Lüshi Chunqiu
Lüshi Chunqiu (Çince: 呂氏春秋; pinyin: Lüshi chūnqiū; doğrudan çeviri ile "Bay Lü'nün İlkbahar ve Sonbahar [Vakayinameleri]" anlamına gelir) Qin Hanedanlığı Bakanı Lü Buwei'nin direktifliğinde MÖ 239 yılında kaleme alınmış, ansiklopedik Çin klasik metni. 100.000'i aşan karaktere sahip olan metin, gerek bu açıdan gerekse de derli toplu bir biçimde çok geniş bir kapsama sahip olduğu için, Michael Carson ve Michael Loewe tarafından incelemelerinde erken dönem Çin metinleri açısından oldukça özgün bir yapıt olarak nitelendirilmiştir.[1]
Lüshi Chunqiu'ya dair bilinen ilk bilgi ve atıf Lü Buwei'nin Shiji'deki biyografisinde yer almaktadır. Qin Kralı Zhuangxiang ile arkadaşlık kuran, aslen Handanlı başarılı bir tüccar olan Lü Buwei, kralın vefatı ardından tahta oturan genç veliahta naiplik yapar. Bu dönemde birçok bilgini toplayan Lü, bu bilginlere Lüshi Chunqiu'yu hazırlattırır.
İçeriği ve yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Başlık "vakayiname; kronik" anlamına gelen şekilde chunqiu (春秋 sözlük anlamı: "ilkbahar ve sonbahar") sözcüğünü kullanmıştır ve bu MÖ 772'den MÖ 481'e kadarki dönemin Lu Devleti tarihi konulu, Konfüçyüscü Chunqiu "İlkbahar ve Sonbahar Vakayinamesi"ne klasik bir atıftır.
Lüshi Chunqui metni 160 pian (篇 "bölüm"), 26 juan (巻 "tomarlar, kitaplar") barındırmaktadır ve üç ana bölüme ayrılır:
- Ji (紀 "Alamanaklar"). 1'den 12'ye kadar olan kitaplar yılın aylarına denk gelir ve devlet işlerinin uygun seyri için gerekli olan uygun mevsimsel etkinlikleri sıralar. Bu bölüm birçok farklı metinden birçok paragrafı alıntılamaktadır fakat sıklıkla bu alıntılar için atıflara yer verilmez.
- Lan (覧 "İmtihanlar"). 13'ten 20'ye kadar olan kitapların her birinin 8 bölümü vardır ve Yijing'deki 64 Hekzagrama denk gelirler. Bu hem en uzun hem de en eklektik bölümdür ve birçok erken metinlerden alıntılara yer verir. Alıntı yapılan bu erken dönem metinlerinin bir kısmı bugüne ulaşamamıştır.
- Lun (論 "Söylevler"). 21'den 26'ya kadar olan kitaplar genel olarak yönetime ilişkinlerse de, son dört bölüm istisnaî bir şekilde tarıma ilişkindir. Bu bölüm kompozisyonu açısından Lan'a benzemektedir.
Kaynakça ve notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Carson, Michael and Michael Loewe. 1993. "Lü shih ch'un ch'iu 呂氏春秋." In Early Chinese Texts: A Bibliographical Guide, edited by Michael Loewe. Berkeley: University of California, Institute of East Asian Studies. pp. 324-330
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 呂氏春秋 Çince tam metin.