Kuvayı Milliye Ruhu
 | |
| Yazar | Samet Ağaoğlu |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Konular | Türk Kurtuluş Savaşı Türkiye tarihi |
| Yayım | 1944 |
| Yayımcı | Nebioğlu Yayınevi |
| Sayfa | 288 |
Kuvayı Milliye Ruhu (1944), Samet Ağaoğlu’nun ilk kez 1944 yılında yayımlanan kitabı.
Eser, Türkiye'de 1920 yılı başlarında Misak-ı Milli’nin ilanı ile başlayan ve 1923 yılı başlarında ilk meclisin çalışmalarını tamamlaması ile sona eren gelişmeleri ele alır[1] Büyük ölçüde Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 30 cildi bulan tutanaklarından seçilmiş konuşmalara dayanarak yazılmıştır.[2]
Üçüncü basımı 1964’te, dördüncüsü ise 1973 yılında yapılan eser, 2011’de Yapı Kredi Yayınları tarafından yeniden basılmıştır.
Kitabın bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kitap, Misak-ı Milli'nin kabul edilişini konu edinen "Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin Son Celsesi” başlıklı bölümle başlar. Bu bölümde İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ile Misak-ı Milli'nin benzer yönleri ortaya konur.[3]
Kuvayi Milliye Ruhu'nun tanımı, "Diktatör bir Meclis" başlıklı ikinci bölümde yapılır. Ağaoğlu'na göre Kuvayi Milliye Ruhu, hesapsız fedakarlığı göze alabilen bir araya gelmiş kişilerin oluşturduğu manevi gücün yarattığı bir ruhtur ve I. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde ortaya çıkmıştır. Yazar, bu meclisi Fransız Devrimi'nin Büyük Konvansiyonu ile karşılaştırır.[3]
Üçüncü bölüm, "Bir Devlet Nasıl Kurulur?" başlığını taşır. Meclis'te ilk günden doğmuş olan ve yeni bir devletin kuruluşunun adımları olan "yeni bir hükümet oluşturmak" ve "memleketi bizzat Meclis’in komisyonları eliyle idare etmek" fikirlerini açıklar.[3]
Dördüncü bölümün "Hakimiyet Milletindir" başlığını taşır. Bu bölümde, 20 Ocak 1921’de kabul edilen Teşkilatı Esasiye Kanunu’nun meclise sunuluşundan, kabulüne kadar mecliste yaşanan tartışmalara yer verilir.
| “ |
Türk gençliğine ‘Kuvayı Milliye ruhuna dön’ dediğimiz zaman, o bize, bu ruh nedir diye sormaktadır. Ben bu kitabımda yalnız ve yalnız buna cevap vermeye çalışıyorum. Kullandığım malzemenin bana ait olanı pek az, tarihten virgülüne kadar alınmış olanı ise büyük bölümünü oluşturmaktadır. |
” |
| — Samet Ağaoğlu[4] | ||
"Mağlubiyetlerden Zaferlere" başlıklı beşinci bölümde milli mücadelenin gelişim süreci aktarılır. Halkın milli mücadeleye arzu etmeden, zorla katıldığı iddialarına karşılık verilerek bu iddianın hem olaylara hem mantığa aykırı olduğu belirtilir.
"Meclisin Denetleme Ve Kontrolü" başlıklı altıncı bölümde Birinci Büyük Millet Meclisi’nin idareyi denetleme ve kontrol sistemi açıklanır.
Kitabın "Mücadele" başlığını taşıyan yedinci bölümünde Meclisin, dışarıdan gelen istilacılar ile olduğu gibi İstanbul'daki idare ile verilen bir mücadele olduğu vurgulanır.
"Bazı Yüzler" başlıklı sekizinci bölüm, Mustafa Kemal Paşa'nın Büyük Meclisi idaredeki başarısını ortaya koyar.
Ağaoğlu, kitabın "Büyük Meclis Dağılıyor” başlıklı son bölümünde Milli Mücadele'nin öncüsü şu yedi kişi tanıtmıştır: Mustafa Kemal, Fevzi Çakmak, Kazım Karabekir, Hüseyin Rauf Bey, Ali Fuat Paşa, Mahmut Celal Bayar ve Refik Koraltan.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Optimum Denge Modeli Olarak Kuvayı Milliye, Vatan Kitap, 15.09.2011, Erişim tarihi:27.02.2014". 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2014.
- ^ "Kuvayı Milliye Ruhu Yaşıyor mu?, Gazeteport 17.08.2011". 3 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2014.
- ^ a b c Akçay, Mesut Can (21 Aralık 2018). "Kuvayı Milliye Ruhu". Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. 18 (-): 375-381. ISSN 1300-0756. 13 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023.
- ^ "Kuvayı Milliyet Ruhu". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.