Lezgi gazet
| Tür | Haftalık |
|---|---|
| Format | A3 |
| İmtiyaz sahibi | Hacıbey Hacıbeyov |
| Baş editör | Ağarıza Seyidov |
| Yardımcı editör | Şıhmurat Şıhmuratov |
| Kuruluş tarihi | 21 Temmuz 1928 |
| Dil | Lezgice |
| Genel merkez | Mahaçkala |
| Tiraj | ~10.000 (2010) |
| Resmî site | lezgigazet.ru |
Lezgi gazet (Lezgice: Лезги газет, Rusça: Лезгинская газета), 1928-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği'nde, şimdiyse Rusya'da yayımlanan sosyo-politik gazete.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gazete "Yeni Dünya" (ЦIийи дуьнья) ismiyle Hacıbey Hacıbeyov tarafından 1928'de kurulmuştur. Hacıbeyov aynı yıl ilk Lezgi alfabesini de kurmuştur. "Yeni Dünya" kendi alfabesinin kullanıldığı ilk Lezgice gazetedir.[1]
Gazete birkaç kez isim değiştirdi. Gazete 1931'de yayını durdurdu, ancak 1943'te "Sosyalizm Afişi" (Социализмдин пайдах) adı altında geri döndü.[2][3]
1951'de, Sovyetler Birliği, Rusça olmayan tüm gazetelerin içerikleri Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin resmî gazetesi olan Pravda'ya dayanmalıydı. Lezgi gazetesi "Dağıstan Gerçeği" (Дагъустандин гьакъикъат) olarak yeniden adlandırıldı ve içeriğinin neredeyse tamamı Rusça olan "Dağıstan Gerçeği" gazetesinde yayımlanmış çevirilerden oluşuyordu.[4]
1994'ten beri Lezgi Gazetesi'nin editörü olan Ağarıza Seyidov, "Bu karar, anadillerde kültür, dil ve edebiyatın gelişmesini engellediği için yanlış düşünülmüş ve hatalıydı" dedi. 1957'de Komünist Partisi kararını geri aldı ve gazete "Kommunist" (Коммунист) adı altında kendi içeriğini yayınlanmasına devam etti.[4]
Gazete 1973'te haftada üç kez basılıyordu ve tirajı 20.000'di.[5]
1978'de, gazete Sovyet hükûmetinden Onur Rozeti Nişanı layık görüldü.[4]
Gazete, yıllarca, Aleksandr Puşkin gibi Rus şairlerinin eserlerini Lezgin diline çeviren Şahıs Muradov'un eserlerini yayınladı.[6]
Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasının ardından gazete adını "Lezgi Gazet" olarak değiştirdi. 1994'te tirajı yaklaşık 4.000 idi.[7]
Günümüz
[değiştir | kaynağı değiştir]Gazete raporlarında politika, ekonomi, toplum, kültür ve spora odaklanılıyor. Ayrıca düzenli olarak Lezgi kültürü ve tarihi ile ilgili röportajlar ve profiller sunuyor.[7]
"Lezgi Gazet" halen Dağıstan'da yaşayan Lezgilere hizmet sunan birkaç Lezgice yayınından biri.[7] Gazetenin 2010'de 36 çalışanı ve yaklaşık 10.000 tirajı vardı.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ahmedov, Chonrid. "Гаджибек Гаджибеков" (Rusça). Lezgi Kim. 1 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2019.
- ^ "Лезгинские издания" (Rusça). Lezgi Yar. 1 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2019.
- ^ "Халкьдин милли газет" (Lezgice). Suleyman-Stalsky District. 10 Ocak 2010. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2019.
- ^ a b c d Seyidov, Ağarıza. "История "Лезги газет"". Lezgi Gazet (Rusça). 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2019.
- ^ «Коммунист» (газета Дагестанской АССР) (Rusça). Büyük Sovyet Ansiklopedisi:. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2019.
- ^ "Шах-Эмир Мурадов" (Rusça). Lezgi Yar. 1 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2019.
- ^ a b c "Республиканская газета "Лезги газет" на лезгинском языке" (Rusça). Republic of Dagestan Ministry of Press and Information. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2019.