Liu Yuan
| Liu Yuan | |
|---|---|
.jpg) | |
| Önceki Chao imparatoru | |
| Hüküm süresi | MS 304-19 Ağustos MS 310 |
| Önce gelen | Gaozu |
| Sonra gelen | Liu He |
| Doğum | MS 304 |
| Ölüm | 19 Ağustos MS 310 |
| Hanedan | Liu Hanedanı |
Liu Yuan (Çince: 劉淵; pinyin: Liú Yuān; ö. 19 Ağustos MS 310), Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun kurucusu ve ilk imparatorudur.[1] Saltanatı MS 299'dan MS 325 yılında ölümüne kadar sürmüştür.
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Liu Yuan, Liu Bao'nun oğlu ve Şanyu Yufuluo'nun torunuydu. Baba, oğlunu, iyi bir eğitim aldığı, edebiyat ve askeri bilimlerde yetenekli olan Jin imparatorunun sarayında yetiştirilmek üzere gönderdi. Büyük bir gücü ve devasa bir yükselişi bulunmaktaydı. MS 279'da babasının ölümünden sonra, "Hyongnu'nun sol (yani doğu) grubunun" lideri olarak atandı. MS 290'da Çin'de yaşayan tüm "Hiung-nu'nun beş grubunun" başkomutanlığına atandı.
Sekiz Prens Savaşı sırasında Sima Yue, Xianbi ve Wuhuan'a güvendi, bu yüzden Sima Ying Hunlara güvenmeye karar verdi ve Liu Yuan'ı ona yaklaştırdı. 304 yılında Liu Yuan'ın anavatanına dönmesine izin vermek zorunda kaldı ve kendisini Büyük Şanyu ilan eden Hiung-nu, Sima Ying'in tarafını tuttu. Liu Yuan, Siyenpiler'e savaş ilan etti ve Sima Ying'in yenildiğini duyunca Jin Hanedanı'ndan bağımsızlığını ilan etti ve Han-wang unvanını alarak Han devletinin kurulduğunu ilan etti.
Generaller Wang Mi ve Shi Le, Liu Yuan'a katıldı ve kendi birliklerine genellikle Liu Cong'un oğlu ve Liu Yao'nun yeğeni tarafından komuta edildi. Bu dört general şehirleri ele geçiremedi, ancak Jin birliklerini savaşlarda ezdi. MS 308 baharında, Wang Mi'nin birlikleri, Jin'in başkenti Luoyang'ı kuşatmaya çalıştı, ancak geri püskürtüldü. Bununla birlikte, Puzi'deki Liu Yuan, kendisini Çin imparatoru ilan etti ve Jin imparatorluğuna ve onun içindeki yönetici Sima ailesine karşı bir savaş ilan etti.
MS 310'da Liu Yuan hastalanarak öldü ve tahtı kısa süre sonra ölen en büyük oğlu Liu He'ye bıraktı.
Fiziksel görünümü[değiştir | kaynağı değiştir]
Wei Kitabı'nda Çinli yazar Wei Shou, onun boyunun 1,80'den fazla olduğunu ve uzun sakalında kızıl saç telleri olduğunu belirtiyor.[2]
Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Eşleri ve çocukları:
- İmparatoriçe Huyan, Huyan klanından (呼延皇后) Huyan Yi'nin (呼延翼) kızı
- Liu He, Liang Prensi (劉和 梁王, ö. 310), ilk oğul
- İmparatoriçe Shan, Dan klanından (單皇后) Dan Zheng'in (單徵) kızı
- Beihai Prensi Liu Ai (劉乂 北海王, ö. 317), yedinci oğul
- Furen, Zhang klanından (张夫人)
- Liu Cong (劉恭, ö. 310), ikinci oğul
- Liu Cong, Chu Prensi (劉聰 楚王, ö. 31 Ağustos 318), dördüncü oğul
- Bilinmeyen
- üçüncü oğul
- Liu Yu, Qi Prensi(劉裕 齐王, ö. 310), beşinci oğul
- Liu Long, Lu Prensi(劉隆 鲁王, ö. 310), altıncı oğul
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Grousset, Rene (1970). The Empire of the Steppes. Rutgers University Press. ss. 56. ISBN 0-8135-1304-9.
- ^ The World of the Huns: Studies of Their History and Culture. Berkeley, California: University of California Press. 1973. s. 373. ISBN 0520015967.
Liu Yuan
| ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Gaozu |
Önceki Chao imparatoru MS 304 - MS 310 |
Sonra gelen: Liu He |
