Marcelino Sanz de Sautuola

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Marcelino Sanz de Sautuola
DoğumMarcelino Sanz de Sautuola y Pedrueca
2 Haziran 1831(1831-06-02)
Santander, Cantabria, İspanya
Ölüm2 Haziran 1888 (57 yaşında)
Santander, Cantabria, İspanya
Milliyet İspanya
EğitimSantander Eyalet Orta Öğretim Enstitüsü
Mezun olduğu okul(lar)Valladolid Üniversitesi
Hukuk
Tanınma nedeniAltamira Mağarası'nın kaşifi ve araştırmacısı
Çocuk(lar)María (1871-1946) [1]
Kariyeri
DalıTarih öncesi ve arkeolog
EtkiledikleriÉmile Cartailhac
Henri Breuil
Büyük keşfinin dünya çapında tanınmasını görecek kadar yaşamadı.

Don Marcelino Sanz de Sautuola y Pedrueca veya Marcelino de Sautuola, Altamira mağarasının bulunduğu arazinin sahibi olan İspanyol hukukçu ve amatör arkeolog.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey İspanya'da Santander'de bir evi ve yakınlardaki Puente San Miguel kasabasında bir malikanesi olan, soylu kökenli ve ekonomik açıdan iyi bir konuma sahip bir ailenin oğlu olarak 1831 yılında doğdu. Lisans eğitimini 1845-1848 yılları arasında Santander Eyalet Orta Öğretim Enstitüsü'nde Felsefe ve Edebiyat alanında tamamladı, ardından Valladolid Üniversitesi'nde Hukuk okudu. Mesleğini icra etme ihtiyacı olmadığından, Santander'in zengin ticari burjuvazisi çerçevesinde kendisini aile mirasının idaresine ve çok gençliğinden beri sevdiği doğa bilimleri, botanik ve jeoloji çalışmaları ile bunlara sonradan ilave edeceği tarih öncesi arkeolojisine adadı.

1859 yılında Valladolid'de düzenlenen "Casilla la Vieja İlleri Tarım, Hayvancılık, Sanayi ve Güzel Sanatlar Sergisi"nde katılımcı olarak ödül aldı, 1863 yılında çiftliğine ilk okaliptüs örneğini dikti ve 1866'da Santander Eyalet Sergisi çerçevesinde bu ağacın Cantabria'ya iklimlendirilmesine ilişkin "Apuntes sobre la aclimatación del Eucaliptus globulus en la provincia de Santander" adında bir rapor yayınladı.

İl Nüfus Sayımı Kurulu ile Alışveriş Merkezleri ve Yürüyüş Yolları Komisyonu'nda temsili görevleri yerine getirirken ya da Vergi Mükellefleri Birliği'nin başkan yardımcısı ve Santander Limanı Çalışmaları Kurulu'nun sözlü sekreteriyken bile arkeoloji ve antropolojiye olan ilgisi vardı. 1866'da Kraliyet Tarih Akademisi'nin ilgili üyesi ve 1872'de Santander Eyaleti Anıtlar Komisyonu'nun başkan yardımcısı seçildi.[1]

1878'de Paris'te düzenlenen Uluslararası Sergi'ye (başlangıçta bölgesel ürünlerle katıldığı) katılımı, bu sergi sırasında antropolojik pavyonu ziyaret etme ve bildiği ve küçük koleksiyonunda bulunanlara benzer tarih öncesi malzemeleri gözlemleme fırsatını yakalaması belirleyici oldu. Paris'ten döndüğünde büyük bir heyecanla Revilla de Camargo ve diğerleri gibi Cantabrian mağaralarında daha sistematik araştırmalara ve keşiflere başladı.

O zamanlar çiftliklerinde arazi ortakçılığı yapan İspanyol dokumacı Modesto Cubillas, 1868 civarında ilgisini çekebilecek bir mağara keşfettiğini ona bildirdi.

Altamira Mağarası[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzde eşsiz tarih öncesi sanat koleksiyonuyla tanınan Altamira mağarası, yerel halk tarafından aslında biliniyordu, fakat yine de Modesto Cubillas Pérez tarafından "keşfedildiği" 1868 yılına kadar pek ilgi görmemişti.

Altamira mağarasının tavanlarında yer alan tarih öncesine ait Bizon resimleri

Sautuola mağaraları keşfetmeye 1875 yılında başladı. Sekiz yaşındaki kızı María, tavanın bizon resimleriyle kaplı olduğunu fark edip "Bak baba! Boyalı öküzler!" diye seslendiği 1879 yılına kadar resimlerden kimsenin haberi olmadı.[2] Bir yıl önce Paris'teki Dünya Sergisinde sergilenen Paleolitik nesnelere kazınmış benzer resimleri gören Sautuola, haklı olarak resimlerin de Taş Devri'nden kalma olabileceğini varsaydı. Bu nedenle daha sonraki çalışmalarında kendisine yardımcı olması için Madrid Üniversitesi'nden bir arkeologla anlaştı.

