Otar Çiladze
Otar Çiladze ოთარ ჭილაძე | |
---|---|
Doğum | 20 Mart 1933 Tiflis, Gürcistan |
Ölüm | 1 Ekim 2009 (75 yaşında) Tiflis |
Meslek | Yazar |
Milliyet | Gürcü |
Otar Çiladze (Gürcüce: ოთარ ჭილაძე) (d. 20 Mart 1933, Siğnaği — ö. 1 Ekim 2009, Tiflis), Gürcü şair ve yazardır. Stalin sonrası dönemde Gürcü edebiyatının canlanmasında belirleyici rol oynadı. Romanlarında Sümer ve Yunan mitolojilerinden büyük ölçüde yararlandı. Efsanevi bir Yunan anlatısını trajik bir aşk hikâyesiyle birleştiren Yolda Bir Adam Gidiyordu adlı epik romanı Türkçeye çevrilmiştir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çiladze, Gürcistan'ın doğu bölgesi Kaheti'de yer alan Siğnaği kasabasında doğdu. Tiflis Devlet Üniversitesi'nde öğrenim gördü ve 1956 yılında gazeteci çıktı. Çalışmaları, özellikle şiirleri 1950'lerde yayımlanmaya başladı. Bu dönemde Tiflis'te edebiyat gazeteciliği yaptı ve dergiler yönetti. 1972-73 arasında uzun bir seri olarak yayımlanan Yolda Bir Adam Gidiyordu (გზაზე ერთი კაცი მიდიოდა), Beni Bulan Herkes (ყოველმან ჩემმან მპოვნელმან, 1976), Avelum (აველუმი, 1995) gibi romanlarla ünlendi. 1997'de Mnatobi dergisinin baş editörü oldu. Çiladze aynı zamanda çok sayıda şiir ve oyun yayımladı. Bazı şiirleri Türkçeye de çevrildi; dergilerde ve antolojilerde yer aldı. 1983'te Şota Rustaveli Ödülü, 1993'te Gürcistan Onur Ödülü, 2003'te Saba En İyi Roman Ödülü'nü aldı. Çiladze, uzun bir hastalıktan sonra Ekim 2009'da yaşamını yitirdi. Tifls'te Mtatsminda Panteonu'nda toprağa verildi. Büyük kardeşi Tamaz Çiladze de yazardır.
Sanatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çiladze'nin yaşadığı Tiflis kenti, onun şiirsel bakışının, dünyayı hissedişinin kaynağıdır; çünkü Çiladze kentli ruhuna sahip bir yazardı. O daha çok, gece Tiflis'ini sever; çünkü onun için şiir, düşünmenin, hayatı tartmanın, iç dünyada yoğunlaşmanın aracıdır ve bu da sessizliği zorunlu kılar. Çiladze'nin romanlarında üç zamanı, geçmişi, şimdiki zamanı ve geleceği bir arada, iç içe geçmiş halde görürüz. Onun için bu üç zaman bir bütündür ve birbirinden ayrılamaz. İnsanın, halkın kaderi de bu üç zaman içinde tasarlanmıştır. Semboller ve metaforlar onun roman sanatında ve anlatımında önemli rol oynar. Bu durum, insanın özgürleşme yolunda kötü güçlere karşı savaşında bir araç olarak kullanılmıştır.
Romanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yolda Bir Adam Gidiyordu (გზაზე ერთი კაცი მიდიოდა, roman, 1973)
- Beni Bulan Herkes (ყოველმან ჩემმან მპოვნელმან, roman, 1976)
- Demir Tiyatro (რკინის თეატრი, roman, 1981)
- Mart Horozu (მარტის მამალი, roman, 1991)
- Avelum (აველუმი, roman, 1995)
- Mutlu Çilekeş (ბედნიერი ტანჯული, 2003)
- Küfe (გოდორი, roman, 2003)
- Tzate’nin Kızıl Çizmeleri (წათეს წითელი წაღები, 2007)
Şiirleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tren ve Yolcular (მატარებლები და მგზავრები, 1959)
- Kil Tabletler (თიხის ფირფიტები, 1963)
- Demir Yatak (რკინის საწოლი, 1965)
- Işık Yılı (სინათლის წელიწადი, 1967)
- Çocuk Konukların İsteklerini Çalıyordu (ბავშვი უკრავდა სტუმრების თხოვნით, 1968)
- Dokuz Poema (ცხრა პოემა, 1969)
- Kalbin İkinci Yarısı (გულის მეორე მხარე, 1974)
- Yaşamı Unutma (გახსოვდეს სიცოცხლე, 1984)
- Şiirler (ლექსები, 1987)
- Aralık Güneşi (მზე დეკემბერში, 1999)
- Merdiven (კიბე, 2002)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Biyografi (Gürcüce)14 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "ქართველი კლასიკოსი ოთარ ჭილაძე გარდაიცვალა" ("Ünlü Gürcü yazar Otar Çiladze yaşamını yitirdi") (Gürcüce)
- "Gürcü edebiyatçı Otar Çiladze hayata veda etti" - CNN Türk23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.