Markopaşa (dergi)

Markopaşa

Markopaşa'nın bir sayısının kapağı
Editör	Sabahattin Ali
Kategoriler	Kara mizah
Sıklık	22 sayı
Yayımcı	Tan Matbaası
İlk sayı	25 Kasım 1946
Son sayı	19 Mayıs 1947
Ülke	Türkiye
Dil	Türkçe

Markopaşa, Sabahattin Ali, Aziz Nesin, Rıfat Ilgaz ve Mustafa Mim Uykusuz’un yazarlığını yaptığı 1946 yılında yayın hayatına başlayan Türk basın tarihinin en yüksek tirajlı yayınlarından biri olan cuma günleri çıkan haftalık mizah dergisidir. Sabahattin Ali başyazarlığını, Mustafa Mim Uykusuz da çizerliğini üstlenmiştir. Gazetenin adı, Aziz Nesin'in Gerçek adlı gazetede yazdığı "Markopaşa’ya Şikayet" köşesinden gelir.

Toplumcu ve gerçekçi bir mizah anlayışıyla yazılan Marko Paşa, akılda kalıcı söylemler kullanırdı. O dönemlerde sert muhalefet gösteren derginin yazarlarına karşı birçok dava açılmış, kimi sayılar toplatılmış ve hatta dergi ismindeki Paşa kelimesinden dolayı zamanın "Milli Şef"i İsmet Paşa ile alay ediyor diye kapatılmıştır. Bu tür olaylar yüzünden Markopaşa "Toplatılmadığı zamanlar çıkar" veya "Yazarları hapishanede olmadığı zamanlar çıkar." gibi ibarelerle çıkardı. Kimi zaman yazarlar dergiyi elden dağıtmaya çalışmışlar, buna karşın çok sayıda satmayı başarabilmişlerdir ki derginin tirajı 60-70 binlere dek ulaşmıştır. O dönemlerde en çok satan gazetelerin tirajları bile 50 bini geçmemekteydi.

Markopaşa kapatılınca sırasıyla; Merhumpaşa, Malumpaşa, Yedi-Sekiz Hasan Paşa, Hür Marko Paşa, Bizim Paşa, Ali Baba ve Kırk Haramiler adları altında yeniden çıkarıldı.

Bibliyografya

• Levent Cantek; Markopaşa/Bir Mizah ve Muhalefet Efsanesi, İletişim Yayınları
• Mehmet Saydur; Markopaşa Gerçeği, Çınar Yayınları
• Mehmet Ergün ; Sahte Marko Paşa (Alt başlık ; Bir Provokasyonun Öyküsü), Papirüs Yayınları

Yazarlarının Markopaşa yazıları:

• Sabahattin Ali; Markopaşa Yazıları ve Ötekiler, YKY
• Rıfat Ilgaz;Yokuş Yukarı Çınar Yayınları
• Aziz Nesin; Geriye Kalan, Adam Yayınları