Natalka Poltavka (opera)
.jpg) | |
| Müzik | Mykola Lysenko |
|---|---|
| Gala | 24 Kasım 1889 (Rusça) |
| İlk gösterim yeri | Odesa |
Natalka Poltavka (İngilizce: Poltava'dan Natalka), Ukraynalı besteci Mykola Lisenko'nun, Ivan Kotlyarevsky'nin Natalka Poltavka adlı oyununa dayanan ve ilk kez 1889'da sahnelenen üç perdelik bir operasıdır.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Kotlyarevsky'nin 1819'daki oyununun orijinal versiyonu, eser boyunca farklı bölümlerde söylenen bir dizi Ukrayna halk şarkısını içeriyordu. Oyunun bilinen ilk müzikal uyarlaması Harkiv'li müzisyen A. Barsytsky tarafından yapılmış ve 1833 yılında yayınlanmıştır. Eş zamanlı olarak M. Shchepkin'in Vyborny'yi canlandırdığı oyunun prömiyeri 1830'larda baş kemancı ve daha sonra şef A. Gurianov tarafından düzenlenen kompozisyonla Moskova'da yapıldı. Daha sonraki düzenlemeler A. Yedlichka, M. Vasyliev ve diğerleri tarafından yapılmıştır.
Lisenko'nun versiyonu
[değiştir | kaynağı değiştir]Lisenko, 1864'te opera üzerinde çalışmaya başladı. Ancak opera sahnesi için yazma deneyiminden yoksun olduğu için devam etmedi. Nihai 1889 versiyonu, çalışmanın önceki tüm versiyonlarını gölgede bıraktı. Lisenko, oyundaki orijinal şarkıları alarak, oyunda geçen türküler ve danslara orkestra eşlikleri yazmıştır. Müzik içeriğini genişletti, bazı kısımlara fon müziği yaptı. Şarkılar aryalara dönüştürüldü ve Kotlyarevsky'nin oyununun ruhuna sadık kalan bir uvertür ve müzikal girişler eklendi. Lisenko'nun versiyonu genellikle bir opera olarak kategorize edilse de,[1] uzun konuşma diyalogları içerdiği için bir opera-comique olarak da düşünülebilir.
V. Iorish'in müziğinin eklenmesiyle yapıtı "Büyük Opera" olarak kabul ettirmek için yapılan girişimler başarılı olmadı. Kiev Devlet Operası, Lisenko'nun orijinal versiyonuna geri döndü.
Performanslar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Opera ilk kez 12/24 Kasım 1889'da Odessa'da (Rusça) sahnelendi.
Mykola'nın rolünün ilk oynayanlardan biri, besteci Igor Stravinsky'nin babası Fyodor Stravinsky idi.
Opera, 1925'ten beri Ukrayna Devlet Operası tarafından ve II. Dünya Savaşı'ndan beri Kiev Konservatuvarı Opera Stüdyosu tarafından icra edilmektedir. Bu dönemde parçalar M. Shchepkin, M. Kropivnytsky, P. Saksahansky, M. Zankovetsky, I. Patorzhynsky, M. Lytvynenko-Volhemut, M. Donets ve O. Petrusenko gibi önde gelen Ukraynalı şarkıcılar tarafından seslendirildi.
2007'de Kiev Operası'nda orkestranın Ukrayna halk enstrümanlarıyla desteklendiği bir varyantı üretildi. Bu sürüm orta düzeyde beğeni aldı.
Özet
[değiştir | kaynağı değiştir]Perde I
[değiştir | kaynağı değiştir]Natalka, yurtdışında çalışan nişanlısı Petro'nun dönüşünü beklemektedir. Viborniy'i kendi adına aracılık etmeye ikna eden yaşlı toprak sahibi Vozniy ise onu gözüne kestirmiştir..
II. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Viborniy, Natalka'nın annesi Terpilikha'yı kızının Petro'nun belirsiz dönüşünü beklemek yerine zengin Vozniy ile evlenmesi gerektiğine ikna eder. Natalka çaresizlik içinde olsa da köyün genç kızları düğün için onu hazırlar.
III. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Petro geri döner: Mykola, Natalka'nın nişanlandığını ona bildirir. Natalka ortaya çıkar ve Petro'ya sadece onu sevdiğini söyler. Terpilikha itiraz eder ve Petro, Natalka mutlu olmayacaksa köyü terk etmeye söz verir. Bu jestten etkilenen Vozniy yumuşar ve her şey mutlu biter.
Film uyarlaması
[değiştir | kaynağı değiştir]Lisenko'nun operası, 24 Aralık 1936'da Ukrayna'da gösterime giren bir film haline getirildi . Film, Ivan Kavaleridze tarafından yönetildi.[2] Bu film eski Sovyetler Birliği'nde yapılmış bir operanın ilk uyarlamasıydı.[3][4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ e.g. in Oxford Music Online, Lysenko, Mykola
- ^ IMDb'de Natalka Poltavka (1936)
- ^ Shevchuk (19 Ekim 2003). "Harvard Film Archive acquires unique collection of Ukrainian films". The Ukrainian Weekly. 2 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2008.
- ^ Soviet Film Music: An Historical Survey. Routledge. 1997. ss. 59. ISBN 978-3-7186-5911-1.