Mani (peygamber)
Mani | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 216 Tizpon, Mezopotamya |
| Ölüm | 276 Cündişapur, Sasani İmparatorluğu |
| Tanınma nedeni | Peygamber |
Mani (Farsça: مانی, d. 216, Tizpon - ö. 276, Cündişapur), gnostik bir din olan Maniheizm'in kurucusu. Birûni'ye göre Mani, Yeni Ahit'te bahsi geçen Faraklit'in kendisi olduğunu ve "son peygamber" olduğunu ileri sürdü.[1][2]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Mani, 216 tarihinde Arşaklılara ait Tizpon kentinde dünyaya geldi. Fakat güçlü dinsel eğilimlere sahip bir kişi olmalıydı, zira bir süre sonra Ecbatana'yı terk ederek, Güney Babilonya'da bulunan "Menakkede" adlı bir Mandeen tarikatına katıldı ve küçük oğlunu bu inançlara göre yetiştirdi. Mani'nin babası da, din reformu taraftarı olarak önemli etkinliklerde bulunmuş ve adeta oğluna öncülük etmiştir. Mani dinsel eğitiminin yanı sıra gençlik yıllarını nakkaşlık öğrenerek geçirmiştir.
Mani, Pers İmparatorluğu’nun I. Şapur (242–273) egemenliği altındaki döneminde, öğretilerini çok başarılı olarak halk arasında yayabilmiştir. Ancak I. Şapur'in ardından tahta çıkan hükümdar I. Behram (ya da II. Behram) onu Magerlerin bir şikayeti üzerine tutuklatıp 276 tarihinde idam ettirmiştir. Maniciler, Mani'nin bir haça çakılarak (İsa'daki gibi) idam edildiğini kayıt etmiş olsalar da, bunda bazı şüpheler vardır[kaynak belirtilmeli].
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Eschatology ii. Manichean Eschatology 20 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Encyclopædia Iranica
- ^ el-Birûni, Muhammed bin Ahmed; Eduard Sachau ed.; The Chronology of Ancient Nations; s. 190; W. H. Allen & Co.; Londra: 1879
