Lake and Peninsula Borough

Lake and Peninsula ili
Lake and Peninsula ili
İl
	Lake and Peninsula Borough
Ülke	ABD
Eyalet	Alaska
Merkez	King Salmon
Yüzölçümü
• Toplam	85.270 km²
Nüfus (2020)
• Toplam	1,381
• Yoğunluk	0.016/km²
Zaman dilimi	UTC-09.00 (Alaska)
• Yaz (YSU)	UTC-08.00 (Alaska)
	Resmî site; www.lakeandpen.com

Lake and Peninsula ili veya Lake and Peninsula Borough, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından Yupik ve Supiklerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi King Salmon'dur ve Alaska'da ayrıksı bir özellik olarak bu ile değil komşu Bristol Bay Borough iline aittir.

Yerli diller içinde, Yupikçe konuşanlar %5,41, Supikçe konuşanlar %3,87, Denağinaca konuşanlar ise %1,23'tür.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplam alanı 80.049 km² olup, 61.595 km² kara ve 23,05 km²'de sudur.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

2002 sayımına göre nüfusu 588 hane, 418 aile ve 1.823 kişidir. Amerika yerlisi %73,51, Beyaz %18,76, Siyah %0,05, Asyalı %0,22, Pasifik adalı %0,16, diğerleri %0,33, iki ya da çok ırklı %6,97, Latin kökenli %1,15'tir.

Yerli Halk[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerli halklar büyük ölçüde asimile olduğu için anadillerin konuşum oranı nüfuslarının oldukça altında kalır. Nüfus içerisinde Yupikçe konuşanlar %5,41, Supikçe konuşanlar %3,87, Denağinaca konuşanlar ise %1,23'tür.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

*Oncorhynchus tshawytscha* (İngilizce *king salmon*)

Avcılık ve toplayıcılık Yupiklerin ana geçim kaynağıdır. İlin ana gelir kaynakları arasında ticari balıkçılık ilk sırayı alır. İl yaz aylarında balıkçı gemileri ve deniz ürünleri işleyenlerce akına uğrar. Yüzer ve kıyı tabanlı işlemeciler çeşitli yerlerde çalışırlar. Bunları, sportif balıkçılık ve avcılık, ayı safari fotoğrafçılığı ve turizm izler.

Yöredeki en büyük ilk on işveren:^[1]

Lake and Peninsula School District
Bristol Bay Area Health Corp
ILIAMNA Development Corporation
Bristol Bay Native Assoc
Kokhanok Village Council
Native Council of Port Heiden
Levelock Village Council
Pedro Bay Village Council
Native Village of Perryville
Chignik Lagoon Village Council

Yerli Yapılanması[değiştir | kaynağı değiştir]

ANCSA Yapılanması[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD'nin Alaska'yı 1867 yılında Ruslardan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Eskimo ve Kızılderililerin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği ayrılan 12 coğrafi bölgeden (geographic region) biri de Bristol Koyu Bölgesi (Bristol Bay Region) coğrafi bölgesidir. Bu bölgede Bristol Bay Native Corporation (BBNC) adlı bölge şirketi (regional corporation) kurulmuş ve buna bağlı olarak da 18 tane köy şirketi (village corporation) oluşturulmuştur. Bölge şirketi arazinin yeraltı hakkına, köy şirketleri de yerüstü hakkına sahiptir.

Yöredeki Bristol Bay Native Corporation^[2] bölge şirketine bağlı köy şirketleri ve bulunduğu yerler:

Bay View Inc. : Ivanof Bay
Becharof Corporation : Egegik
Chigik River Limited : Chignik Lake
Chignik Lagoon Native Corporation : Chignik, Chignik Lagoon
Far West Inc. : Chignik Lake
Igiugig Native Corporation : Igiugig
Iliamna Native Corporation : Iliamna
Kokhanok Native Corporation : Kokhanok
Levelock Natives Limited : Levelock
Meshik Inc. : Port Heiden
New Halen Native Corporation : Newhalen
Nondalton Native Corporation : Nondalton
Oceanside Corporation : Perryville
Pedro Bay Corporation : Pedro Bay
Pilot Point Native Corporation : Pilot Point
Tanalian Inc. : Port Alsworth
Ugashik Native Corporation : Ugashik
Napaskiak Inc. : Napaskiak

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Yörede tek okul bölgesi (School District) bulunmaktadır.

Lake and Peninsula Okul Bölgesi (kısaltması LPSD, İngilizce Lake and Peninsula School District):^[3] Merkezi King Salmon'dadır. Kabaca Batı Virjinya eyaletinin alanı kadar bir alan kaplar. Okul sitelerinin hiçbirine karayoluyla ulaşım sağlanamaz. Ulaşım, botlarla ya da küçük uçaklarla olur.

Flora ve Fauna[değiştir | kaynağı değiştir]

İl flora ve fauna açısından Alaska'nın zengin yörelerindendir. Bristol Bay bölgesi som balığının en verimli yeri olup bu konuda dünyanın lideridir. Pasifik som balıklarının tatlısulara yumurtlamak için gelmeleri boz ayıları da kendilerine çeker. Bölgedeki boz ayıların (Ursus arctos) nüfusu 10.000 kadardır. Ren geyiği (Rangifer tarandus) ve sığın (Alces alces) büyük memelilerdendir. Küçük kara memelerileri içinde kurt (Canis lupus), kutup porsuğu (Gulo gulo), Kanada su samuru (Lontra canadensis), kızıl tilki (Vulpes vulpes), Kuzey Amerika kunduzu (Castor canadensis) yer alır. Deniz memelileri arasında deniz samuru (Enhydra lutris), Kuzey deniz aslanı (Callorhinus ursinus), fok (Phoca vitulina) ve göçmen balinalar kıyılarda ve açıklarında görülür. Kuşlar arasında ak başlı deniz kartalı (Haliaeetus leucocephalus), bayağı doğan (Falco peregrinus) ve deniz kuşlarının binlercesi kayalıklarda yaşamaktadır.