Nejat Eczacıbaşı
Nejat Eczacıbaşı | |
---|---|
Doğum | 5 Ocak 1913 İzmir, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 6 Ekim 1993 (80 yaşında) Pensilvanya, ABD |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
Eğitim | Heidelberg Üniversitesi University of Chicago Berlin Humboldt Universitesi Kaiser Wilhelm Institute |
Meslek | Kimyacı, sanayici |
Organizasyon | Eczacıbaşı Holding |
Evlilik | Beyhan Eczacıbaşı |
Çocuk(lar) | Bülent Eczacıbaşı Faruk Eczacıbaşı |
Mehmet Nejat Ferit Eczacıbaşı (5 Ocak 1913, İzmir, Osmanlı Devleti - 6 Ekim 1993, Philadelphia, Pensilvanya, ABD), Türkiye'de ilaç sanayisinin kurucuları arasında yer alan Türk kimyacı ve sanayici.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Eczacı Süleyman Ferit Eczacıbaşı'nın oğludur. Robert Koleji'ini bitirdikten sonra 1934'te Almanya'daki Heidelberg Üniversitesi'nde kimya öğrenimini tamamladı. Ertesi yıl ABD'deki Chicago Universitesi'nden yüksek kimya diploması aldı. Uzmanlık alanı olarak biyokimyayı seçti. Berlin Humboldt Universitesi Kimya Fakültesi'ni bitirerek 1937'de kimya doktoru oldu. 1939'a kadar Kaiser Wilhelm Enstitüsü'nde (sonradan Max Planck Enstitüsü) Profesör Adolf Butenandt'ın asistanlığında bulundu. Hormonlar ve vitaminler üzerine araştırmalar yaptı.
Türkiye'ye döndükten sonra, 1940'ların başında vitamin hapları ve vitaminli bebek maması üreten küçük bir laboratuvar kurdu. Daha sonra İstanbul'da kurulan Eczacıbaşı İlaç Fabrikası'nın yönetimini üstlenerek Türk ilaç sanayisinin gelişiminde ön ayak oldu. 1940'larda başladığı seramik eşya imalatının yanı sıra seramik sağlık gereçleri, temizlik kâğıtları, konserve, kaynak elektrodları, plastik kökenli ambalaj malzemesi ve sağlık armatürleri gibi alanlara da girdi. 1974'te sermaye piyasasına girerek halka açık ilk yatırım ortaklığını kuran Eczacıbaşı, 1969'da kurulan Eczacıbaşı Holding'de yönetim kurulu üyeliğini üstlendi. Ancak bununla ilgili tartışmalar devam etmektedir.
Türk Eğitim Vakfı'nın kurucuları arasında yer alan Eczacıbaşı, 1972'den beri Uluslararası İstanbul Festivali'ni düzenleyen İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) ile Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı'nın da kurucularındandır. İstanbul Festivali'nin başarılarından dolayı 1974'te Avrupa Konseyi'nden madalya aldı. 1983'te Türk Kimya Derneği Kimya Sanayiine Katkı Onur Belgesi'ne, 1975'te Türkiye Kızılay Derneği Şeref Madalyası'na, 1976'da da Almanya Federal Cumhuriyeti Büyük Liyakat Nişanı'na değer görüldü. Nejat Eczacıbaşı anılarını Kuşaktan Kuşağa (1982) adıyla yayımladı. 1946'da Beyhan (Ergene) Eczacıbaşı'yla yaptığı evlilikten Bülent Eczacıbaşı ve Faruk Eczacıbaşı doğmuştur. İzmir Rotary Kulübü'nün kurucu üyelerindendir. 6 Ekim 1993 tarihinde katarakt ameliyatı için gittiği ABD'de öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gün Dökümü 284.Bölüm - Nejat Eczacıbaşı (Video). TRT Arşiv. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2018.
- Robert Lisesinde öğrenim görenler
- 1913 doğumlular
- 1993 yılında ölenler
- Türk kimyagerler
- 20. yüzyıl Türk iş insanları
- Türk sanayiciler
- Türk hayırseverler
- İzmir ili doğumlular
- 1948 Türkiye İktisat Kongresi'ne katılanlar
- Türk dolar milyarderleri
- Eczacıbaşı ailesi
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- Türk eczacılar
- Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı sahipleri
- TÜBİTAK Bilim Kurulu üyeleri
- Türk biyokimyagerler
- Heidelberg Üniversitesinde öğrenim görenler
- Türk icra kurulu başkanları
- Berlin Humboldt Üniversitesinde öğrenim görenler
- Chicago Üniversitesinde öğrenim görenler