Leif Ericson

St. Paul, Minnesota'da Leif Ericson onuruna yapılmış olan heykel

Vinland Haritası, İzlanda Sagalarında Leif Ericson'un yerleştiği aktarılan Vinland'ın yer almasından dolayı bu ad verildi. 13. yüzyıla ait orijinalin 15. yüzyılda çizilen kopyası olduğu iddia edildi ve Kolomb Öncesi Okyanus Ötesi Temas'ın delili olarak gösterildi. Ancak 20. yüzyılda hazırlanan sahte bir olduğu düşünülmektedir.

Leif Ericson, (Eski İskandinavca: Leif Erícsson , 970 - 1020) İzlandalı kâşif ve Amerika Kıtası'na ilk ayak basan Avrupalıdır. Bugün Kanada sınırları içinde kalan Newfoundland'u bulmak için yola çıkmış ve kıtanın farklı bölümlerini keşfetmiştir.

Yaşam

Leif Ericson'ın 970 yılında İzlanda'da Kızıl Eric (Eski İskandinavca: Eiríkr rauði) ve Thorhild'in (Eski İskandinavca:Þjóðhildr) oğlu olarak dünyaya geldiği rivayet edilir. Babası da Norveçli bir denizci olan Ericson'ın iki erkek ve bir de kızkardeşi vardır. Thorgunna adında bir kadın ile evlenmiş ve bir oğlu olmuştur.

Keşifleri

Norveç'te kaldığı süre içerisinde o dönemdeki birçok Norveçli gibi o da dinini değiştirerek Hıristiyan oldu. Norveç Kralı'na giderek hizmete hazır olduğunu söyledi. Kraldan aldığı görev doğrultusunda Grönland'ın batı kısımlarını görmek için keşif gezisi için yola çıktı. Aslında Amerika kıtasını ilk kez gören ve rapor eden Bjarni Herjólfsson'dan satın almış olduğu gemi ile bu toprakları kendisi de görmek için yola çıktı. Bu topraklar büyük olasılıkla Kanada'nın Newfoundland bölgesiydi.

Helluland ve Markland

Ericson’ın izlediği rota

Yoluna keşfini derinleştirmek için devam etmekte olan Ericson’ın karşılaştığı yer düz kayalıklara sahip bir bölgeydi, Muhtemelen bugünkü Baffin Adası’na çıkan Ericson bu bölgeye Helluland adını verdi Hellur Eski İskandinav dilinde düz kayalık anlamına gelir. Kâşif bir sonraki durağında ormanlık ve kumluk topraklar ile karşılaştı. Bugünkü Labrador olduğu düşünülen bu bölgeye de ‘’ormanlık’’ anlamına gelen Markland adını vererek, yeni bir kıta bulduğundan habersiz buradan ayrıldı.

Vinland’a yerleşme

Leif Ericson ve mürettebatı bir süre sonra bu bölgeye tekrar geldiklerinde ırmaklarda yaşayan oldukça iri somon balıklarının fazlalılğı, iklimin Norveç’inkine kıyasla çok daha yumuşak olması, kışın çok az miktar buzun olması ve yıl boyunca yeşil otların görülebilmesinden etkilenmişler ve birkaç da ev inşâ etmişlerdir. Ericson’ın Tırkır adındaki adamı –Tırkır o dönemde bir Türk ismidir, fakat Türklerin o dönemde o coğrafya olan uzaklıkları nedeni ile bu kişinin o dönemde hâlâ Türk isimleri almakta olan bir kavim olan Macarlar’dan olması kuvvetle muhtemeldir- bölgede yaban üzümleri bulmuş ve Leif bunun ardından bölgenin adını ‘’Vinland’’ olarak değiştirmiştir.

Ölümünden sonra

Leif Ericson’ın hayatının genelinde olduğu gibi nerede, ne zaman, ne şartlarda öldüğü hakkında da yeterli bilgi yoktur. Sadece 1020 yılında öldüğü rivayet edilir. Kâşifin ölümünden sonra, bugün, dünyanın pek çok yerinde onun ya da koyduğu isimler ile anınla birçok yer, kuruluş ve mekân vardır. İzlanda’daki Leifur Eiríksson Havaalanı ve adına dikilmiş heykeller bunlardan sadece bir kaçıdır. 1964 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Baines Johnson 9 Ekim gününü Amerika Birleşik Devletleri’nde Leif Ericson Günü olarak ilân etmiştir. Günümüzde kendisi hakkında ortaya atılan iddialardan biri de Ericson’ın Hudson Körfezi ya da Büyük Göller yolu ile Minnesota ‘ya kadar ulaştığıdır.

Popüler Kültür

SüngerBob KareŞort'un bir bölümünde (Dostum Köpük) Süngerbob "Leif Erikson" gününü kutlamaktadır

Dış bağlantılar

• (İngilizce) A reconstructed portrait of Leif Ericsson
• (İngilizce) Biography at the Dictionary of Canadian Biography Online
• (İngilizce) Leif Ericson Homepage