Yayın[değiştir | kaynağı değiştir]

Profesör Juan Vilanova y Piera, Sautuola'nın varsayımlarını destekledi ve yaptıkları araştırmaların sonuçlarını 1880'de[3] kamuoyunun büyük beğenisiyle yayınladılar. Yayın büyük yankı uyandırdı Çünkü tarih öncesi atalarımızın bu kadar yüksek düzeyde bir kültür sergilemeleri beklenmiyordu. Buna karşılık, zamanının bilim kurumu, resimlerin varsayılan eskiliğini kabul etme konusunda isteksizdi. Pirleri Fransız arkeolog ve antropolog Gabriel de Mortillet liderliğindeki Fransız uzmanlar, Sautuola ve Piera'nın hipotezini reddetme konusunda özellikle kararlıydılar ve bulguları, Lizbon'daki 1880 Tarih Öncesi Kongresi'nde büyük alay konusu oldu. Resimlerin üstün sanatsal kalitesi ve olağanüstü muhafaza durumu nedeniyle Sautuola sahtecilikle bile suçlandı. Bir yurttaş, resimlerin Sautuola'nın emriyle çağdaş bir sanatçı tarafından yapıldığını ileri sürdü.[4][5]

Altamira tablolarının kaşifi María Sanz de Sautuola

Sonraki 20 yıl boyunca, tarih öncesi tablolara ilişkin diğer bazı bulgular, Altamira tablolarını daha inandırıcı hale getirdi ve ana akım bilim insanları, İspanyollara olan muhalefetlerini geri çekti. 1902 yılında, önde gelen eleştirmenlerden biri olan saygın Fransız arkeolog Émile Cartailhac, L'Anthropologie dergisinde yayınlanan "Mea culpa d'un sceptique" başlıklı makalesinde hatasını net bir şekilde itiraf etti.[2][6]

Kalıt[değiştir | kaynağı değiştir]

Sautuola, Cartailhac'ın özründen on dört yıl önce ölmüştü ve onurunun iade edilmesinin ya da önsezilerinin daha sonra bilimsel olarak doğrulanmasının tadını çıkaracak kadar yaşamamıştı.[2] Modern tarihleme teknikleri, Altamira mağarasındaki resimlerin 11.000 ila 19.000 yıl öncesine kadar uzanan uzun dönemler boyunca yaratıldığını doğruladı. Paleolitik sanatın incelenmesi için Sautuola'nın keşiflerinin artık çok önemli olduğu düşünülmelidir.

Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sautuola'nın kızı daha sonra Cantabrian burjuvazisinin Botín ailesiyle evlendi. Banco Santander'in şu anki sahipleri Sautuola'nın torunlarıdır.

Sinemada Altamira[değiştir | kaynağı değiştir]

Mart 2016'da, Morena Films adlı yapım şirketinin, İngiliz yönetmen Hugh Hudson yönetiminde ve Antonio Banderas'ın Sautuola rolünde başrol aldığı, biyografik uzun metrajlı filmi, Altamira İspanya'da gösterime girdi. Sponsorluğunu Cantabria Hükümeti ve Botín Vakfı'nın da üstlendiği ve dünya çapında izlenmesi amacıyla İngilizce çekilen film, İspanya'da en azından gösterimin ilk haftasında beklenen başarıyı elde edemedi.[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Sanz de Sautuola, Marcelino". www.escritorescantabros.com. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2023. 
  2. ^ a b c St. Clair, Kassia (2016). The Secret Lives of Colour. Londra: John Murray. ss. 274-275. ISBN 9781473630819. OCLC 936144129. 
  3. ^ Sanz de Santuola, Marcelino (1880). Breves apuntes sobre algunos objetos prehistóricos de la provincia de Santander (İspanyolca). Real Academia de la Historia. 
  4. ^ Beveridge, W. I. B (1957). The art of scientific investigation. New York: Norton. 
  5. ^ Nissani, M. (1995). "The Plight of the Obscure Innovator in Science". Social Studies of Science. 25: 165-83. doi:10.1177/030631295025001008. 
  6. ^ Cartailhac, Émile (1902). "La grotte d'Altamira, Espagne. Mea culpa d'un sceptique". L'Anthropologie. 13: 348-354. 
  7. ^ "La taquilla cierra Altamira: ni Banderas evita el fracaso del 'spot' de la cueva". El Español (İspanyolca). 5 Nisan 2016. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2023.