Mehmet Fehmi Ağa
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Dr. Mehmet Fehmi Ağa (Mykolayiv, 1896 - Pensilvanya, 1978) Rusya doğumlu Türk tasarımcı, sanat yönetmeni ve modern Amerikan yayıncılığının öncüsüdür. Dergilerde sanat yönetmenliği rolünün oluşturulmasında ve Avrupa avangard akımının Vogue, Vanity Fair ve House & Garden (Condé Nast yayınevinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki amiral gemisi dergiler) gibi önemli dergilerin sayfalarına ulaştırmada etkili oldu. §
Yaşamının erken dönemi ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağa, Rus İmparatorluğu'nda (günümüzde Ukrayna) Türk kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Eğitimi, Kiev'deki İmparator Peter Büyük Politeknik Enstitüsü'nün ekonomi bölümünden, Paris'te Doğu dilleri eğitimine kadar geniş bir yelpazedeydi. Daha sonra sanat eğitimi aldı ve fotoğraf, tipografi ve bilimlerde yeterlilik kazandı.
Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Dr. Mehmet Fehmi Ağa 1928'de Vogue Berlin'in sanat yönetmeni oldu. Ağa, yenilikçi yaklaşımlarıyla Vogue'un Paris ve Berlin ofislerinde hızla dikkatleri üzerine çekti. Yaratıcı sayfa düzenlemeleri, 1929'da Condé Montrose Nast'ın dikkatini çekti ve Nast onu Vogue'un Amerikan baskısının sanat yönetimini devralmaya ikna etti. Dr. Mehmet Fehmi Ağa 1929'da Vogue'un New York ofisine geldiğinde kısa sürede bir tasarım devrimine neden oldu. Yaptığı cesur ve yenilikçi tasarımlar sadece Vogue'da değil, aynı zamanda kardeş yayınları olan Vanity Fair ve House & Garden'da da kendini hissettirdi.[1]
Gelişim ve kuram[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağa, moda yayınlarında grafikleri yeniden elden geçirdi, sayfa yapılarını yalınlaştırdı ve metin ile resimler arasında yakın bir ilişki kurdu. Ağa, Vogue'un eski görünümünü ortadan kaldırdı, Art Deco eğrilerini ve Konstrüktivizmin temiz çizgileriyle dergiyi tepeden tırnağa yeniledi. İtalik yazıları Futura gibi öne eğimli sans serif yazı tipleriyle değiştirdi ve derginin görünümünü Avrupa'nın en yeni avangard yazılarıyla senkronize ederken sayfalardaki tüm gereksiz tasarım öğelerini (fotoğrafların etrafındaki kenarlıklar, sütunları, kenar çubuklarını) kaldırdı. Kariyeri boyunca, Ağa Vogue'un kenar boşluklarını o kadar genişletti ki, sayfanın her iki tarafındaki beyaz boşluklara çamaşır listesi oturtulabilirdi bir görüşe göre.[2] İlk çift sayfalı formaları ve ilk tam sayfa görüntüleri tasarladı, fotoğrafları kenarlıksız, sayfanın kenarından taşacak şekilde bastırdı. Ağa aynı zamanda dergideki editörlük sürecinin her yönüne dahil oldu. İyi tasarımın ötesinde, 1930'da “gerçekten modern bir dergi yayınlamayı düşünüyorsanız, önce modern malzeme almalısınız” dedi. Bir meslektaş, Ağa'nın o kadar hızlı genişlediğini ve "pencerelerden dışarı fırlamasını, çatıda büyümesini veya asansör boşluklarını işgal etmesini önlemek için Graybar Binası'na ek bir katın eklenmesi gerektiğini" belirtti. Kısa süre sonra sorumlulukları arasında Vanity Fair'in yanı sıra ev tarzı House & Garden dergisi de yer aldı. Ağa, Edward Steichen, Carl Van Vechten ve Edward Weston'ın fotoğraflarını ve resimsel özelliklerini bir araya getirdi.[1]
Ağa, 1943'te Condé Nast'tan ayrıldı ve yayıncılar ve mağazalar da dahil olmak üzere çeşitli şirketler için aranan bir grafik danışmanı oldu. Hem Art Directors Club'ın (1935) hem de AIGA'nın (1953–55) başkanı oldu ve tasarımda iyi bir zevk sahibi olarak tanındı. Ağustos 1939'da PM Magazine tarafından yayınlanan bir anmada William Golden, Ağa'nın tasarımcılarına yüklediği yüksek beklentiler hakkında şunları yazdı: "Ağa'nın talepleri çok basit görünüyor. Bir şeyi okunaklı hale getirin, mantıklı bir şekilde sunun ve bir şekilde lüks görünmesini sağlayın... tabi onun seveceği bir şekilde. Bu nedenle, bir sayfanın nasıl görünmesi gerektiğini düşündüklerinin yalnızca bir versiyonunu değil, on, yirmi veya kırkını tasarlarlar. . . Ve tam üretkenlik için bu yöntem benzersizdir. Hiç gün yüzüne çıkmamış, reddedilen pafta balyalarına gelince; tamamen boşa gittiklerini düşünmüyorum. Bir gün, Grafik Sanatlar konusunda daha az yorulmuş bir akademisyen onları gün yüzüne çıkaracak ve hiçbir şeyden hoşlanmayacak kadar çok şey bilen adam tarafından teşvik edilen inanılmaz miktarda orijinal ve heyecan verici çalışma yeniden keşfedecek." —DP
Katkıda Bulunanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
1934-1942. "MF Ağa." Leslie Projesi. http://www.drleslie.com/Contributors/agha.shtml 18 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
1972 Onur Listesi. "MF Ağa." Sanat Yönetmenleri Kulübü. http://www.adcglobal.org/archive/hof/1972/?id=293 15 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
William Golden tarafından "Çok Şey Bilen Adam". PM Dergisi. Cilt 5, hayır. 2 (Ağustos. /Eylül. 1939). http://library.rit.edu/gda/content/educational 7 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Archived copy". 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2014.
- ^ Daniele Baroni e Maurizio Vitta. Storia del design grafico. Milano, Longanesi, 2003. 978-88-304-2011-3.http://library.rit.edu/gda/designer/dr-mehemed-fehmy-agha
