktan sonra ortaya çıkar. Bu semptomlara sebep olabilen ilaçlar; fenotiyazinler (perphenazine, chlorpromazine vb.), thioxanthene, butyrophenone (haloperidol vb.), piperazinler (ziprasodine vb.) ve nadiren de antidepresanlardır. İlaç ilişkili Parkinsonizm insidansı yaşla birlikte artar. İlaç ilişkili Parkinsonizm genelde başladığı seviyede kalmaya meyillidir, Parkinson hastalığı gibi ilerleyici değildir.[6]
Ayırıcı tanılar
Parkinson hastalığı tanısı konmadan önce ayırıcı tanı olarak şu hastalıklar düşünülebilir:
- AIDS[7]
- Kortikobazal dejenerasyon[1]
- Creutzfeldt–Jakob hastalığı[8]
- Diffüz Lewy cisimciği hastalığı[1]
- İlaç ilişkili parkinsonizm ("pseudo-parkinsonism") (antipsikotikler, metoklopramid, MPTP gibi ilaçlardan dolayı)[1][9]
- Esansiyel tremor[10]
- Multiple sistem atrofisi[11]
- Parkinson plus sendromları
- Progressive supranuclear palsy[1]
- Zehirli maddelere bağlı; karbon monoksit,[12] karbon disulfit,[12] manganaz,[12] paraquat,[13] civa,[14] heksan, rotenone, Annonaceae, ve toluene[15] gibi maddelerden dolayı semptomlar görülebilir.
- Wilson Hastalığı
- Paraneoplastik sendrom: kanserden kaynaklanan antikorlara bağlı nörolojik semptomlar
- Genetik
- Rapid onset dystonia parkinsonism (DYT12)
- Parkin mutasyonu
- X-linked dystonia parkinsonism (DYT3)
Kaynaklar
- ^ a b c d e Clinical Neurology (6th bas.). Lange: McGraw-Hill Medical. 2005. ss. 241–5. ISBN 0-07-142360-5. Birden fazla
|ISBN=ve|isbn=kullanıldı (yardım) - ^ Bradley J. Robottom; William J. Weiner; Lisa M. Shulman. "42". International Neurology: A Clinical Approach. Blackwell Publishing Ltd. ss. 152–158. ISBN 978-1-405-15738-4. Birden fazla
|ISBN=ve|isbn=kullanıldı (yardım) - ^ Rao G, Fisch L, Srinivasan S, et al.
- ^ "Parkinsonism: a review-of-systems approach to diagnosis". Seminars in neurology. 27 (2). 2007. ss. 113–22. doi:10.1055/s-2007-971174. PMID 17390256. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım); Birden fazla|DOI=ve|doi=kullanıldı (yardım) - ^ "Clinical differentiation of parkinsonian syndromes: prognostic and therapeutic relevance". Am. J. Med. 117 (6). 2004. ss. 412–9. doi:10.1016/j.amjmed.2004.03.032. PMID 15380498. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım); Birden fazla|DOI=ve|doi=kullanıldı (yardım) - ^ http://www.parkinsons.org.uk/PDF/FS38_druginducedparkinsonism.pdf
- ^ Tse W; Cersosimo MG; Gracies JM; ve diğerleri. (2004). "Movement disorders and AIDS: a review". Parkinsonism Relat. Disord. 10 (6). ss. 323–34. doi:10.1016/j.parkreldis.2004.03.001. PMID 15261874. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım); Birden fazla|DOI=ve|doi=kullanıldı (yardım) - ^ "Movement disorders and Creutzfeldt–Jakob disease: a review". Parkinsonism Relat. Disord. 12 (2). 2006. ss. 65–71. doi:10.1016/j.parkreldis.2005.10.004. PMID 16364674. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım); Birden fazla|DOI=ve|doi=kullanıldı (yardım) - ^ "Mechanisms of MPTP toxicity and their implications for therapy of Parkinson's disease" (PDF). Med. Sci. Monit. 11 (1). 2005. ss. RA17–23. PMID 15614202. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım) - ^ http://www.news-medical.net/news/20090902/LINGO1-variant-responsible-for-essential-tremors-and-Parkinsons-disease.aspx
- ^ "Multiple system atrophy". Rev. Neurol. (Paris). 159 (5 Pt 2). 2003. ss. 3S31–8. PMID 12773886. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım) - ^ a b c Parkinson's Disease and Other Movement Disorders. In: Harrison's Principles of Internal Medicine (16th bas.). McGraw-Hill Professional. 2004. s. 2414. ISBN 0-07-140235-7. Birden fazla
|ISBN=ve|isbn=kullanıldı (yardım) - ^ Dinis-Oliveira RJ; Remião F; Carmo H; ve diğerleri. (2006). "Paraquat exposure as an etiological factor of Parkinson's disease". Neurotoxicology. 27 (6). ss. 1110–22. doi:10.1016/j.neuro.2006.05.012. PMID 16815551. Birden fazla
|pmid=ve|PMID=kullanıldı (yardım); Birden fazla|DOI=ve|doi=kullanıldı (yardım) - ^ Tremor/InvoluntaryMovements: Excerpt from Field Guide to Bedside Diagnosis
- ^ Weiss J. Chapter 151.