Navarin Kuşatması (1825)
| Navarin Kuşatması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yunan İsyanı | |||||||
 Navarin Kuşatması (1825) | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |
 Birinci Yunanistan Cumhuriyeti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Kavalalı İbrahim Paşa |
Yeoryos Karaiskakis | ||||||
| Güçler | |||||||
|
2.200 Muhafız 12 top 5 brigantin | |||||||
| Kayıplar | |||||||
| Hafif |
1.200 ölü 200 esir | ||||||
Navarin Kuşatması, Yunan İsyanı'nda evre.
Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ve donanması Yunan İsyancıların işgalindeki Navarin'i kuşatarak geri aldı.
Kuşatma öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
1417 yılında Venedik’in eline geçen şehir, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında nihai olarak Osmanlı topraklarını katıldı (1501). 1686-1715 arasında yeniden Venedik işgalinde kalan Navarin, Sadrazam Silahdar Damad Ali Paşa komutasındaki Mora Seferi sırasında geri alındı. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Akdeniz’de bulunan Amiral Orlov komutasındaki Rus donanması tarafından Nisan 1770’te işgal edildiyse de, Haziran 1770'te Osmanlı ordusunca geri alındı.[1]
1821 yılında Yunan İsyanı başladığında ise, Navarin bir kez daha isyancıların hedeflerinden biri haline geldi. 29 Mart 1821 tarihinde kuşatılan Navarin, dört ay süren direnişin ardından teslim oldu. Ancak, teslim anlaşmasının koşullarına rağmen 19 Ağustos 1821 günü kapılar açılınca, Yunan isyancılar hemen içeriye hücum etti ve kaçabilen 160 kişi dışında 3.000 kişilik Müslüman nüfusun tamamı öldürüldü.[2]
Kuşatma[değiştir | kaynağı değiştir]
1825 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun destek istediği Mısır Beylerbeyi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın oğlu Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Mısır eyalet askerleri ve (25 gemilik) donanması Osmanlı donanması ile birleşerek Modon'a çıktı. Ardından Navarin limanı ablukaya alındı. Navarin kalesinde 1.200, Sphacteria Adası’nda ise 12 topa sahip 1.000 kişilik bir Yunan savunma kuvveti vardı.
8 Mayıs 1825'te Modon’dan hareket eden Osmanlı-Mısır donanması Sphacteria adasının güneyine asker çıkardı. İlerleyen Osmanlı birlikleri Yunan isyancıları kuzeydeki dar kanala doğru sürdüler. Muharebede 350 Yunan isyancı ölürken, 200'ü esir edildi.[3]
Karadaki Yunan muhafızların ağır yenilgisi üzerine limandaki 5 Yunan brik telaşa kapılarak demir aldı ve limanı terketti. Üzerlerine Osmanlı donanmasından açılan ateş sonucu zayiat veren gemiler bölgeden ayrıldı.
Kaleye kapanan Yunan isyancılar ise mücadelelerini sürdürdüyse de, verdikleri yüksek zayiat sonucunda teslim oldular (eski kalede teslim şartları imzalandığı sırada 786 Rum muhafız bulunuyordu[4] Osmanlı birliği 19 Mayıs 1825'te önce eski kaleyi ardından ise yeni kaleye girdi. Yunan isyancıların tüm silah ve mallarına el konulurken, tahliye mutabakatı gereği kalan muhafızların Kalamata'ya gitmelerine izin verildi.
Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Osmanlı birliği Navarin'nden içeri doğru ilerleyerek 20 Mayıs 1825 tarihinde Maniaki Muharebesi'nde Yunan isyancıları ağır bir yenilgiye uğrattı ve Arkadya bölgesine doğru yürüyüşe geçti.[5]
Kuşatma sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Osmanlı İmparatorluğu Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Mısır donanması ve birliklerinin de desteğiyle 1826 itibarıyla Mora'yı Yunan isyancılardan temizlediyse de, bölgenin ve Navarin'in kaderi 20 Ekim 1827'de meydana gelen Navarin Baskını ile değişti.
Sözkonusu baskında Osmanlı-Mısır donanmasının Navarin limanında demirliyken İngiliz, Fransız ve Rus donanmaları tarafından savaş ilanı olmaksızın baskına uğratılarak imha edilmesi sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun bölgeyi koruyabilecek kudrette bir gücü kalmadı. İngiliz-Fransız-Rus İttifakının baskısı sonucu imzalanan tahliye sözleşmesi uyarınca kale boşaltıldı ve 29 Ağustos 1828’de General Maison komutasında bölgeye gelen Fransız kuvvetleri tarafından teslim alındı.[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Navarin" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2006), c.32, s. 441-442". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2023.
- ^ "That Greece Might Still Be Free The Philhellenes in the War of Independence", William St. Clair, Oxford University Press, Londra (1972), s.43 ISBN 0192151940
- ^ Tayyip Gökbilgin, "Navarin", İslam Ansiklopedisi, c.9, İstanbul (1964), s.133
- ^ "Yunan İstiklâl Harbi ve Navarin Muharebesi", Fevzi Kurtoğlu, Askerî Deniz Matbaası, İstanbul (1944), c.1, s.51
- ^ ""Greek City Times" sitesi, "Battle of Maniaki" sayfası, 20 Mayıs 2022". 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2023.
- ^ "1768-1774 Osmanlı-Rus Harbi’nde Navarin Kalesi", Göktürk Altındiş Ankara (2021), s.131